CEO Sabeco: Công ty vẫn có tiềm năng tốt nhưng chưa thể mở khóa

Thách thức lớn nhất là con người

Tổng giám đốc Tổng CTCP Bia - Rượu - Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco) là một trong số những công ty sản xuất lớn nhất Việt Nam. Trong Diễn đàn M&A Việt Nam 2022, một trong những câu hỏi được nêu ra đó là: Làm thế nào để chuyển đổi công ty vốn Nhà nước trở thành công ty có vốn nước ngoài và đạt được hiệu quả kinh doanh trong một thời gian ngắn?

Trả lời câu hỏi này, ông Bennett Neo - Tổng giám đốc Sabeco cho biết, đáp án vô cùng đơn giản, đó là phải làm việc chăm chỉ. CEO Sabeco chia sẻ: “Với Sabeco, lúc mua chúng tôi DD (Due Diligence - thẩm định chuyên sâu) quá kỹ, vậy thì làm sao để tìm ra giá trị, đó chính là một câu hỏi khó. Tôi phải tự làm DD từng phần cũng như liệt kê các công việc trong ngắn hạn để tạo ra tác động ngay, sau đó tìm ra các công việc cho trung hạn và dài hạn, tiếp đến là khớp lại thành kế hoạch công việc theo các giai đoạn. Nhiều công việc phải làm, phải rà soát để tìm ra điểm cần cải thiện để tăng thêm giá trị, dĩ nhiên không có công thức để làm chuẩn 100%”.

Cũng theo Bennett Neo, dù đã kinh qua rất nhiều vị trí tại các doanh nghiệp tại các quốc gia khác nhưng vị CEO này cho rằng, việc quản lý Sabeco khó nhất là do quy định pháp luật khác nhau. Những quy trình tại các công ty nhà nước buộc phải tuân thủ theo rất nhiều quy định, điển hình như việc mua sắm phải đấu thầu… trong khi tốc độ làm việc cũng có sự khác biệt. Trong công ty nhà nước, hệ thống lương thưởng cũng khác khi so với các công ty đa quốc gia, làm thế nào để đảm bảo được 30.000 nhân viên Sabeco có thể đi cùng một nhịp. 

Đánh giá của lãnh đạo Sabeco cho thấy, thách thức lớn nhất chính là con người, phải tìm đúng người cũng như thay đổi tư duy và tiếp cận tư duy mới. Nếu như có quy trình, có công nghệ tốt nhất nhưng nếu không có người thì cũng chỉ là con số không, không thể làm được. Ngược lại, dù không có công nghệ tốt nhất nhưng có nguồn lực, mọi chuyện vẫn có thể làm được.  

Thời điểm hiện tại, vị CEO này cho biết Sabeco vẫn đang trong giai đoạn đầu tiên để chuyển đổi và có 7 trụ cột chuyển đổi từ thị trường, ngoài ra còn có chuỗi cung ứng, quản lý chi phí, sản xuất và cả con người… bên dưới số hóa. Đó là chặng đường kéo dài trong 3 đến 4 năm qua.  

Theo ông Bennett Neo, thời điểm mới tham gia, chỉ vài tháng công ty đã tiến hành điều chỉnh hệ thống theo dõi giám sát xe tải, hệ thống quản lý kho và chuỗi cung ứng, xây dựng tháp điều hành dành cho chuỗi cung ứng. “Thời điểm hiện tại, Sabeco đang chuyển sang giai đoạn 2 của chuyển đổi số, đồng thời có thêm phần nền tảng là quản trị doanh nghiệp tốt cũng như thực hiện các sáng kiến mang tính dài hạn. Trong đó, giai đoạn 1 là đánh nhanh thắng nhanh trong khi giai đoạn 2 là thực hiện những vấn đề về nền tảng tốt và quản trị doanh nghiệp tốt. Đặc biệt là vấn đề mở khóa tiềm năng, trong Sabeco vẫn có tiềm năng tốt nhưng chưa mở khoá được, vì thế cần xem các tài sản công ty nào tốt có thể mở khoá. Giai đoạn này sẽ mất khoảng 3 đến 4 năm”.

CEO Bennett Neo nhấn mạnh, giai đoạn cuối sẽ cần 3 năm trong khi tổng quá trình chuyển đổi là từ 10 đến 12 năm. Sau đó, Sabeco sẽ trở thành một công ty quốc tế, được vận hành theo đúng chuẩn mực của quốc tế. Cũng theo lãnh đạo Sabeco, công ty Nhà nước muốn chuyển đổi thành công ty quốc tế sẽ cần rất nhiều thời gian, thế nên điều quan trọng là không được vội vã. Cụ thể, vị CEO này nhận định: “Quá trình chuyển đổi số chưa bao giờ là dễ dàng. Kết quả đạt được trong khoảng 70 đến 80% kỳ vọng của tôi. Phía trước vẫn còn rất nhiều việc phải làm, khi chốt xong một thương vụ mới chỉ là “mở đầu một đau khổ”. Tuy nhiên nếu có ước mơ, có tham vọng và thực hiện được giấc mơ này cũng sẽ rất thú vị”.

Đáng chú ý, khi đề cập đến việc vượt qua giai đoạn khủng hoảng vì dịch bệnh Covid-19 bùng phát và diễn biến phức tạp trong thời gian qua, ông Bennett Neo nhận định, dịch bệnh đã tác động đến tất cả các ngành, thế nhưng điều đầu tiên ông nghĩ đến chính là an toàn của nhân viên; ngoài ra còn có cả đối tác và khách hàng. “Bên cạnh việc duy trì kinh doanh liên tục, chúng tôi vẫn còn phải cân nhắc lợi ích của các cổ đông. Đồng thời, chúng tôi cũng đảm bảo phải kinh doanh theo luật pháp, nếu như nhìn vào 3 quý gần đây, kết quả kinh doanh của Sabeco cũng rất tốt. Cả bản thân tôi cũng cảm thấy rất khó khăn. Rất khó khăn để có vận động bản thân mình cũng như vận động cả công ty”.

Chuẩn bị chia cổ tức bằng tiền mặt

Trên thị trường chứng khoán, thời điểm hiện tại cổ phiếu SAB của Sabeco đang được giao dịch ở quanh mốc 180.000 đồng/cổ phiếu. Đáng chú ý, so với mức giá 320.000 đồng/cổ phiếu, tương đương với số tiền bỏ ra là gần 5 tỷ USD chi ra nhằm thâu tóm 53,39% cổ phần Sabeco - khoản đầu tư của Thaibev hồi cuối năm 2017 đến nay đã giảm xuống gần nửa giá trị.  

Xét về hoạt động kinh doanh của công ty, doanh thu thuần của Sabeco trong quý 3 năm nay là 8.679 tỷ đồng, so với cùng kỳ năm trước đã tăng hơn 100%. Trong khi đó, lãi ròng là hơn 1.300 tỷ đồng, so với cùng kỳ năm trước đã tăng gần 200%. Sau khi lũy kế 9 tháng đầu năm, doanh thu thuần của Sabeco là 24.950 tỷ đồng, so với cùng kỳ đã tăng 44%. Ngoài ra, lợi nhuận sau thuế là 4.424 tỷ đồng, so với cùng kỳ đã tăng 75%. Như vậy, công ty đã tiệm cận kết quả kinh doanh đạt được trước thời điểm Covid-19, thấp hơn khoảng 10%. 

Cách đây không lâu, Sabeco cũng đã thông báo về việc tạm ứng cổ tức bằng tiền mặt năm nay với tỷ lệ 25%. Điều này đồng nghĩa với việc, mỗi cổ đông sở hữu một cổ phiếu sẽ được nhận về 2.500 đồng. Theo đó, ngày đăng ký cuối cùng để thực hiện quyền nhận cổ tức là ngày 21/12 trong khi ngày thanh toán dự kiến là ngày 11/1/2023. 

Thời điểm hiện tại, Sabeco đang có khoảng 641,2 triệu cổ phiếu đang lưu hành trên thị trường. Vì vậy, công ty ước tính sẽ chi khoảng 1.603 tỷ đồng để chi trả cổ tức cho đợt này. Cổ đông lớn nhất của Sabeco là Công ty TNHH Vietnam Beverage của tỷ phú Thái Lan khi sở hữu khoảng 53,59% vốn. Theo đó, Vietnam Beverage dự kiến sẽ nhận về khoảng 859 tỷ đồng. Cổ đông lớn thứ 2 chính là Bộ Công thương, dự kiến sẽ thu về khoảng 577 tỷ đồng, tương ứng với 36% vốn đang nắm giữ.