Đầu tư chứng khoán, tiết kiệm ngân hàng hay vàng, đất trong năm 2024?

Nhìn lại thị trường tài chính giai đoạn 2021 - 2023, năm 2021 từng chứng kiến sự lên ngôi của tài sản kỹ thuật số, đầu tư mạnh vào công nghệ mới, tạo ra làn sóng đổ tiền vào chứng khoán trong bối cảnh lãi suất thấp và nhà nhà đầu tư cá nhân phát triển mạnh mẽ.

Năm 2022 chứng kiến môi trường đầu tư có nhiều yếu tố bất định như lạm phát tăng cao, đại dịch chưa kết thúc, diễn biến khó đoán của giá vàng, USD, chứng khoán giảm mạnh, sự phục hồi phân hóa giữa các ngành, bất động sản gặp nhiều sức ép, lãi suất tăng cao…

Năm 2023 lại chứng khoán làn sóng lãi suất tiền gửi giảm kỷ lục ở tất cả các ngân hàng trước bối cảnh nhà băng “thừa tiền”, VN-Index lình xình, bất động sản chưa phục hồi, giá vàng có mức sinh lãi thấp sau nhiều thập kỷ thì nay đã trở lại giữa lúc kinh tế bất ổn, lạm phát cùng rủi ro địa chính tăng mạnh.

Với những yếu tố đang hiện hữu, nhiều dự đoán rằng năm 2024 sẽ có một bức tranh đầu tư đầy màu sắc và chờ đón các biến số.

Vẫn có "sóng" trên thị trường chứng khoán

Giám đốc Tư vấn đầu tư Công ty cổ phần Chứng khoán Maybank Kim Eng (MBKE) - Ông Phan Dũng Khánh nêu quan điểm đầu tư với từng lĩnh vực khác nhau. Đối với chứng khoán, giữ vị trí thứ nhất trong năm 2023 với mức tăng trưởng lợi nhuận hấp dẫn. Tuy nhiên trong quý III và quý IV ghi nhận dòng tiền chảy vào các kênh an toàn hơn so với cổ phiếu, khiến chứng khoán chững lại. Điều này có thể kéo dài qua đầu năm 2024 và khó có thể sớm cải thiện.

Thị trường chứng khoán chững lại vào 2 quý cuối năm 2023

Năm 2024, thị trường chứng khoán có thể chỉ đứng thứ 2 hoặc thứ 3. "Sóng" trên thị trường vào năm nay có thể có và nghiêng về cuối năm, đồng pha với sự phục hồi của nền kinh tế cũng như hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp.

Với bất động sản, năm 2023 thị trường rơi vào đáy, sang năm mới có thể vẫn chưa phục hồi, chưa đạt tốc độ tăng trưởng cao như giai đoạn hoàng kim, song vẫn “ấm” hơn vào cuối năm.

Tương tự, thị trường trái phiếu doanh nghiệp cũng đã trải qua giai đoạn trầm lắng nhất, năm 2023 phát hành trái phiếu được cải thiện đáng kể.

Đối với vàng vật chất, giá giao dịch chạm đỉnh lịch sử vào cuối năm 2023. Nhưng dù vẫn có thể duy trì đà tăng trong năm 2024 nhưng tốc độ không nhiều. Theo ông Khánh, đầu tư vàng khó có lời mạnh, vì dù giá vàng đã lên tới đỉnh cao nhất lịch sử nhưng lợi nhuận năm 2023 chỉ tăng hơn 10%, có thể gấp đôi tiền gửi tiết kiệm nhưng không so được với chứng khoán.

Do đó, đầu tư vàng cần sự dài hạn hoặc chỉ chiếm tỷ trọng vừa phải trong danh mục đầu tư. Tỷ trọng an toàn là khoảng 5 - 10%, hoặc cao nhất là 20%.

Về tỷ giá và ngoại hối, theo Khánh dự báo, tỷ giá trong năm 2024 vẫn ổn định như những năm trước, tuy nhiên đồng USD có thể có xu hướng tăng trong khoán nửa đầu năm nay, sau đó mới giảm lại vào nửa cuối năm.

Có nên đầu tư cổ phiếu và vàng?

Theo chuyên gia tài chính cá nhân Lê Xuân Huy, 2 kênh đầu tư tốt trong năm 2024 là cổ phiếu và vàng. Với cổ phiếu, kinh tế Việt Nam có thể phục hồi tiếp trong năm nay, dự đoán tăng trưởng GDP là 6%. Động lực từ việc đầu tư công được đẩy mạnh, xuất khẩu phục hồi, dòng vốn FDI tăng mạnh, lãi suất huy động ở mức thấp.

Lãi suất ở một số ngân hàng vào cuối năm 2023 thấp kỷ lục, về dưới 2%/năm, trong khi những kênh đầu tư khác như bất động sản, trái phiếu còn nhiều khó khăn về dòng tiền. Với chứng khoán, hệ thống KRX đang ở giai đoạn kiểm thử cuối, có thể sớm được đưa vào vận hành trong năm nay. Mục tiêu nâng hạng thị trường ngày càng tiến gần.

Một số mã cổ phiếu ngành tiềm năng trong năm 2024 được khuyến nghị là dầu khí, chứng khoán, công nghệ thông tin.

Với kênh đầu tư vàng, theo chuyên gia, xung đột chính trị leo thang khiến các nhà đầu tư hướng đến những sản phẩm an toàn, nhất là vàng. Bên cạnh đó, năm 2024 có thể Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ giảm lãi suất khiến lợi suất trái phiếu và đồng USD giảm, làm tăng sự hấp dẫn của tài sản không sinh lãi như vàng.

Vàng luôn có sức hấp dẫn

Trở lại giai đoạn tháng 12/2018 - tháng 3/2020, Fed ngừng tăng lãi suất và cắt giảm lãi suất từ 2,25 - 2,5% về 0 - 0,25%. Khi đó, giá vàng tăng mạnh từ 1.221 USD/ounce lên 1.702 USD/ounce.

Năm 2024, Fed đã phát đi thông điệp kỳ vọng sẽ có thêm ít nhất 3 đợt cắt giảm lãi suất với tổng mức giảm là 75 điểm cơ bản. Nếu một lần nữa lặp lại lịch sử, thì xu hướng vàng tăng giá là điều khó tránh khỏi, ông Huy dự báo.

Chứng khoán sẽ được ưu tiên hàng đầu?

Chuyên gia hoạch định tài chính cá nhân - quản lý gia sản - Ông Ngô Thành Huấn đưa ra các nhận định về những kênh đầu tư trong bối cảnh lãi suất thấp, cùng với lạm phát thì lãi suất thực dương ở mức thấp.

Theo ông Huấn, với kênh tiền gửi thì lãi suất đang trở lại mặt bằng thấp để hỗ trợ sự phục hồi của nền kinh tế. Về việc lãi suất thấp, vị chuyên gia cho rằng nguyên nhân là do kinh tế “thấm đòn” giai đoạn nửa sau năm 2023. Năm 2022, tác động của nền kinh tế luôn có độ trễ, nhưng năm 2023 doanh nghiệp mới dần suy kiệt.

Hơn nữa, tăng trưởng tín dụng trong năm 2023 khá thấp, khiến nhu cầu vay để đầu tư của người dân cũng ít dần. Doanh nghiệp ngày càng suy kiệt do đứt gãy nhu cầu tiêu dùng cả trong và ngoài nước.

Nhu cầu tiêu dùng thấp khiến các ngành nghề đều rơi vào khó khăn

Các ngân hàng trung ương trên thế giới đã thắt chặt chính sách tiền tệ để giảm lạm phát bằng mọi giá. Do đó nhu cầu tiêu dùng của họ bị siết chặt. Mỹ và các nước phương Tây ghi nhận lượng hàng tồn kho lớn, họ không nhập hàng sẽ khiến Việt Nam bị ảnh hưởng. Nhu cầu tiêu dùng trong nước cũng không cao.

Ông Huấn nói: "Cả trong và ngoài nước đứt gãy, doanh nghiệp kiệt quệ trong khi vẫn còn áp lực trả nợ. Mặt bằng lãi suất thấp như hiện tại sẽ duy trì tối thiểu trong 2 năm tới". Năm 2024, dự kiến lãi suất kỳ hạn 12 tháng sẽ chỉ từ 5,5%/năm đến tối đa 7%/năm.

Vàng vẫn luôn nghịch đảo với đồng USD. "Fed sẽ giảm lãi suất trong năm 2024, sự suy yếu trong năm 2024 thì vàng sẽ tăng" - Vị chuyên gia nói. Tuy nhiên theo ông, vàng không tăng nhiều vì đây là loại tài sản có tính phòng thủ trong ngắn hạn.

Kim loại quý này khó tăng mạnh. Trong giai đoạn 2013 - 2016 giá vàng không tăng. Khoảng 2 năm gần đây, giá vàng tăng nên nhiều người thấy hấp dẫn, nhưng thực tế giá vàng miếng SJC trong 4 năm qua chỉ tăng trung bình 4%/năm. Ông Huấn dự báo năm 2024, giá vàng tăng không quá mạnh, khoảng 5 - 7%. "2025 là năm giữ hoặc bán vàng chứ không mua" - Vị chuyên gia khuyến nghị.

Dù giá vàng có thể neo ở mức cao trong năm 2024, nhưng có thể giảm vào giai đoạn 2025 - 2026. Việc dự trữ nhiều vàng có thể rủi ro trong tương lai, chi phí cơ hội vàng không lớn. Ông Huấn nói: "Thế hệ 5x-6x có thể giữ vàng với tỷ trọng lên tới 20% trên tổng tài sản chứ 9x, 8x họ không giữ nhiều".

Vị chuyên gia đưa ra bối cảnh thế giới đang chờ đợi cuộc “hạ cánh mềm” của Mỹ. EU kỳ vọng tiêu dùng tốt hơn để giảm bớt lượng hàng tồn kho và mở lại hoạt động nhập khẩu hàng hóa từ các nước châu Á, trong đó có Việt Nam, nhất là các mặt hàng dệt may, giày dép, gỗ, thủy sản… Trung Quốc đang tìm lại sức bật cho kinh tế. Theo đó có thể tới quý II/2024 sẽ có sự đảo chiều cho sự phục hồi kinh tế.

Theo ông Huấn, doanh nghiệp lớn hay doanh nghiệp vừa và nhỏ sẽ có thêm đơn đặt hàng, nhân viên được kỳ vọng tăng thu nhập. Đây là yếu tố kích thích tiêu dùng và phục hồi nền kinh tế.

"Chứng khoán sẽ được hưởng lợi nhất bởi đây là thị trường của sự kỳ vọng" - Chuyên gia nói. Ông ví thị trường chứng khoán như chiếc lò xo nhạy, khi thị trường đã đi trước nền kinh tế từ 3 - 6 tháng và là kênh đầu tư có biên độ lớn.

Sau chứng khoán, ông Huấn chỉ ra những kênh đầu tư tiếp theo là bất động sản ở khu vực trung tâm, chung cư, thổ cư, nhà đất… Tiếp đó là phân khúc đầu cơ như đất nông nghiệp, phân lô bán nền, nhưng phải tới năm 2025 mới có nhiều cơ hội.

Chuyên gia nhấn mạnh: "Ưu tiên số 1 phải là kênh chứng khoán, nếu nhà đầu tư có niềm tin vào sự phục hồi kinh tế".