Bộ trưởng GTVT ra 'tối hậu thư' về triển khai thu phí không dừng

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể yêu cầu Tổng cục Đường bộ Việt Nam làm việc với từng địa phương, từng nhà đầu tư BOT để thống nhất phương án lắp đặt các làn thu phí tự động còn lại tại tất cả các trạm thu phí và hoàn thành trong tháng 6/2022.

Dừng thu phí nếu không hoàn thành lắp đặt hệ thống ETC trong tháng 6

Bộ trưởng yêu cầu Tổng cục Đường bộ rà soát quy định hợp đồng, quy định pháp luật, kịp thời xem xét dừng thu phí đối với các trạm thu phí do Bộ GTVT quản lý không hoàn thành đúng tiến độ lắp đặt hệ thống.

Tổng cục Đường bộ rà soát tổng thể phương án triển khai, xây dựng các kịch bản có thể phát sinh và các giải pháp xử lý, bảo đảm triển khai thành công thí điểm thu phí theo hình thức điện tử không dừng đối với tất cả các làn xe trên tuyến cao tốc Hà Nội - Hải Phòng trong tháng 6/2022.

Bộ trưởng yêu cầu cơ quan này tăng cường công tác tuyên truyền thông qua việc tổ chức hội thảo, đối thoại trực tiếp với chủ phương tiện và các doanh nghiệp vận tải trên địa bàn tuyến cao tốc đi qua; mở nhiều điểm dán thẻ tại tất các các điểm ra vào tuyến cao tốc, tạo thuận lợi cho các phương tiện tham gia giao thông.

Các nhà cung cấp dịch vụ ETC phối hợp với Tổng cục Đường bộ, các địa phương, các nhà đầu tư BOT có nhiệm vụ hoàn thành lắp đặt các làn thu phí còn lại và thí điểm thu phí không dừng tại tuyến cao tốc Hà Nội - Hải Phòng bảo đảm đồng bộ, kết nối liên thông. Bên cạnh đó, rà soát quy trình phối hợp, dán thẻ, kết nối, vận hành 2 hệ thống để có giải pháp xử lý kịp thời các hạn chế giữa 2 hệ thống trong thời gian qua.

Riêng với Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC), Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể yêu cầu VEC khẩn trương thực hiện đúng chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành tại văn bản số 2173 ngày 8/4/2022.

Đến 30/6/2022, nếu việc triển khai không đáp ứng tiến độ, Bộ GTVT sẽ báo cáo cấp thẩm quyền có biện pháp xử lý trách nhiệm của cá nhân, tập thể có liên quan nếu để chậm tiến độ hoàn thành hệ thống thu phí ETC.

Tổng cục Đường bộ có trách nhiệm giám sát chặt chẽ quá trình triển khai nhiệm vụ này của 2 doanh nghiệp.

VEC cần đẩy nhanh tiến độ thuê trọn gói dịch vụ thu phí không dừng

Trước đó, ngày 11/4, Văn phòng Chính phủ có văn bản truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành, yêu cầu Bộ GTVT, Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp và Tổng Công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam đẩy nhanh tiến độ triển khai hệ thống thu phí điện tử không dừng (ETC) tại các dự án đường cao tốc do Tổng Công ty  này quản lý.

Phó Thủ tướng yêu cầu các đơn vị hoàn thành đúng tiến độ theo chỉ đạo của Chính phủ, Quốc hội; có biện pháp xử lý trách nhiệm của cá nhân, tập thể có liên quan nếu để chậm tiến độ nêu trên; báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả thực hiện trước ngày 30/6/2022.

Được biết, Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam được Bộ GTVT giao làm chủ đầu tư xây dựng và quản lý vận hành, khai thác 5 dự án đường cao tốc, gồm cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình, Nội Bài - Lào Cai, Đà Nẵng - Quảng Ngãi, Bến Lức - Long Thành và TPHCM - Long Thành - Dầu Giây.

Tuy nhiên, đến nay trong 5 dự án nêu trên mới chỉ có tuyến cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình được đầu tư, vận hành hệ thống thu phí ETC (15/40 làn) từ ngày 10/6/2020. Các tuyến cao tốc khác vẫn triển khai thu phí theo hình thức một dừng.

Trên cơ sở đề xuất của VEC, Bộ GTVT đã báo cáo và được Chính phủ đồng thuận phương án sử dụng chi phí quản lý thu phí VEC đang thực hiện (thu phí một lần dừng) để thuê trọn gói dịch vụ thu phí ETC, đồng thời Thủ tướng cũng yêu cầu hoàn thành trong quý I/2022.

Trên cơ sở đó, VEC đã triển khai việc thuê nhà cung cấp dịch vụ thu phí cho các tuyến cao tốc do VEC quản lý bằng nguồn chi phí tổ chức thu phí trong phương án tài chính của dự án. 

Đến thời điểm này, VEC đã chuẩn bị các thủ tục về lập kế hoạch thuê, yêu cầu kỹ thuật, hồ sơ mời thầu để lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ thu phí.

Tuy nhiên, đến nay việc thuê nhà cung cấp dịch vụ thu phí không dừng chưa thực hiện được do tính chất đặc thù của hình thức thuê dịch vụ thu phí ETC tại các dự án cao tốc do VEC quản lý còn có ý kiến khác nhau trong việc áp dụng các quy định pháp luật.

Cụ thể, việc triển khai các dự án về công nghệ thông tin (bao gồm cả việc thu dịch vụ công nghệ thông tin) được hướng dẫn tại Nghị định số 73/2019 của Chính phủ về quản lý đầu tư ứng dụng công nghệ thông tin sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước.

Trường hợp coi hệ thống thu phí ETC là một dự án mới, VEC phải triển khai các thủ tục lập dự án thuê dịch vụ thu phí điện tử không dừng và thuộc thẩm quyền Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Quy trình này sẽ mất nhiều thời gian do phải thực hiện rất nhiều thủ tục nên không thể hoàn thành trong năm 2022 (phương án 1).

Trường hợp coi việc triển khai thu phí ETC chỉ là hình thức thu phí mới thay thế hình thức thu phí một dừng, VEC sẽ vận dụng trình tự thủ tục thuê nhà cung cấp dịch vụ như đối với hoạt động thuê dịch vụ công nghệ thông tin sử dụng chi phí chi thường xuyên nguồn vốn ngân sách nhà nước (phương án 2).

Bộ GTVT đánh giá, cả 2 phương án trên đều bảo đảm công khai, minh bạch thông qua đấu thầu lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ, đều sử dụng chi phí quản lý thu phí trong phương án tài chính của các dự án cao tốc để thuê nhà cung cấp dịch vụ, do vậy không ảnh hưởng tới hiệu quả, phương án tài chính và phương án trả nợ của các dự án cao tốc.

Để đẩy nhanh tiến độ theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, phát huy hiệu quả đầu tư, cũng như sớm lắp đặt, vận hành hệ thống đáp ứng nhu cầu xã hội, VEC đã tổ chức triển khai thực hiện theo phương án 2 để tổ chức thực hiện.

"Với phương án này tiến độ thực hiện sẽ được đẩy nhanh hơn, dự kiến hoàn thành công tác lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ thu phí trong quý II/2022, triển khai lắp đặt thiết bị và vận hành hệ thống trong quý III/2022", Bộ GTVT cho biết.