Doanh nghiệp xăng dầu vẫn gặp khó vì nguồn cung nhỏ giọt và chiết khấu vẫn thấp

Cách đây 3 ngày, một số cây xăng tại Gò Vấp, Bình Thạnh hay Hóc Môn đã tiếp tục treo biển hết hàng, và tạm dừng bán. Điều này đã không khỏi lo lắng nguy cơ TP. HCM lại tiếp tục khan hiếm xăng dầu.

Nhiều doanh nghiệp bán lẻ và phân phối xăng dầu chia sẻ rằng chiết khấu vẫn rất thấp sau kỳ điều chỉnh ngày 11 khi chỉ ở mức 0-100 đồng/lít cũng như nguồn hàng còn rất hạn chế. Một chủ cửa hàng bán lẻ miền Bắc than vãn rằng: “Mấy ngày nay, cửa hàng của tôi hết sạch dầu diesel và xăng E5 RON 92 nhưng không thể nhập được hàng cho dù là cây xăng nhượng quyền của tập đoàn Petrolimex”.

Ở một mặt khác, theo chia sẻ từ chủ một doanh nghiệp có 5 cửa hàng tại miền Bắc, ông đã rất chật vật mới có thể nhập được hơn 40 m3 xăng dầu rồi chia đều cho những cửa hàng cầm cự qua ngày điều chỉnh mức giá mới.

Thực tế cho thấy tình trạng nguồn hàng thiếu hụt và chiết khấu vẫn tiếp tục tái diễn mặc dù Bộ Công thương cùng các doanh nghiệp đầu mối đã tổ chức họp bàn về giải pháp tháo gỡ những khó khăn, chỉ đạo bổ sung và chia sẻ nguồn hàng tới các thương nhân phân phối bán lẻ khác.

Gặp nhiều khó khăn trong việc gom hàng

Tình hình nguồn cung trở nên khan hiếm có dấu hiệu lan rộng sang những tỉnh thành phía Bắc, theo chủ của một doanh nghiệp phân phối xăng dầu ở khu vực phía Bắc. Người này cho biết: “Tôi phải chật vật khắp các đầu mối để gom hàng nhằm bảo đảm đủ nguồn hàng cung cấp cho hệ thống và đại lý”. Ông cho rằng lý do đa phần là do việc hạn chế nhập hàng vì các doanh nghiệp đầu mối đều thua lỗ.

Chủ doanh nghiệp này cho rằng các bộ ngành cần nhanh chóng vào cuộc để đảm bảo nguồn cung cho các đại lý bán lẻ. Đồng thời tính toán chi phí kinh doanh định mức và lợi nhuận định mức kịp thời trong công thức tính giá cơ sở xăng dầu để những cửa hàng bán lẻ không chịu cảnh lỗ lớn.

Người này chia sẻ rằng: “Không chỉ khu vực phía Nam mà nhiều doanh nghiệp bán lẻ ở miền Bắc cũng đã buộc phải tạm dừng kinh doanh”.

Lãnh đạo một doanh nghiệp xăng dầu cũng có ý kiến tương tự. Vị này cho biết nguồn hàng trên thị trường khan hiếm hơn vì những cơn bão liên tục đổ bộ. Do vậy, chiết khấu một số đầu mối giảm dần và tiếp tục duy trì ở mức rất thấp. Theo vị này đánh giá, nguồn hàng trên thị trường đang khan hiếm nhất là khu vực miền Tây và miền Bắc.

Trên thực tế, do không đủ nguồn cung trong khi mức chiết khấu ở mức rất thấp nên nhiều đại lý bán lẻ xăng dầu đang phải chật vật xoay sở. Theo nhiều doanh nghiệp, chỉ khi mức chiết khấu khoảng 700-800 đồng/lít thì họ mới ghi nhận có lãi. Nguyên nhân là do cửa hàng còn chịu thêm những chi phí về thuê mặt bằng giá cao, vận chuyển, hao hụt và nhân công…

Vừa qua, lãnh đạo Sở Công Thương TP.HCM cũng đã thừa nhận rằng vẫn còn một số cây xăng hết hàng cục bộ trên địa bàn TP HCM hiện nay. Bởi những cửa hàng này phụ thuộc phần lớn vào những đơn vị phân phối và vận tải.

Theo đánh giá của ông Lê Huỳnh Minh Tú, đó là vấn đề khan hiếm cục bộ, chỉ xảy ra ở một số cửa hàng tư nhân do phụ thuộc lớn và doanh nghiệp vận tải và phân phối. Trong khi, những doanh nghiệp có quy mô và tiềm lực tài chính vẫn duy trì được nguồn hàng. Ông nhấn mạnh rằng: “Sở Công Thương và những cơ quan chức năng đang nỗ lực cùng doanh nghiệp để bảo đảm cung ứng nguồn hàng cho thị trường”.

Kiến nghị bơm hàng nghìn tỷ 

Bộ Công Thương gần đây đã lập danh sách 16 doanh nghiệp đầu mối xăng dầu để kiến nghị Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo những ngân hàng thương mại bơm tiền để cho vay vốn, nâng mức tín dụng và tiếp cận ngoại tệ để mua xăng dầu.

Ông lớn Petrolimex đã kiến nghị 3 ngân hàng là VietinBank, Vietcombank và BIDV không tính trong giới hạn tăng tín dụng đối với khoản vay, đạt trên 6.000 tỷ đồng doanh nghiệp đang vay từ những ngân hàng này để mua xăng dầu (VietinBank 1.000 tỷ đồng, BIDV 2.500 tỷ và Vietcombank 2.500 tỷ đồng).

Theo đề nghị của Tổng công ty thương mại xuất nhập khẩu Thanh Lễ, các ngân hàng BIDV, VietinBank, VIB sẽ hỗ trợ thanh toán LC nhập khẩu xăng dầu từ thị trường nước ngoài.

Vietcombank, VietinBank cũng được Công ty CP thương mại dầu khí Đồng Tháp đề xuất bổ sung vay vốn 1.000 tỷ đồng để thanh toán tiền mua hàng từ những nhà máy lọc dầu nội địa và nhập khẩu xăng dầu từ nước khác.

Đáng chú ý, Công ty TNHH vận tải thủy bộ Hải Hà đã đề xuất 6 ngân hàng tăng trưởng hạn mức đề xuất để mở LC với tổng cộng khoản tiền trên 10.000 tỷ đồng để dùng nhập khẩu xăng dầu. Công ty CP dầu khí Nam Sông Hậu cũng đưa ra đề xuất cho các ngân hàng BIDV, Agribank cấp cho những doanh nghiệp này khoản tín dụng 700 tỷ đồng để mua xăng dầu theo dự trữ bắt buộc và hạn mức tối thiểu.

Ngày 19/10, đoàn kiểm tra của Bộ Công Thương đã có buổi làm việc tại Tổng kho Xăng dầu Nhà Bè - TP. HCM thuộc Công ty xăng dầu Khu vực II (Petrolimex Saigon). Theo đó, đoàn cho biết có 1/19 doanh nghiệp đầu mối ở khu vực phía Nam không thực hiện nhập khẩu và dự trữ xăng dầu theo quy định đề ra. Bên cạnh đó, có 5 doanh nghiệp đều không đảm bảo dự trữ thương mại cũng như hạn mức nhập khẩu được phân giao bởi Bộ Công thương.

Đơn vị này đề nghị những đơn vị chức năng thống kê và xử lý các doanh nghiệp vi phạm quy định nghiêm ngặt ngay trong tháng này. Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên khẳng định sẽ xử lý khắt khe, có thể tước giấy phép của doanh nghiệp đầu mối, phân phối và kinh doanh xăng dầu vĩnh viễn nếu họ không triển khai nhập khẩu và dự trữ theo đúng trong quy định.