Thua lỗ khiến SoftBank bán hết cổ phần tại Uber

Động thái này diễn ra sau khi Quỹ Vision (Vision Fund) của SoftBank, công ty con chuyên đầu tư công nghệ của họ, báo cáo khoản lỗ 2,93 nghìn tỷ Yên Nhật (tương đương 21,68 tỷ USD) trong quý 2/2022, đây là một trong những mức cao nhất được ghi nhận.

Masayoshi Son – Chủ tịch kiêm CEO của SoftBank – cho biết sẽ tiến hành “cắt giảm chi phí đáng kể” tại quỹ đầu tư Vision Fund của tập đoàn, bao gồm sa thải nhiều nhân sự và chọn lọc hơn khi thực hiện các khoản đầu tư mới. “Không may là, số tiền đầu tư đã bị giảm đi rất nhiều", Nikkei Asia dẫn lời ông Son. “Các nguồn tài chính đang bị siết lại, trong khi có quá nhiều những người tìm kiếm nơi để đầu tư. Sẽ không còn những thánh địa nữa”.

Theo báo cáo thường niên của SoftBank, tính tới tháng 3, Vision Fund có 387 nhân viên.

Tuy nhiên, SoftBank cũng cho biết sẽ mua lại cổ phiếu của công ty với tổng giá trị lên tới 400 tỷ Yên trong năm 2023. Đây là khoản bổ sung cho chương trình mua lại cổ phiếu kéo dài tới tháng 11 năm nay trị giá 1.000 tỷ Yên. Ông Son, hiện là cổ đông lớn nhất của SoftBank, từ lâu luôn cho rằng cổ phiếu của tập đoàn này đang bị định giá thấp.

SoftBank cho biết họ đã bán cổ phần Uber của mình trong giai đoạn từ tháng 4 đến tháng 7 với mức giá trung bình 41,47 USD/cổ phiếu. SoftBank cho biết chi phí trung bình trên mỗi cổ phiếu là 34,50 USD, vì vậy công ty đã bán cổ phần của Uber và thu về lợi nhuận.

Gã khổng lồ Nhật Bản không cho biết việc bán Uber mang lại bao nhiêu cho công ty cũng như quy mô cổ phần mà họ đã bán.

SoftBank đã hai lần đầu tư vào Uber vào năm 2018 và một lần nữa vào năm 2019 để trở thành cổ đông lớn nhất tại một thời điểm. Năm ngoái, SoftBank đã bán khoảng một phần ba cổ phần của mình tại Uber. Uber là trọng tâm trong kế hoạch của Giám đốc điều hành SoftBank Masayoshi Son nhằm xây dựng danh mục các công ty vận tải thế hệ tiếp theo, theo quan điểm của ông , tất cả đều hướng tới một tương lai của trí tuệ nhân tạo và quyền tự chủ.

Cổ phiếu Uber đóng cửa hôm thứ Hai giảm 0,5%.

Tổng cộng, từ tháng 4 đến tháng 7, SoftBank cho biết họ đã thu được 5,6 tỷ USD trên tổng số cổ phần của các công ty mà họ đã bán, bao gồm Uber, công ty bất động sản trực tuyến Opendoor, công ty chăm sóc sức khỏe Guardant và gã khổng lồ môi giới và bất động sản Trung Quốc Beike .

Hoạt động kinh doanh đầu tư của Vision Fund đã không đem lại hiệu quả trong nửa đầu năm khi cổ phiếu công nghệ giảm mạnh do lạm phát tràn lan khiến các ngân hàng trung ương trên toàn cầu phải tăng lãi suất. Một số cổ phần của nó, chẳng hạn như công ty thương mại điện tử Hàn Quốc Coupang và công ty giao hàng thực phẩm DoorDash của Mỹ, đã giảm mạnh trong năm nay.Vài tuần gần đây, một vài mã trong số này đã phục hồi phần nào.

Bên cạnh đó, giá trị cổ phần mà SoftBank nắm giữ tại các công ty chưa niêm yết cũng giảm mạnh trong quý. Lợi nhuận đầu tư tích lũy của quỹ Vision Fund 2 –có tỷ trọng đầu tư vào các công ty chưa niêm yết cao hơn Vision Fund – giảm xuống mức âm vào cuối tháng 6.

Masayoshi Son, Giám đốc điều hành của SoftBank, đầu năm nay đã cam kết công ty sẽ chuyển sang chế độ “phòng thủ” sau khi công ty này báo lỗ kỷ lục tại Vision Fund. Một phần của chiến lược đó liên quan đến việc bán bớt một số cổ phần nắm giữ để củng cố vị thế tiền mặt của mình.

Trong quý 2/2022, SoftBank đã bán cổ phiếu của Alibaba thông qua một công cụ phái sinh được gọi là hợp đồng kỳ hạn, thu về 10,49 tỷ USD cho công ty.

Son đã kiếm được nhiều tiền nhờ khoản đầu tư sớm vào Alibaba hơn hai thập kỷ trước. Gã khổng lồ thương mại điện tử Trung Quốc đã vươn lên trở thành một trong những công ty có giá trị nhất thế giới trước khi Bắc Kinh thắt chặt quy định nhiều tháng khiến hàng tỷ USD cổ phiếu “bốc hơi”.

SoftBank cũng báo lỗ 820 tỷ Yên liên quan tới tỷ giá do đồng Yên giảm giá so với USD, đẩy giá trị các khoản nợ bằng USD tăng lên. Giá trị tài sản ròng của SoftBank đã giảm từ 27.000 tỷ Yên vào tháng 6/2021 xuống còn 18.500 tỷ Yên vào tháng 3 năm nay. CEO Masayoshi Son cũng cho biết ông có xu hướng theo dõi giá trị tài sản ròng để đánh giá hiệu suất của công ty.

Theo Nikkei, những số liệu tài chính này không phản ánh đầy đủ về tình hình của một vài công ty trong danh mục đầu tư của SoftBank như Alibaba, vốn được rót tiền dưới hình thức vốn chủ sở hữu.

Báo cáo tài chính của SoftBank không thể hiện các khoản lãi-lỗ của khoản đầu tư vào một số công ty như Alibaba Group Holding của Trung Quốc.

Tập đoàn này sở hữu cổ phiếu Alibaba thông qua các công ty con tách biệt với quỹ Vision Fund. Tính tới cuối tháng 3, lợi nhuận từ khoản đầu tư vào tập đoàn Trung Quốc của SoftBank là 23,73%, giảm từ mức 24,28% được ghi nhận hồi cuối tháng 12. SoftBank đã thế chấp cổ phần tại Alibaba để huy động tiền mặt.

Theo Nikkei, việc quay lại quá khứ tăng trưởng huy hoàng trước đây là một bài toán khó dành cho CEO Masayoshi Son. Nổi tiếng với phong cách đầu tư táo bạo, mạo hiểm với giá trị lớn, ông là người đã đưa SoftBank từ một tập đoàn viễn thông trở thành đế chế đầu tư start-up công nghệ hàng đầu thế giới.

Song, gần đây, Son còn phải đối mặt với nhiều khó khăn về mặt nhân sự. Rajeev Misra, từng giữ chức vụ quản lý các quỹ start-up của SoftBank, cũng từ chức trong bối cảnh bất ổn nội bộ của tập đoàn.

Theo các nhà phân tích, giờ đây làm sao để vực dậy danh mục đầu tư công nghệ của SoftBank là một thách thức lớn với ông Son – người đã biến tập đoàn này từ một công ty viễn thông trở thành công ty đầu tư tập trung chủ yếu vào lĩnh vực công nghệ. Rajeev Misra, một trong những cấp phó thân cận nhất của ông Son, gần đây đã rời khỏi vị trí điều hành quỹ Vision Fund 2 để thành lập một quỹ mới.