CEO HSBC: Nền kinh tế Việt Nam đang vững bước tiến lên, không phải do may mắn mà nhờ có sự chuẩn bị

Sáng 25/10 vừa qua đã diễn ra Hội thảo Triển vọng Thị trường do Ngân hàng HSBC tổ chức. Tham gia hội thảo này, ông Tim Evans - CEO ngân hàng HSBC Việt Nam cho biết, thành công hiện tại của Việt Nam không phải do may mắn mà do đã có sự chuẩn bị từ sớm và vô cùng kỹ càng. Thế nhưng, vẫn còn tồn đọng nhiều vấn đề mà Việt Nam cần phải cải thiện. Cụ thể, ông Evans chia sẻ: “Nhiều người hay nói với tôi rằng, Việt Nam có phải là đất nước may mắn hay không, tôi cho rằng, may mắn là khi chúng ta chuẩn bị sẵn sàng và đón nhận cơ hội mới”.

Theo ông Evans, trong vòng 10 năm qua, Việt Nam đã chuẩn bị sẵn sàng để có được như ngày hôm nay. Cụ thể, Việt Nam đã ký kết 15 hiệp định thương mại, đầu tư mạnh mẽ vào hạ tầng và giữ được đồng nội tệ ở mức ổn định. Nếu như Mỹ là mảnh đất của cơ hội thì Việt Nam chính là mảnh đất của những con người tạo ra cơ hội. Trong đó, sự kiện “thiên nga đen” có thể coi là đại dịch Covid-19, thế nhưng Việt Nam đã vượt qua khó khăn này một cách ấn tượng và giải quyết được những thách thức trong tương lai một cách tốt đẹp - theo nhận định của ông Evans.  

Chia sẻ những thách thức mà Việt Nam sẽ phải đối mặt trong thời gian tới, ông Evans cho biết, Việt Nam là một đất nước trẻ năng động. Thế nhưng trong quý vừa qua, GDP đã tăng trưởng ở mức trên 19%, trong khi 9 tháng đầu năm mức tăng trưởng là hơn 9%. Theo dự báo của HSBC, Việt Nam cả năm nay sẽ tăng trưởng ở mức 7,6%. Tuy nhiên, trên thế giới thời điểm hiện tại vẫn đang đối mặt với lạm phát cơ bản. Trong năm tới, kỳ vọng GDP sẽ ở mức tăng trưởng 6%.  

Đồng quan điểm, ông Alain Cany - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) kiêm chức Chủ tịch Jardine Matheson Việt Nam cho biết, sâu khi căng thẳng giữa Nga và Ukraine leo thang sẽ dẫn đến hệ quả là giá năng lượng tăng cao đột biến. Đặc biệt, những mặt hàng tiêu dùng dệt may cùng với linh kiện điện tử cũng ngày càng ghi nhận mức giá cao hơn.

Cụ thể, ông Cany chia sẻ: “Chúng ta cũng thấy rằng Trung Quốc vẫn đang tiếp tục áp dụng chính sách Zero Covid-19, trong khi đó, có đến 55% nguyên phụ liệu dệt may của Việt Nam đến từ Trung Quốc, vì thế hoạt động thu mua của Việt Nam cũng có hạn chế”. Điều đáng nói, Việt Nam đang đối mặt với khá nhiều khó khăn để có thể đảm bảo đủ nhân công cần thiết để có thể duy trì. Kể từ tháng 8/2022 trở đi, xu thế này ngày càng trở nên rõ ràng hơn. Trong quý 3 năm nay, niềm tin của các nhà đầu tư toàn cầu đang sụt giảm rõ rệt, chỉ số niềm tin vào những doanh nghiệp ở châu Âu tại Việt Nam cũng đã giảm xuống chỉ còn 62 điểm, dù nếu tính trên thang 100 vẫn tương đối tích cực. 

Tuy nhiên ông Cany cho rằng, vẫn có những dự báo khác của Liên hợp quốc và Ngân hàng Thế giới. Trong bối cảnh toàn cầu đang phải đương đầu với nhiều khó khăn, bất ổn thì tại Việt Nam vẫn có được những yếu tố vô cùng vững vàng. Cũng theo Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Châu Âu tại Việt Nam (EuroCham), hiện tại hiệp hội vẫn đang cảm thấy vô cùng hứng khởi về triển vọng của Việt Nam. Đáng chú ý, Việt Nam cũng được dự báo ở mức tăng trưởng khoảng 7,6%. Hiện tại, do tổng cầu trên thế giới suy yếu nên xuất khẩu của Việt Nam có phần giảm xuống. Bù lại, Việt Nam có lực lượng lao động dồi dào lên đến hơn 56 triệu người. Tính theo con số và tương quan với dân số, Việt Nam đang có lực lượng lao động lớn nhất trên thế giới. 

Tính đến năm 2012, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam chiếm đến 19% GDP, so với mức 1% của năm 2010 đã cao hơn đáng kể. Đồng thời, một loạt các dự án FDI tên tuổi cũng đã được triển khai. 

Tại ASEAN, Việt Nam đứng thứ hai về thu hút vốn đầu tư FDI

Trong nhóm các nền kinh tế trong khu vực ASEAN, Việt Nam chỉ đứng sau Malaysia về việc thu hút vốn đầu tư FDI. Có thể thấy, thị trường xuất khẩu FDI vẫn đang tiếp tục phát triển khá mạnh mẽ. Chính vì thế, Việt Nam cần cải thiện hàng loạt các yếu tố như: Khó khăn trong thủ tục thành lập doanh nghiệp, nộp thuế, đăng ký tài sản… để kích thích vốn đầu tư, đồng thời đưa đầu tư Việt Nam trở nên hấp dẫn hơn. Đối với Việt Nam, việc bội thu ngân sách từ việc xuất khẩu dầu thô cũng phần nào tạo ra  nhiều dư địa trong vấn đề nới rộng chính sách tài khoá nhằm hỗ trợ doanh nghiệp. Trong 9 tháng đầu năm nay, thu ngân sách từ dầu thô ước đạt 60.100 tỷ đồng, gấp 2,1 lần so với dự toán năm, so với cùng kỳ năm trước đã tăng 103,5%. Kết thúc tháng 9/2022, ngân sách đang bội thu 241.000 tỷ đồng.

Đối với việc phát triển cơ sở hạ tầng, kể từ khi có luật đầu tư theo phương thức đối tác công tư khiến cho sự tham gia của tư nhân giảm xuống. Hiện vẫn chưa có vốn rót vào hạ tầng công kể từ năm 2022. Theo ông Alain Cany đánh giá, nguyên nhân là do Luật đối tác công tư (PPP) hiện còn quá đơn giản và chưa rõ ràng về quyền lợi của các nhà đầu tư tư nhân khi tiến hành rót tiền vào hạ tầng công. 

Còn một yếu tố quan trọng khác để thúc đẩy FDI đó là, Việt Nam cần tăng cường việc đầu tư cho phát triển số. Đối với phía Nhà nước, Nhà nước cần phải tạo ra khung pháp lý sao cho phù hợp cho việc đầu tư vào lĩnh vực số. Thời điểm hiện tại, chỉ có 30% người lao động Việt Nam có tay nghề. Việt Nam có chiến lược tăng tỷ lệ này lên 75%. Chính vì thế, Nhà nước cũng cần đến chương trình tổng thể để có thể nâng cao tỷ lệ này. Nếu như hoàn thành được mục tiêu này, Việt Nam sẽ gia tăng đáng kể sức hấp dẫn trong vai trò môi trường đầu tư nước ngoài. 

Đặc biệt, cũng theo đánh giá của Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Châu Âu tại Việt Nam, Việt Nam trong thời gian qua đã tích cực tham gia vào nhiều mục tiêu phát triển  bền vững. Điều này được thể hiện rõ nét thông qua động thái ký cam kết giảm mức phát thải ròng bằng không vào năm 2050 của Thủ tướng Phạm Minh Chính. Tuy nhiên, Việt Nam vẫn cần tạo điều kiện tốt hơn nữa cho những hoạt động đầu tư, đồng thời ưu tiên việc tăng cường những cơ chế ưu đãi cho các doanh nghiệp phát triển theo mô hình xanh và các nhà đầu tư của cả hai khối công tư cũng cần tăng cường chuyển đổi xanh.