Vì ChatGPT, Google có nguy cơ trở thành “Yahoo thứ 2”

Theo Zingnews, cách đây 7 năm, Sundar Pichai, vị CEO vừa nhậm chức vài tháng của Google từng đưa ra một tuyên bố táo bạo rằng từ nay Google sẽ là công ty đứng đầu trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI). Lời tuyên bố này được xem là quyết sách đầu tiên của ông sau khi lên nắm quyền tại công ty.

Vào năm 2014, Google đã bị Amazon vượt mặt khi gã khổng lồ thương mại điện tử ra mắt trợ lý giọng nói Alexa. Bởi vậy, tại sự kiện năm 2016, đế chế Google đã trình làng Assistant để cạnh tranh trực tiếp với Alexa từ Amazon.

Forbes đã nhận định rằng năm nay có thể là một năm báo hiệu khó khăn như vậy sẽ lặp lại đối với Google. Ông lớn này không chỉ đứng trước nguy cơ bị đánh bại ngay trong thị trường đã độc chiếm suốt bao năm qua mà còn đối mặt với tình hình tệ hơn xưa.

Google nhụt chí sau nhiều lần thất bại

Lần này, đối thủ của Google là OpenAi - một startup trí tuệ nhân tạo với sản phẩm là ChatGPT. Đây là một chatbot toàn năng, có thể viết thư, làm luận, lập trình, hay trả lời mọi câu hỏi giống như người thật. Hơn nữa, chatbot này còn được xây dựng dựa trên AI, vốn là công nghệ mà Google vẫn luôn tự hào là người tiên phong. Chatbot LaMDA mà Google đã từng công bố cách đây 2 năm đang dần bị lu mờ khi ChatGPT đang cho thấy những thành công của mình. Để hiểu rõ hơn về ChatGPT làm được những gì, mời bạn đọc tham khảo bài viết ChatGPT là gì?.

Điều tồi tệ hơn với Google là đối thủ cạnh tranh trực tiếp trên thị trường công cụ tìm kiếm là Microsoft đã rót 10 tỷ USD vào OpenAI, đồng thời còn công bố tích hợp tính năng chat bằng AI cao cấp hơn ChatGPT vào phiên bản Bing mới. Mặt khác, Google đã vội vã giới thiệu Bard, đây là một phiên bản kém hoàn thiện hơn so với LaMDA.

Forbes cho biết Google đã cho thấy tham vọng trí tuệ nhân tạo của mình từ rất lâu. CEO Pichai đã công bố Duplex, tại sự kiện I/O vào 5 năm trước. Đây là dịch vụ AI tạo âm thanh y hệt như người thật và có thể đặt bàn nhà hàng giúp người dùng.

Duplex đặt mục tiêu có thể tạo lịch hẹn tự động ngay cả với những nhà hàng không có hệ thống đặt bàn online. Dịch vụ này được lập trình theo cách có thể trò chuyện tương tự như con người khi bắt chước những từ như “ờ”, “ừm” và ngập ngừng, biến đổi giọng nói một cách khéo léo.

Thế nhưng, dịch vụ AI này đã vướng phải tranh cãi khi người dùng không thể biết được liệu AI có được coi là robot hay không. Có nhiều ý kiến nhận định rằng Duplex là một công nghệ mới rất thú vị, tuy nhiên không có tương lai. Theo cách gọi của tờ New York Times, Duplex được xem là một phát minh đáng sợ. Forbes cho biết Google đã chần chừ với các dự án và sản phẩm trí tuệ nhân tạo sau đó của mình do chịu tác động từ những phản ứng tiêu cực đối với dịch vụ AI nói trên.

Hơn nữa, hãng cũng tỏ ra thận trọng hơn sau những lùm xùm xung quanh mảng phát triển AI. Cách đây 5 năm, nội bộ nhân viên Google đã náo loạn khi công ty công bố tham gia chương trình Project Maven của Lầu Năm Góc, dùng AI để tấn công quân sự bằng drone. Lãnh đạo tập đoàn khi đó chấp nhận ý kiến của nhân viên, không gia hạn hợp đồng khi hết hạn và đưa ra bộ nguyên tắc về đạo đức AI.

Bước sang năm 2020, Google tiếp tục gây bất ngờ khi sa thải 2 nhà nghiên cứu về đạo đức AI Timnit Gebru và Margaret Mitchell sau khi họ đưa ra chỉ trích rằng công nghệ AI tích hợp trên công cụ tìm kiếm luôn có sự thiên vị và bất bình đẳng giữa người da màu và người da trắng. Sau đó, Giám đốc nghiên cứu Jeff Dean đã thừa nhận sự việc này đã tác động lớn đến danh tiếng của tập đoàn.

Có thể trở thành “Yahoo thứ 2”

Chia sẻ với Forbes, Margaret Mitchell cho biết: “Ban đầu rõ ràng là Google có thể hoàn toàn thống trị các mô hình ngôn ngữ thông minh như ChatGPT. Tuy nhiên, những lỗi sai trước đó là hậu quả của sự thiếu cân nhắc và thiển cận, buộc họ trở nên dè chừng hơn với những chỉ trích như hiện tại”.

Thực tế cho thấy nhiều khả năng ChatGPT sẽ không thể ra đời nếu không có Google. Trở lại năm 2019, một nhóm nhà nghiên cứu Google đã thực hiện nghiên cứu về AI với tên gọi là “Attention Is All You Need”. Đây là nền tảng cho công nghệ AI tạo sinh như ChatGPT hiện nay.

Tuy nhiên, có 6 trong tổng số 8 tác giả của dự án nghiên cứu này đã rời Google và đầu quân vào OpenAI. Aidan Gomez, một trong 6 nhà nghiên cứu chia sẻ với Forbes rằng môi trường tại Google quá gò bó. Ông cho biết tại một tập đoàn khổng lồ như Google, tự do khám phá là một vấn đề lớn. Ông đã quyết định tự xây dựng những sản phẩm theo ý muốn của mình vì không thể thực hiện điều này ở Google.

Vào năm 2004, dù khởi đầu là một công ty nhỏ ở Mountain View, nhưng Google cũng đã thắng thế trước Yahoo. Câu chuyện giữa hai gã khổng lồ Internet này là ví dụ điển hình cho Thế lưỡng nan của nhà cải tiến (The Innovators' Dilemma). 

Theo học thuyết này, những công ty tốt nhất đang mất đi vai trò thống trị thị trường xuất phát từ nguyên nhân không chịu thay đổi, làm mới sản phẩm và không phát triển công nghệ mới.

Tuy nhiên, điều không ngờ tới là Google lại có thể trở thành “Yahoo thứ 2” khi đối mặt với ChatGPT của OpenAI sau gần 2 thập kỷ, theo nhận định của Forbes. Emad Mostaque, CEO của Stability AI đưa ra nhận định rằng tâm lý trì trệ và sợ hãi mảng kinh doanh cốt lõi của mình sẽ lụi tàn đã khiến Google chậm bước. Có lẽ vị thế của họ trong lĩnh vực này hiện nay đã bị lung lay phần nào đó.