VNDirect: Quý 1/2023, Hòa Phát có thể tiếp tục thua lỗ

Theo Nhịp sống thị trường, Công ty chứng khoán VNDirect vừa có báo cáo cập nhật hoạt động kinh doanh của ngành thép nói chung và Tập đoàn Hòa Phát nói riêng.  

Triển vọng ngành thép năm 2023

Theo VNDirect, giải ngân vốn đầu tư công trong năm 2023 sẽ diễn ra vô cùng mạnh mẽ. Điều này sẽ phần nào bù đắp nhu cầu yếu từ lĩnh vực bất động sản dân dụng. Trong năm nay, nhu cầu thép xây dựng Việt Nam được kỳ vọng sẽ giảm 9% so với cùng kỳ. 

Thời gian qua, ngành thép trong nước đang chịu tác động từ nhiều khó khăn, thách thức. Cụ thể, giá nguyên liệu đầu vào cao (trong đó có than cốc và thép phế) cùng với nhu cầu thép toàn cầu sụt giảm, gây khó khăn cho hoạt động xuất khẩu của các doanh nghiệp thép trong nước. Kết quả cho thấy, tổng sản lượng tiêu thụ thép của Việt Nam (gồm có ống thép và tôn mạ) đã giảm mạnh xuống mức 3,7 triệu tấn trong quý cuối năm ngoái, so với cùng kỳ đã giảm 21%, so với quý liền trước đã giảm 8,3%. 

Nhu cầu ảm đạm kéo dài thuộc lĩnh vực xây dựng dân dụng nội địa sẽ tác động đáng kể đến nhu cầu vật liệu xây dựng trong năm nay. Trong những quý tới, giải ngân đầu tư công được kỳ vọng sẽ ngày càng tăng tốc, dự báo tổng sản lượng tiêu thụ thép xây dựng của Việt Nam trong năm nay so với cùng kỳ giảm xuống 9,5 triệu tấn, tương đương mức giảm 9,2%. 

Tính từ giữa tháng 12 năm ngoái, Hòa Phát đã có tổng cộng 6 lần điều chỉnh tăng giá bán thép xây dựng với tổng mức tăng là 9,1%, tương đương với 1.360 đồng/kg. Sản phẩm HRC, giá chào bán với lô hàng tháng 3 của Hòa Phát đã tăng 22% so với đầu năm, ở mức 670 USD/tấn. Theo VNDirect, đà tăng của giá bán thép chủ yếu là nhờ chi phí đầu vào tăng cao, do giá quặng sắt, than cốc và thép phế ghi nhận mức tăng lần lượt là 10,2%, 28,5% và 10% kể từ đầu năm. 

Theo VNDirect, nhu cầu thép yếu vẫn kéo dài khiến đà tăng của giá bán thép thời điểm hiện tại ở cả Trung Quốc và Việt Nam đều không bền vững. Dự phóng trung bình giá bán thép xây dựng cùng với HRC năm 2023 của Hòa Phát có thể lần lượt đạt 15,956 triệu đồng/tấn và 640 USD/tấn, so với giá giao ngay hiện nay đã thấp hơn 2,4%-4,5%.

Triển vọng của Hòa Phát trong năm nay ra sao?

Kế hoạch của ban lãnh đạo cho thấy, doanh thu và lợi nhuận sau thuế của Hòa Phát trong năm nay được dự báo lần lượt là 150.000 tỷ đồng và 8.000 tỷ đồng, lần lượt tăng 6,1% và giảm 5,7% so với cùng kỳ năm trước.

Đáng chú ý, 2022 là năm đầu tiên tập đoàn này không hoàn thành kế hoạch lợi nhuận sau thuế mà Đại hội cổ đông giao phó trong vòng 1 thập kỷ qua. Trước đó, Hòa Phát thường xuyên vượt kế hoạch lợi nhuận sau thuế trong giai đoạn 2012-2021, mức trung bình là 47%. Với những lý do này, VNDirect nhận định kế hoạch kinh doanh năm nay của Hòa Phát đã được thiết lập trên cơ sở thận trọng, đặc biệt trong bối cảnh biến động đầu vào và nhu cầu thép ngày càng suy yếu. 

Đặc biệt, Hòa Phát sẽ không trả cổ tức bằng tiền mặt trong năm 2023, sản lượng tiêu thụ thép sẽ giảm 8% so với cùng kỳ, sau đó đến năm 2024 sẽ phục hồi mạnh 15%. Theo xu hướng của ngành thép Việt, sản lượng tiêu thụ của tập đoàn trong quý cuối năm ngoái đã giảm 31% so với cùng kỳ, đạt 1,75 triệu tấn, giảm 12% so với quý liền trước. Tất cả các nhóm sản phẩm đều ghi nhận mức bán hàng giảm, cụ thể là thép xây dựng giảm 24,9%, HRC giảm 5,9%, tôn mạ giảm 49% và ống thép giảm 2,9% so với cùng kỳ.  

Trong năm 2023, VNDirect điều chỉnh giảm dự phóng sản lượng bán hàng xuống 3,9 triệu tấn, so với cùng kỳ đã giảm 8,3% và thấp hơn 16,8% so với dự phóng trước đó. Kể từ ngày 27/12 năm ngoái, Hòa Phát mới vận hành trở lại một trong bốn lò cao tại Hải Dương. Tuy nhiên, sản lượng sản xuất của công ty trong 2 tháng đầu năm vẫn ghi nhận mức thấp với tổng sản lượng chỉ đạt 809 nghìn tấn, so với cùng kỳ năm trước đã giảm 42%. 

Hiện tại, công ty vẫn còn 3 lò cao đang đóng, chưa có kế hoạch cụ thể với việc vận hành trở lại. Do đó, nhu cầu kỳ vọng trong ngắn hạn với những sản phẩm thép vẫn ở mức thấp. Theo kỳ vọng của VNDirect, 3 lò cao còn lại có thể sẽ bắt đầu hoạt động trở lại là tháng 5 năm nay, đến tháng 9 sẽ tăng dần hiệu suất hoạt động lên 90%. Vì thế, sản lượng sản xuất thép thô của Hòa Phát năm 2023 sẽ giảm 5% so với cùng kỳ và đạt 7,16 triệu tấn. 

Chi phí nguyên vật liệu đầu vào cao khiến kết quả kinh doanh quý 4/2022 kém hơn kỳ vọng. Theo VNDirect, lợi nhuận ròng của Hòa Phát trong nửa đầu năm 2023 vẫn được ghi nhận ở mức thấp, đến quý 3 bắt đầu tăng trưởng tích cực trở lại nhờ 3 yếu tố quan trọng, bao gồm: Sản lượng tiêu thụ thép tăng trở lại từ mức thấp của nửa cuối năm ngoái, biên lợi nhuận gộp được cải thiện mỗi khi giá nguyên liệu đầu vào giảm, dự phóng hàng tồn kho thấp hơn và cải thiện lỗ ròng chi phí tài chính trong bối cảnh lỗ tỷ giá giảm mạnh. 

Trong quý 1/2023, ước tính biên EBITDA của Hòa Phát sẽ thấp hơn 1,8 điểm % so với quý 4/2022. Với nhu cầu yếu, VNDirect lo ngại đối với khả năng chuyển rủi ro tăng giá nguyên liệu đầu vào của Hòa Phát sang những người tiêu dùng cuối. Chưa kể, hiệu suất vận hành nhà máy thấp trong nửa đầu năm nay cũng sẽ tác động tới biên lợi nhuận của công ty. Với những lý do này, VNDirect dự phóng lợi nhuận ròng của Hòa Phát trong quý đầu năm nay vẫn ở mức âm.