Bất động sản công nghiệp xanh khẳng định vị thế dẫn đầu xu hướng trong tương lai

Bài học về việc phát triển công nghiệp bền vững

Quyết định triển khai đặt nhà máy tại Việt Nam của tập đoàn thế giới Lego đã cho thấy những tiềm năng to lớn của Việt Nam nói chung và của ngành công nghiệp nói riêng, đánh dấu bước chuyển mình quan trong cho công tác định hướng phát triển nền kinh tế xanh và bền vững của nước ta. Theo ý kiến đánh giá của ông Lê Huy Đông, Quản lý, Bộ phận Dịch vụ Công nghiệp, Savills Hà Nội, Việt Nam hiện nay đang ở vị trí cửa ngõ của sự phát triển, sở hữu rất nhiều tiềm năng để có thể vươn xa hơn trên bản đồ thế giới. Tuy nhiên, ngành công nghiệp của nước ta cần thẳng thắn nhìn vào bài học thực tiễn từ những nước khác trong khu vực và cả trên thế giới để tránh việc đi vào vết xe đổ, sai lầm không đáng có. Việt Nam cần phải coi yếu tố “xanh” như là một điều kiện quan trọng và cần thiết trong chiến lược phát triển công nghiệp.

Cách đây khoảng 30 năm, Trung Quốc cũng sở hữu những ưu điểm, lợi thế nổi trội trong khu vực tương tự như Việt Nam ở thì hiện tại. Chính quyền nước này đã tận dụng triệt để những thế mạnh cạnh tranh sẵn có để đẩy mạnh thu hút vốn đầu tư FDI trong nhiều lĩnh vực ngành nghề, bao gồm ngành công nghiệp sản xuất, chế tạo và xuất khẩu hàng hóa. Tuy nhiên, điều này cũng đã gây ra tình trạng ô nhiễm môi trường nặng nề ở mức báo động đỏ tại đất nước Trung Quốc trong giai đoạn năm 2015-2017. Trên các phương tiện truyền thông của địa phương và quốc tế đã liên tục xuất hiện hàng loạt những bài báo nói về việc thủ đô Bắc Kinh chìm trong làn khói bụi và sương mù dày đặc được tạo ra bởi rất nhiều nhà máy sản xuất nằm tại các khu vực lân cận. Để xử lý triệt để vấn đề ô nhiễm này, Bộ Môi trường Trung Quốc đã tăng cường kiểm soát hoạt động của các ngành công nghiệp sử dụng quá nhiều năng lượng và tạo nên lượng khí thải cao. Đây là bài học kinh nghiệm sáng giá mà Việt Nam cần phải hết sức lưu tâm.

Để đạt được những kết quả bền vững trong xây dựng phát triển ngành công nghiệp, phần lớn sự nỗ lực sẽ đến từ các chủ trương và quyết định chính xác của Chính phủ. Hiện tại, tất cả các đơn vị doanh nghiệp, công ty niêm yết trên sàn chứng khoán Việt Nam đều phải định kỳ báo cáo về tình trạng Môi trường, Xã hội và Quản trị (ESG) hàng năm. Yêu cầu này là bắt buộc đối với các công ty công bố hiệu quả sử dụng năng lượng cũng như đo lường về chính sách sử dụng lao động và nhân quyền của nguồn nhân lực.

Bên cạnh đó, ngành công nghiệp cũng đang dần chuyển hướng, ưu tiên dòng vốn đầu tư đổ vào lĩnh vực chế tạo-sản xuất công nghệ cao và an toàn hơn, “sạch” hơn. Đây là các ngành công nghiệp có giá trị gia tăng cao, có thể kể tới các khối ngành sản xuất, lắp ráp thiết bị, sản xuất linh kiện điện tử. Đồng thời, cũng cần phải hạn chế tối đa các ngành nghề sản xuất truyền thống như dệt may nhuộm, sản xuất pin, ắc quy, gia công giày da, phụ kiện đang sử dụng các loại hình công nghệ lạc hậu và lỗi thời. Đây cũng là những lĩnh vực sử dụng rất nhiều các loại hóa chất và thải ra nhiều chất độc hại ảnh hưởng đến sức khỏe công nhân cũng như môi trường xung quanh. Ngoài ra, Chính phủ cũng cần đưa ra thêm những chính sách khích lệ việc đầu tư và sử dụng nguồn năng lượng tái tạo, những nguồn năng lượng thay thế, như điện gió, điện ánh sáng mặt trời, nhiệt điện hoặc thủy điện.

Những lợi ích và thách thức khi phát triển công nghiệp “xanh”

Hiện nay ngày càng có nhiều đơn vị phát triển bất động sản công nghiệp đặc biệt chú trọng đến yếu tố môi trường. Một khu công nghiệp phát triển theo hướng sạch và hiện đại sẽ là một trong những phương án tốt để thu hút nguồn nhân sự, lao động chất lượng cao. Nhiều doanh nghiệp ngày nay đang chú ý hơn đến việc quy hoạch, phát triển đồng bộ hạ tầng nội khu, đồng thời tập trung vào việc cải thiện môi trường làm việc tốt hơn nhằm giữ chân đội ngũ người lao động. Các doanh nghiệp dành ngân sách đầu tư nhiều hơn vào hệ thống xử lý chất thải, cùng việc xanh hóa cảnh quan của khu công nghiệp sẽ giúp nâng cao chất lượng môi trường làm việc, sinh hoạt trong dự án. Đây cũng sẽ là yếu tố nhằm thuyết phục các chuyên gia nước ngoài tìm đến và làm việc tại Việt Nam ngày một đông đảo hơn.

Mô hình công nghiệp xanh sẽ giúp cho việc kiểm soát và duy trì được hệ thống kỹ thuật trong các khu công nghiệp hiệu quả hơn. Ví dụ một khu công nghiệp với quy mô diện tích khoảng 150 – 200ha sẽ có công suất hệ thống xử lý chất thải trung bình là khoảng 4,000m3/ngày đêm. Hệ thống này sẽ phục vụ cho toàn bộ các nhà máy nằm trong khuôn viên khu công nghiệp. Trong khi đó, một nhà máy sản xuất sản phẩm linh kiện ô tô với quy mô diện tích khoảng 30,000m2 sẽ có yêu cầu phải tiến hành xử lý từ 300-500 tấn rác thải mỗi ngày. Lượng rác thải này sẽ chiếm tỷ lệ lên đến hơn 10% công suất của toàn bộ hệ thống.

Mô hình triển khai khu công nghiệp xanh sẽ đem lại rất nhiều lợi ích cho các bên liên quan. Đứng từ góc độ khách thuê, các đơn vị sản xuất, nhà máy đạt được chứng chỉ “xanh” sẽ giúp họ có thể đạt được những yêu cầu khắt khe từ Chính phủ và đạt mục tiêu phát triển bền vững của chính bản thân các doanh nghiệp. Bởi vậy, các dự án có thể đáp ứng được các tiêu chuẩn cao về bảo vệ môi trường đang được nhiều đơn vị quan tâm và tìm kiếm, không chỉ có các nhà đầu tư trong nước mà còn có cả doanh nghiệp ngoài nước. Đây sẽ là lợi thế cạnh tranh rất lớn dành cho những đơn vị phát triển dự án bất động sản có khả năng đáp ứng được đầy đủ các điều kiện khó khăn, ngặt nghèo này.

Đi kèm với những lợi ích to lớn về hạ tầng kỹ thuật, môi trường, và nguồn lao động, khách thuê ở những dự án khu công nghiệp đạt tiêu chuẩn “xanh” cũng sẽ đối mặt với một số thách thức. Khó khăn nằm ở việc đầu tư thiết bị máy móc và công nghệ để có thể đáp ứng được đầy đủ các tiêu chuẩn thân thiện với môi trường. Điều này sẽ nâng cao mức chi phí đầu vào của các đơn vị doanh nghiệp. Bởi vậy, đối với các doanh nghiệp từ nước ngoài, quyết định có đầu tư hay không sẽ nằm ở việc cân đối giữa lợi nhuận hấp dẫn từ môi trường kinh doanh tại Việt Nam và chi phí chênh lệch để đảm bảo đáp ứng quy tắc công nghiệp xanh.