Bài toán khó tại Mỹ: Chỉ 4% tổng lượng xe xuất xưởng tại Bắc Mỹ là xe điện

Chỉ 4% tổng lượng xe xuất xưởng tại Bắc Mỹ là xe điện

Theo như Bloomberg NEF cùng với hãng dự báo thị trường LMC Automotive, chỉ trong nửa đầu năm nay các nhà máy ở Bắc Mỹ đã xuất xưởng khoảng 7,4 triệu chiếc xe, thế nhưng chỉ có 323.000 chiếc trong số đó được chạy bằng pin. Tình trạng này đã khiến cho tình trạng khan hiếm của các mẫu xe điện hiện hành ngày càng gia tăng. Đồng thời, có một câu hỏi hóc búa cũng được đặt ra đó là: Người Mỹ phải chờ đợi thêm bao nhiêu năm nữa, giấc mơ điện khí hóa mới trở thành hiện thực?

Theo nhà phân tích Corey Cantor của Bloomberg NEF, trong khoảng 2 năm trở lại đây, nhu cầu về xe điện đang vượt mức cung. Có thể lấy ví dụ về GM. Mới đây, hãng xe này đã phải ngừng nhận đơn đặt hàng đối với dòng xe điện Hummer vì không kịp đáp ứng nhu cầu của khách hàng. Trước đó, có đến 90.000 đơn được đặt cho đến hiện tại vẫn chưa biết chính xác thời điểm có thể bàn giao. Đại diện GM cho biết: “Chúng tôi cảm thấy vui mừng vì nhu cầu với mẫu xe điện mới tăng ngoài sức tưởng tượng, điều này khiến cho đơn đặt hàng Hummer quá tải”.

Nhiều chuyên gia nhận định, tình trạng này chính là hệ lụy sau một thời gian dài nhiều công ty sản xuất ô tô liên tục duy trì hoạt động bán xe xăng để có thể tạo nguồn vốn cần thiết trước khi chuyển đổi sang xe điện. Hầu hết các công ty đều gấp rút để đảm bảo nguồn cung pin, dây chuyền lắp ráp cùng với mục tiêu ngừng hoàn toàn sản xuất động cơ khí đốt trong. 

Nhiều hãng sản xuất xe hơi cũng đang vội vàng chạy theo xu hướng chung trong bối cảnh nhu cầu về các dòng xe điện gia tăng chóng mặt. Một số cái tên lớn như  Honda, Stellantis và Toyota cũng đang rục rịch sản xuất xe điện. Trong nửa đầu năm nay, Tesla đóng góp hơn ¾ tổng số xe điện được sản xuất tại Bắc Mỹ. Những nhà máy tại châu Á cũng đang đẩy mạnh sản lượng xe điện lên 5 lần, sản lượng tại châu  u cũng được tăng lên gần gấp đôi. 

Stellantis ở Detroit được biết đến là một trong những những nơi sản xuất ô tô nhộn nhịp nhất lục địa. Chỉ trong nửa đầu năm nay, nhà máy này đã cho ra lò gần 175.000 chiếc xe; thế nhưng tất cả đều là xe xăng, gồm dòng SUV Jeep Grand Cherokees cùng với Dodge Durangos. Đối với Ford, chỉ có 3% sản lượng tại Bắc Mỹ trong 6 tháng đầu năm nay là xe điện, trong khi xe tải cùng với SUV chạy bằng khí đốt chiếm hơn ⅔.

Thực tế cho thấy, Ford cũng đang phải vật lộn với lợi nhuận từ xe điện, một phần bởi chi phí hàng hóa tăng cao. Dù ngành công nghiệp EV vẫn còn nhiều dư địa để phát triển nhưng nguồn cung pin lại thiếu ổn định. Theo như dự kiến của Stellantis, từ nay cho đến năm 2024 sẽ không có đủ nguồn pin cho nhà máy Bắc Mỹ.

Theo Wall Street Journal, vấn đề không chỉ nằm ở pin. Mới đây, Ford đã phải trì hoãn thời gian giao một số mẫu xe chỉ vì không có đủ logo màu xanh hình bầu dục. Từ đó có thể thấy, tình trạng gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu đã khiến cho Ford nói riêng và các hãng sản xuất ô tô nói chung gặp rất nhiều khó khăn. Trong một hội nghị diễn ra vào tháng 6 vừa qua, Giám đốc tài chính John Lawler của Ford đã nhấn mạnh: “Bạn sẽ cảm thấy áp lực lợi nhuận khi ra mắt xe điện. Chúng không hề tích cực một chút nào”.

Kỷ nguyên mới của ngành công nghiệp khí hóa 

Dù thế nào đi chăng nữa, xe điện vẫn là kỷ nguyên mới của ngành công nghiệp điện khí hóa. Theo như dự kiến của LMC, vào năm 2025 Bắc Mỹ sẽ tăng số lượng xe EV lên gần gấp 4 lần. Stellantis cũng đang lên kế hoạch biến xe điện trở thành sản phẩm chủ lực của công ty, đóng góp một nửa doanh số tại Mỹ vào năm 2030. Trong khi đó, General Motors cũng xây dựng một nhà máy pin tại Ohio, đồng thời hợp tác Hertz để đẩy nhanh việc phát triển xe điện.

Không nằm ngoài cuộc chơi, Ford cũng đang gấp rút mở rộng 3 nhà máy sản xuất pin cùng với 2 nhà máy lắp ráp ở phía Đông Nam, hy vọng sản xuất 600.000 chiếc EV trong vài năm tới. Chưa đầy một năm sau khi Ford và đối tác Hàn Quốc SK ON công bố về khoản đầu tư 11,4 tỷ USD cho việc xây dựng 2 nhà máy EV, một nhà máy khổng lồ cũng đang được khởi công xây dựng có tên là BlueOval City.

Đây được coi là bước đi vô cùng quan trọng đối với tham vọng của Ford về việc sản xuất khoảng 2 triệu chiếc xe điện trên toàn cầu vào năm 2026. Nhà máy này sẽ giúp tập đoàn có thể dẫn đầu trong công cuộc điện hóa ngành công nghiệp ô tô tại Mỹ. 

Nhu cầu về xe điện ngày càng tăng cao, những vụ đặt cược lớn như trên được cho là yếu tố bắt buộc để các hãng sản xuất xe ô tô có thể tồn tại bất chấp  tỷ suất lợi nhuận không cao như họ kỳ vọng. Bởi các nhà sản xuất ô tô không có lý do gì phải chờ đợi, nếu không “Tesla sẽ nuốt toàn bộ thị phần”.

Dự báo, hơn một nửa số ô tô vào năm 2030 được bán ra tại thị trường Mỹ sẽ là xe điện. Điều này có thể thành hiện thực sau khi Tổng thống Mỹ Joe Biden ban hành gói hỗ trợ trị giá 374 tỷ USD dành cho khí hậu đã trở thành động lực cho sản xuất xe điện. Bloomberg dự báo, tỷ lệ sử dụng xe điện của Mỹ vào năm 2026 sẽ vượt qua mức trung bình của toàn cầu.