Cuộc chiến "căng hơn dây đàn" của các nhà bán lẻ trong mùa iPhone 14

Tại Việt Nam, Apple chỉ là thương hiệu smartphone lớn thứ 3, thế nhưng chưa có dòng sản phẩm riêng lẻ nào lại có thể mang về nhiều doanh thu như iPhone. Tùy theo quy mô đại lý mà doanh số có thể lên đến hàng trăm, hàng nghìn tỷ đồng. Có thể thấy được rằng, sản phẩm iPhone nói riêng và Apple nói chung có sức hút vô cùng lớn đối với khách hàng trong nước dù thương hiệu này không được quảng cáo rầm rộ. Chính vì thế, các nhà bán lẻ đều chú trọng tập trung nguồn lực, đầu tư mạnh mẽ cho các chương trình đặt hàng đặc biệt vào những thời điểm iPhone mới “ra lò”.

Đua nhau khẳng định “luôn có hàng”, “đảm bảo có máy”

Các nhà bán lẻ cho biết, kế hoạch bán hàng iPhone cũng tương tự như những sản phẩm điện thoại khác. Cụ thể, quy trình cũng gồm nhiều yếu tố chính như cung ứng, kho vận, truyền thông, chính sách giá bán và khuyến mãi. 

Thế nhưng tại Việt Nam, ngành hàng Apple có yếu tố đặc thù, đặc biệt là trong giai đoạn đầu mở bán. Kể từ khi gã khổng lồ công nghệ Mỹ hiện diện rõ ràng hơn ở thị trường trong nước đã khiến nguồn hàng iPhone tại những đợt phát hành luôn trong tình trạng thiếu hụt. Vì thế, yếu tố quyết định thắng thua đối với chiến dịch bán hàng của các đại lý nằm ở lượng máy cung ứng.

Trong mùa mở bán “siêu phẩm” iPhone năm nay, trên website của nhiều đại lý luôn xuất hiện các cụm từ như: luôn có hàng, đảm bảo có máy… Đây không chỉ là một lời khẳng định mà còn đánh thẳng vào tâm lý khách hàng bởi nhiều năm trước vẫn xảy ra tình trạng khan hiếm hàng và phải chờ đợi suốt nhiều tháng ròng rã mới có thể sở hữu sản phẩm. 

Một đại diện của một hệ thống ủy quyền Apple cho biết, thông thường lượng hàng hóa Apple cung ứng trong đợt đầu sẽ có hạn. Dựa vào năng lực xử lý của đối tác, Apple sẽ quyết định phân chia hàng sao cho phù hợp. Tại Việt Nam, Thế Giới Di Động cùng với FPT Shop chính là 2 nhà bán lẻ thuộc vào nhóm xếp hạng cao nhất của Apple. Cả 2 đơn vị đều đã ký kết giấy phép ủy quyền với Táo Khuyết từ nhiều năm trước, đồng thời có hệ thống nhiều chuỗi cửa hàng lớn và phủ sóng khắp cả nước. So với các đại lý còn lại, năng lực bán hàng của 2 “ông lớn” này luôn luôn ở mức vượt trội. 

Vì thế, không khó hiểu khi FPT Shop và Thế Giới Di Động luôn nhận được cung ứng lượng máy lớn nhất trong mỗi đợt iPhone mở bán. Trong khi đó, đại diện CellphoneS hay ShopDunk cũng từng chia sẻ, họ cũng được ưu tiên hàng hóa nhờ sở hữu năng lực bán hàng tốt. Tuy nhiên, các nhà bán lẻ lại không tiết lộ con số chính xác được phân chia là bao nhiêu bởi đây là một phần ở trong cam kết bảo mật đôi bên với Apple. 

Một số nguồn tin còn tiết lộ, Apple từng cắt hàng của đối tác vì làm sai cam kết như lộ thông tin hoặc kích hoạt máy trước ngày mở bán. Điều này trở thành tin vui của các nhà bán lẻ khác vì lượng máy phân chia sẽ tăng thêm. Một số đại lý còn chia sẻ, việc người dùng quá nghiêng về dòng iPhone 14 Pro và Pro Max, ít quan tâm đến hai bản thường cũng có nhiều điểm bất lợi. Nhu cầu dòng Pro quá cao khiến cửa hàng không đủ máy để trả cho những người đặt cọc, khách phải chờ tới đợt hàng sau mới có được phiên bản mình muốn.

Trong khi đó, các mẫu iPhone 14 và 14 Plus luôn trong tình trạng sẵn sàng sau khi mở bán bởi nhu cầu không cao. Đối với mỗi đơn hàng, các đại lý đều phải cân đối giữa bản thường và bản Pro nên không thể nhập mỗi bản Pro mà thôi. Chính vì thế, người dùng muốn nâng cấp sản phẩm iPhone mới nhất sẽ dễ chọn được đúng phiên bản màu và dung lượng mình thích nếu mua 2 mẫu 14 thường.

Một chiếc iPhone được kích hoạt là thêm một sản phẩm unbrick

Như đã nói, việc phân phối hàng của Apple dựa trên việc đánh giá năng lực của các hệ thống bán lẻ. Ngoài quy mô và số lượng cửa hàng, lượng máy kích hoạt chính là yếu tố quan trọng tiếp theo. Các nhà bán lẻ cho biết, các hãng điện thoại đều rất quan tâm đến lượng máy bán ra trong giai đoạn phát hành riêng lẻ. Apple có thể theo dõi  realtime con số này trên toàn cầu nhờ hệ thống kích hoạt qua máy chủ.

Ở các đại lý, mỗi chiếc máy được kích hoạt đồng nghĩa với một sản phẩm nữa  unbrick (thoát khỏi tình trạng tồn kho). Đại diện một hệ thống bán lẻ lớn tiết lộ, Apple dùng thuật ngữ “Velocity” dành cho lượng máy kích hoạt trên tổng sản phẩm tồn kho mà công ty này cung ứng cho đối tác. Cụ thể, vị này cho biết: “Chỉ số này được sử dụng để đánh giá hiệu quả vận hành đối với một đại lý Apple. Đây được xem là cơ sở quan trọng để nhà phân phối chia máy cho các đợt hàng tiếp theo và các năm tiếp theo”.

Điều này đồng nghĩa với việc, cuộc chiến tranh giành lượng hàng ưu tiên vẫn đang diễn ra một cách liên tục. Các đại lý cần phải tăng lượng iPhone 13 bán ra và kích hoạt trong cả nước để có thể nhập được nhiều mặt hàng iPhone 14. Nếu như đại lý bán máy ra nhưng sản phẩm lại không được kích hoạt, chỉ số “Velocity” vẫn bằng 0. Vì vậy, tình trạng “đầu cơ” iPhone khiến điểm năng lực của nhà bán lẻ giảm xuống, họ sẽ không được cấp thêm hàng mới.

Cạnh tranh trên từng mức giá

Các đại lý trong nước phụ thuộc vào chỉ số velocity nên sẽ luôn tìm cách để yêu cầu khách hàng có thể kích hoạt tại chỗ ngay sau khi nhận hàng. Theo lý giải của các nhà bán lẻ, đây là một hoạt động chống đầu cơ và phục vụ được nhiều khách hàng nhất có thể. Ngoài ra, họ còn yêu cầu khách tháo máy, kích hoạt để có thể kiểm tra tình trạng ngoại hình cũng như kích hoạt bảo hành trực tuyến.

Điều này rất quan trọng để các hệ thống bán lẻ có thể tăng lượng máy được nhập từ Táo Khuyết cho những đợt sau chứ thực tế, Apple không có quy định yêu cầu khách hàng phải kích hoạt máy sau khi mua hàng. Những quy định này cũng có thể gây khó khăn cho những người có nhu cầu biếu, tặng iPhone.

Nhiều nhà bán lẻ ngày nay đã đưa ra những ưu đãi mới để có thể tăng sức cạnh tranh và thu hút nhiều khách hàng. Ví dụ như, iPhone 14 được bán ra tại Thế giới Di Động và FPT Shop sẽ được bảo hành 2 năm bởi họ đều có hệ thống sửa chữa riêng. Trong khi đó, CellphoneS, Di Động Việt hoặc Hoàng Hà Mobile lại có khuyến mãi kết hợp với ngân hàng, thêm ưu đãi mở thẻ và có thể giảm giá 3 triệu đồng.

Một số đơn vị nhỏ hơn và có nguồn lực yếu hơn sẵn sàng “giảm” giá iPhone 14 để có thể tăng sức cạnh tranh cho mình. Tại những hệ thống này, giá niêm yết thường chênh lệch từ 3 đến 6 triệu đồng tùy theo model so với các đại lý lớn. Tuy nhiên, số lượng máy ở các đại lý nhỏ là không nhiều.