Đầu tư chứng khoán nên bắt đầu từ đâu?

1. Đầu tư chứng khoán là gì?

Đầu tư chứng khoán là hoạt động của các nhà đầu tư sẽ sử dụng tiền của mình để gián tiếp đầu đầu tư vào các doanh nghiệp đã niêm yết trên thị trường thông qua việc mua cổ phiếu, trái phiếu do các công ty này phát hành. Các nhà đầu tư chứng khoán sẽ chọn những doanh nghiệp, công ty tiềm năng và được dự đoán sẽ tăng giá trong tương lai để mang đến lợi nhuận cho nhà đầu tư. 

Nếu như doanh nghiệp sử dụng nguồn vốn huy động từ thị trường hiệu quả giúp cho doanh nghiệp sinh lời thì đồng nghĩa với việc lợi nhuận ròng hay cổ tức được chia cho các nhà đầu tư. Lợi nhuận người mua nhận được khi đầu tư chứng khoán là khoản chênh lệch giá chứng khoán với cổ tức để chia lợi nhuận kinh doanh. 

2. Nguyên tắc đầu tư chứng khoán an toàn

Đối với những người mới đầu tư chứng khoán cần phải chú ý đến những rủi ro bởi đây là một thị trường biến động, chịu tác động của các yếu tố khác nhau. Do đó, nếu muốn tham gia thị trường thì phải nắm vững các nguyên tắc đầu tư chứng khoán an toàn để tránh những rủi ro có thể xảy ra:

Nên đầu tư vào lĩnh vực hiểu biết: Các nhà đầu tư chỉ nên bỏ tiền vào những loại cổ phiếu, trái phiếu của những công ty có uy tín, đã tìm hiểu về thông tin và tiềm năng phát triển của các công ty này. Nhà đầu tư cần phải lựa chọn thông minh, phân tích một cách kĩ lưỡng các tổ chức phát hành chứng khoán. 

Mua thấp – bán cao: Nguyên tắc này là nguyên tắc cơ bản mà các nhà đầu tư mong muốn thực hiện được để thu lợi nhuận từ chứng khoán. Tuy nhiên, muốn đạt được nguyên tắc này cũng không hề đơn giản vì có trường hợp nhà đầu tư phải chấp nhận thua lỗ vì có những yếu tố ngoại cảnh tác động. Vì thế người chơi cần theo dõi thị trường thường xuyên để đoán được các dấu hiệu của thị trường mỗi khi lên xuống thì mới đặt lệnh mua bán chính xác. 

Hiểu về thị trường chứng khoán: Trước khi muốn bắt đầu tham gia vào thị trường chứng khoán thì nhà đầu tư cần phải nghiên cứu, phân tích tìm hiểu về cách đầu tư. Cần phải hiểu được các yếu tố tác động đến sự biến động giá thì mới chọn được thời điểm phù hợp để mua vào hoặc bán ra. 

Đầu tư có mục tiêu: Cần phải các định mục tiêu đầu tư dài hạn hay ngắn hạn để có cách đầu tư chính xác không bị ảnh hưởng bởi các yếu tố nhất thời. 

Giữ tâm lý ổn định: Những người mới đầu tư chứng khoán thường không có tâm lý ổn định, vì thế phải giữ được sự bình tĩnh sáng suốt, không nên chạy theo tâm lý đám đông dễ dẫn đến những hậu quả sai lầm. 

Giảm thiểu rủi ro bằng cách đa dạng hóa kênh đầu tư: Đối với các nhà đầu tư không nên tập trung duy nhất vào một loại chứng khoán mà nên đầu tư vào nhiều loại để đa dạng hóa nguồn vốn, các loại cổ phiếu sẽ hỗ trợ cho nhau trong những trường hợp cần thiết. Ngoài ra có thể đầu tư vào cổ phiếu, chứng khoán, trái phiếu… 

3. Những điều người bắt đầu đầu tư chứng khoán cần chuẩn bị

Thị trường chứng khoán là một thị trường có rất nhiều thử thách và khó khăn không phải ai cũng có đủ kiến thức để tham gia, nhưng cũng có những người đầu tư chứng khoán theo kiểu may rủi khi mới bắt đầu. Vì thế, người mới bắt đầu đầu tư chứng khoán sẽ phải chuẩn bị những điều sau: 

Tìm hiểu kiến thức về thị trường 

Đây là bước đầu tiên mà các nhà đầu tư cần phải tìm hiểu để tham gia thị trường. Nhà đầu tư cần phải học hỏi và hiểu về cách vận hành, chính sách của các sàn giao dịch chứng khoán, cách thức giao dịch, các yếu tố tác động đến giá cả,... Trước tiên nhà đầu tư phải hiểu thì mới có thể làm quen để đỡ bỡ ngỡ khi tiến hành giao dịch. Một số kiến thức cơ bản cần phải nắm bắt và hiểu về: 

Thị trường chứng khoán sơ cấp, thứ cấp. 

Ngày giao dịch là ngày nào? Ngày thanh toán chứng khoán là ngày nào? 

Chứng khoán đã lưu ký và chưa lưu ký khác nhau thế nào?

Giá tham chiếu và cách tính giá cổ phiếu của mỗi doanh nghiệp.

Kỹ năng đầu tư chứng khoán

Ngoài các kiến thức cần phải thu thập về thị trường thì nhà đầu tư cũng phải trau dồ các kĩ năng đầu tư chứng khoán. Phải có kĩ năng thì nhà đầu tư mới biết cách để thao tác giao dịch khi mua và bán. Đồng thời, nhà đầu tư có kĩ năng sẽ kiểm soát được tình hình. Tuy nhiên, để có được kĩ năng đầu tư chứng khoán cần phải rèn luyện tốn rất nhiều thời gian chứ không phải chỉ học ngày một ngày hai là xong. 

Ngay cả những nhà đầu tư có kĩ năng cũng phải thường xuyên rèn luyện, trau dồi các kiến kĩ năng đầu tư để nhận biết được sự thay đổi, vận động của thị trường đang diễn ra ra sao, trong bối cảnh như thế nào. Đồng thời, đây cũng là một cách để nhà đầu tư rèn luyện các kĩ năng, cảm xúc và tái đầu tư hiệu quả.

Chuẩn bị nguồn vốn tham gia đầu tư 

Để tham gia thị trường chứng khoán cần phải chuẩn bị một khoản vốn đề đầu tư vào những loại cổ phiếu, trái phiếu tiềm năng. Nhưng số vốn cần bỏ ra là bao nhiêu? Con số này không cụ thể về số tiền ít nhất hay nhiều nhất mà có khi chỉ  1,2 triệu cũng có thể đầu tư mà số tiền lên đến hàng trăm triệu cũng có thể dùng để đầu tư. Việc vốn bao nhiêu còn phụ thuộc vào loại cổ phiếu nhà đầu tư lựa chọn, nhưng người mua sẽ phải chọn mua tối thiểu là 100 cổ phiếu/lần được gọi là lô chẵn trên sàn HNX hoặc tối thiểu 10 cổ phiếu/lần, còn gọi là lô lẻ trên sàn HoSE. 

Thời gian để học và đầu tư chứng khoán

Đầu tư chứng khoán không phải trò chơi may rủi nên nhà đầu tư muốn theo lâu dài bắt buộc phải bỏ thời gian ra để học, tìm hiểu và nắm bắt xu hướng cũng như quy luật vận hành của mỗi loại chứng khoán hay nhưng biến động có ảnh hưởng trực tiếp tới các hoạt động của chứng khoán. Không phải vừa đầu tư vào đã có lãi ngay sáng mua chiều bán mà đã trở thành tỷ phú, đây là điều không thể xảy ra trên thị trường chứng khoán. Do đó, nhà đầu tư cần chọn lựa hình thức đầu tư phù hợp là ngắn hạn hay dài hạn để mang lại lợi nhuận bền vững và an toàn hơn.

4. Quy trình đầu tư chứng khoán với 3 bước đơn giản

Để thực hiện đầu tư chứng khoán ngoài các kiến thức, kĩ năng thì nhà đầu tư cần phải thực hiện theo các bước sau khi mới bước chân vào thị trường. 

Bước 1: Mở tài khoản chứng khoán 

Đây là khâu đầu tiên và bắt buộc nhà đầu tư phải thực hiện nếu muốn tham gia vào thị trường. Nhà đầu tư phải có tài khoản để thực hiện các giao dịch, lưu trữ cổ phiếu và tiền nạp vào cũng như thu về. Sau khi mở tài khoản nhà đầu tư sẽ tiến hành việc nạp tiền rồi mua bán cổ phiếu từ những số tiền nhỏ với các mã chứng khoán uy tín.

Hiện nay, trên thị trường có hàng trăm công ty và sàn giao dịch chứng khoán được quảng cáo để thu hút người mới đăng ký mở tài khoản. Vì thế, khi mở tài khoản chứng khoán có thể lưu ý một số kinh nghiệm sau: 

- Mở tài khoản tại hai sở giao dịch chứng khoán uy tín đã được công nhận là sàn HoSE (tại TP. Hồ Chí Minh), HNX (tại Hà Nội). Lúc này, tài khoản của nhà đầu tư đã nằm trong hệ thống của sở giao dịch chứng khoán tương ứng.

- Mở tài khoản chứng khoán online thông qua các app hoặc đường link chính thức của các sàn giao dịch chứng khoán công khai.  

- Trong quá trình mở tài khoản để giao dịch chứng khoán cần phải lưu ý đến một số tiêu chí như về thị phần giao dịch môi giới của công ty, phí giao dịch hỗ trợ, uy tín của sàn và công ty chứng khoán phát hành. 

Thị phần giao dịch môi giới của công ty: Thông thường nhà đầu tư sẽ bị chi phối khoảng 50% bởi yếu tố này khi lựa chọn mở tài khoản.

Phí giao dịch hỗ trợ: Thông thường các sàn và công ty chứng khoán đều có mức hci phí giao dịch khá cao, nên với những sàn có sự hỗ trợ chi phí giao dịch cho khách hàng sẽ thu hút được hơn. 

Uy tín của sàn và công ty chứng khoán: Các nhà đầu tư mới tham gia thị trường thường sẽ chọn những sàn uy tín và các công ty đã có tên tuổi trên thị trường.

Bước 2: Nạp tiền vào tài khoản 

Sau khi đã hoàn thành thủ tục đăng ký nhà đầu tư muốn giao dịch thì phải nạp tiền vào tài khoản chứng khoán của mình để thực hiện các giao dịch mua vào hoặc bán ra. Số tiền tối thiểu phải nộp vào tài khoản là bao nhiêu? Thực tế, các công ty chứng khoán không quy định số tiền mà nhà đầu tư phải nộp nên nhà đầu tư có thể nạp vài trăm hoặc vài triệu mà cũng có thể hơn.

Đối với sàn HOSE đã quy định đơn vị giao dịch khớp lệnh là 10 cổ phiếu đối với một mã chứng khoán, nên số tiền để mua một mã chứng khoán sẽ là đơn giá của cổ phiếu đó x 10. Đối với safb HNX quy định đơn vị giao dịch khớp lệnh là 100 cổ phiếu. như vậy khi mua một mã cổ phiếu thì sẽ lấy giá của cổ phiếu đó x 100.

Bước 3: Đặt lệnh mua hoặc bán

Sau khi đã lập tài khoản và nạp tiền vào tài khoản thì nhà đầu tư có thể thực hiện giao dịch mua bán trên các thiết bị điện tử như điện thoại, máy tính thông qua phần mềm giao dịch tương ứng của sàn/ công ty.

Nhà đầu tư đặt lệnh mua sau đó chọn giao dịch cổ phiếu rồi nhấn vào “phiếu lệnh” hoặc trực tiếp vào “phiếu lệnh” hiện trên giao diện rồi tiếp tục nhấn nút chọn mua để chọn mã cổ phiếu, số lượng, lệnh đặt… 

Nhà đầu tư đặt lệnh mua thông qua các bước đầu tiên là chọn giao dịch cổ phiếu, chọn phiếu lệnh, tiếp tục chọn số lượng bán ra và giá cổ phiếu cần bán, sau đó nhấn vào lệnh bán rồi chọn xác nhận. 

Như vậy với những người bắt đầu đầu tư chứng khoán cần phải dành ra thời gian để nghiên cứu kĩ lưỡng về thị trường, biến động cũng như các lệnh mua, bán… Vì thế, cần nắm bắt được các thông tin và kĩ năng để đảm bảo không xảy ra những sai sót khi mới tham gia thị trường.