Venture capital là gì? Tất tần tật các thông tin cần biết về vốn đầu tư mạo hiểm
BÀI LIÊN QUAN
Quỹ đầu tư nào đang "ôm" nhiều nhất khi cổ phiếu vua phát tín hiệu quay trở lại?Nền tảng Binance bất ngờ giới thiệu quỹ đầu tư Web3.0Quỹ đầu tư mạo hiểm là gì và những điều bạn cần phải biếtTìm hiểu venture capital là gì?
Venture capital được hiểu là vốn đầu tư mạo hiểm, là số tiền khởi sự được đầu tư vào các công ty có tính rủi ro cao hay các công ty nhỏ chuyên về công nghệ mới. Quá trình đầu tư này thường để đổi lấy một vị thế sở hữu trong công ty đó, hay còn được gọi là vốn rủi ro. Vốn đầu tư mạo hiểm thường đến từ các các ngân hàng đầu tư, nhà đầu tư giàu có, và bất kì các định chế tài chính nào khác.
Venture Capital là một trong những hình thức của đầu tư vốn tư nhân được biết như một chiến thuật dùng để đầu tư vốn vào các công ty tư nhân sở hữu tiềm năng phát triển với mục tiêu làm tăng giá trị của doanh nghiệp thông qua quá trình tái cơ cấu tài chính và tái cơ cấu hoạt động.
Những công ty được để đầu tư mạo hiểm hầu hết thường có chiều dài hoạt động tương đối ngắn, quy mô nhỏ và chưa gây được tiếng vang. Ngoài ra, các đơn vị này cũng không đáp ứng đủ điều kiện để thực hiện vay ngân hàng.
Để có thể cân bằng được sự rủi ro thì các nhà đầu tư sẽ cố gắng can thiệp vào các hoạt động của công ty với những quyền hạn nhất định. Thậm chí một số nhà đầu tư thông minh còn yêu cầu được sở hữu số lượng lớn cổ phần để dễ dàng trong việc kiểm soát tình hình của công ty.
Đặc điểm nổi bật của các quỹ đầu tư mạo hiểm
- Yếu tố quan trọng nhất để các nhà đầu tư có thể đưa ra quyết định tiến hành rót vốn là kỳ vọng sự thành công của doanh nghiệp trong tương lai
- Khi tham gia vào các quỹ đầu tư mạo hiểm, nhà đầu tư không cần phải ký quỹ hay đặt cọc
- Các nhà đầu tư mạo hiểm sẽ chấp nhận khả năng rủi ro khi doanh nghiệp phá sản, mất trắng khoản đầu tư. Tuy nhiên, trong trường hợp doanh nghiệp thành công thì các nhà đầu tư sẽ thu lại được lợi nhuận tương đối cao
- Các chuyên gia quản lý nguồn vốn đầu tư là những người trực tiếp hướng dẫn, hỗ trợ, và cung cấp những chiến lược giúp doanh nghiệp có thể phát triển mạnh mẽ hơn và có chỗ đứng vững chắc trên thị trường.
Các xu hướng trong đầu tư mạo hiểm
Dưới đây là hai xu hướng phổ biến được cập nhật trong đầu tư mạo hiểm:
Sự tăng trưởng về quy mô
Theo như số liệu đã được nghiên cứu, các công ty đầu tư mạo hiểm đã tài trợ 131 tỉ USD cho 8949 giao dịch vào năm 2018, tăng hơn 57% so với năm trước, tuy nhiên số lượng giao dịch được tài trợ lại giảm xuống mức 5%.
Việc tài trợ cho các công ty trong giai đoạn cuối dường như đã trở nên phổ biến hơn bởi vì các nhà đầu tư tổ chức mong muốn đầu tư vào các dự án ít rủi ro hơn, ngược lại so với các công ty ở giai đoạn đầu có rủi ro thất bại cao.
Sự phát triển của Thung lũng Silicon
Do sự gần gũi với Thung lũng Silicon, hầu hết các giao dịch thường được tài trợ bởi các nhà đầu tư mạo hiểm trong ngành công nghệ. Tuy nhiên, các ngành công nghiệp khác cũng đã được hưởng lợi từ tài trợ của vốn đầu tư mạo hiểm, điển hình như Starbucks.
Đầu tư mạo hiểm đặc biệt cũng không còn là lĩnh vực của riêng các công ty ưu tú. Vì vây, có thể thấy, các nhà đầu tư tổ chức và các doanh nghiệp lớn cũng đã tham gia cuộc cạnh tranh này. Ví dụ như Google và Intel có các quỹ đầu tư mạo hiểm riêng để thực hiện đầu tư vào công nghệ mới nổi.
Quy trình của một quá trình đầu tư mạo hiểm
Các bước đầu tư vốn của quá trình đầu tư mạo hiểm bao gồm:
- Xác định doanh nghiệp và mục tiêu hướng tới
- Tăng trưởng giá trị doanh nghiệp mục tiêu thông qua việc tư vấn chiến lược, tư vấn quản trị doanh nghiệp, doanh nghiệp tài chính
- Thoái vốn là quá trình niêm yết doanh nghiệp mục tiêu trên thị trường chứng khoán hay IPO; chuyển nhượng cho bên thứ ba; giải thể doanh nghiệp)
Tại Mỹ, các hoạt động đầu tư mạo hiểm ngày càng được phát triển và tình đến hiện nay có gần 100.000 công ty chuyên về lĩnh vực này đang hoạt động. Còn theo Hiệp hội đầu tư mạo hiểm Anh, gần như tất cả trong số 3 triệu người làm việc trong các công ty Anh sẽ nhận được sự hỗ trợ từ các nguồn vốn đầu tư mạo hiểm.
Mặt khác, cũng có rất nhiều công ty có thể sẽ không tồn tại được nếu thiếu đi sự trợ giúp quý giá của các nhà đầu tư mạo hiểm, cụ thể là bằng tiền mặt và tư vấn về quản lý cho các công ty.
Vai trò quản lý trong hoạt động của Venture Capital
Quản lý đóng vai trò vô cùng quan trọng, các nhà đầu tư không chỉ đơn thuần là người cung cấp vốn, mà họ còn thực hiện vai trò là người đưa ra những lời khuyên hữu ích trong quá trình quản lý và điều hành hoạt động kinh doanh.
Hiệp hội đầu tư mạo hiểm Anh cho biết, khoảng 50% nguồn vốn đầu tư mạo hiểm dùng để mở rộng thị trường, đặc biệt là giúp các hoạt động kinh doanh hiện tại có thể tăng trưởng và nâng cao tính cạnh tranh của doanh nghiệp. Vì vậy, đối với nhiều công ty, tất cả những gì họ cần từ nguồn vốn đầu tư mạo hiểm chỉ là những khoản tiền mặt kịp thời và lời khuyên dành cho cấp quản lý.
Một số tập đoàn nổi tiếng tại Anh được xây dựng từ những nguồn vốn đầu tư mạo hiểm như National Express Group, Lastminute.com, Whittards of Chelsea và Trafficmaster.
Còn ở nước Mỹ, những cái tên như Federal Express, Apple, và Microsoft được biết đến như là những công ty ngay từ đầu đã chủ động đón nhận dòng vốn đầu tư mạo hiểm để phát triển doanh nghiệp.
Mặt trái của đầu tư mạo hiểm
Cùng với các chiều hướng tăng dần của nguồn vốn đầu tư mạo hiểm, những rắc rối cũng đã bắt đầu xuất hiện từ việc có nhiều người cho rằng đầu tư mạo hiểm chỉ là những thủ đoạn mua rẻ bán đắt, còn về bản chất đây chỉ là một sự đầu cơ trục lợi.
Trong nhiều cuộc thảo luận đầu tư vào các công ty nhỏ, các nhà đầu tư mạo hiểm bị buộc tội lợi dụng giá rẻ để kiếm lời, họ chỉ quan tâm đến vòng quay của đồng tiền mà không cần quan tâm đến tương lai của các nhân viên. Và khi một hoạt động đầu tư mạo hiểm nào đó bị thất bại thì lại là cái cớ cho những người phản đối phương thức đầu tư này lên tiếng chỉ trích.
Tình trạng thiếu hụt tài chính sẽ là trở ngại lớn trên con đường phát triển của bất kỳ doanh nghiệp nào trong quá trình đầu tư mạo hiểm. Khi hệ thống ngân hàng không đủ khả năng hỗ trợ vốn sẽ làm cho các công ty gặp rất nhiều khó khăn trong cố gắng đổi mới thiết bị công nghệ và nâng cao năng lực kinh doanh. Chính vì thế, các công ty chỉ còn giải pháp là tìm ra mọi nguồn vốn đầu tư có thể.
Quá trình thoái vốn của các quỹ Venture Capital
Một khi quỹ bỏ vốn đầu tư vào doanh nghiệp thì vừa phải có trách nhiệm với doanh nghiệp, vừa phải chịu áp lực từ phía các nhà đầu tư góp vốn vào quỹ. Khi quỹ cảm thấy giá trị của công ty tăng lên, các nhà đầu tư sẽ bắt đầu rút vốn.
Bên cạnh đó, việc thoái vốn còn do quỹ cần tái cấu trúc danh mục đầu tư, hoặc cần tập trung đầu tư vào một ngành, một lĩnh vực cụ thể, hoặc khi quỹ nhận thấy tình trạng bão hòa trong ngành nghề của doanh nghiệp…Do vậy, khi đạt được kỳ vọng, thoái vốn của quỹ là chuyện đương nhiên.
Về lý thuyết, việc thoái vốn của các VC sẽ áp dụng theo hai hình thức là IPO, bán cổ phần cho nhà đầu tư khác, bán lại cổ phần cho doanh nghiệp và bán doanh nghiệp cho doanh nghiệp khác.
Thông thường, khi triển vọng doanh nghiệp và thị trường không tốt như kỳ vọng ban đầu, hay trong trường hợp doanh nghiệp không niêm yết kịp theo kế hoạch thì quỹ VC thường sẽ quyết định về việc thoái vốn qua các hình thức bán lại cổ phần cho lãnh đạo doanh nghiệp.
Thực tế việc thoái vốn của venture capital ở Việt Nam vô cùng khó khăn. Thị trường chứng khoán chưa thực sự phát triển và thời điểm hiện tại không hề thuận lợi cho việc niêm yết các công ty. Vì vậy, việc tìm kiếm các cổ đông cũng như công ty trong ngành có nhu cầu mua bán lại là điều không hề dễ dàng.
