Thị trường chứng khoán "quay xe" bất ngờ, đẩy nhà đầu tư vào chuỗi ngày "đếm lỗ" chưa có điểm dừng

Tháng 4 và “lời nói dối” của VN-Index

Theo Trí Thức Trẻ, thị trường chứng khoán mới đi qua được một nửa tháng 4 nhưng đã "nói dối" nhà đầu tư hết lần này đến lần khác. Khởi đầu tháng đầy rực rỡ với việc chỉ số VN-Index tăng liên tiếp 2 phiên lên 1.524,7 điểm (ngày 4/4) và hừng hực khí thế vượt đỉnh. Thế nhưng có ai ngờ rằng, thị trường sau đó lại quay xe chóng vánh đẩy nhà đầu tư vào chuỗi ngày "đếm lỗ" chưa có điểm dừng.

Trong 10 phiên sau đó, VN-Index đã có đến 8 phiên giảm điểm và bị "thổi bay" hơn 118 điểm, rơi xuống mức thấp nhất trong vòng hơn 5 tháng. Vốn hóa thị trường theo đó cũng "bốc hơi" 443.000 tỷ đồng, tương đương 19,2 tỷ USD. Đáng buồn hơn cả là trong những phiên giảm sâu, đã có đến hàng trăm mã cổ phiếu nằm sàn "trắng bên mua".

Làn sóng bán tháo không chỉ tập trung ở một vài nhóm ngành mà lan rộng lên toàn thị trường, khiến nhiều nhà đầu tư "chạy trời không khỏi nắng". Nhiều người ngậm ngùi nhìn tài khoản lỗ trên 30%, thậm chí "bay" hơn một nửa cũng không phải chuyện hiếm, đặc biệt với những người lỡ ôm cổ phiếu đầu cơ tăng nóng.

"Mọi thứ đều bị bán không thương tiếc, cổ phiếu tốt cũng bị bán như "hàng rác". Mọi thứ diễn ra quá chóng vánh khiến cho các nhà đầu tư choáng váng" - một nhà đầu tư kỳ cựu đang quản lý tài khoản hàng ngàn tỷ phải thốt lên.

Ngược về quá khứ, tháng 4 vốn không phải khoảng thời gian quá đáng sợ với thị trường chứng khoán Việt Nam. Việc thị trường đầy ắp thông tin đến từ mùa Đại hội cổ đông cùng báo cáo tài chính quý 1 luôn được kỳ vọng tạo ra sự bứt phá. Thực tế, VN-Index cũng có xác suất tăng điểm cao hơn so với khả năng giảm, thậm chí trong 2 năm gần nhất, tháng 4 đều để lại những kỷ niệm "ngọt ngào" với nhà đầu tư.

Cụ thể, tháng 4 năm ngoái, VN-Index cũng khởi đầu tương tự năm nay khi bật tăng gần 25 điểm ngay vào phiên giao dịch đầu tháng và chính thức vượt đỉnh lịch sử 1.200 điểm sau hơn 3 năm chờ đợi dài đằng đẵng. Khởi đầu thuận lợi này đã mở ra một giai đoạn đầy khởi sắc của thị trường với việc VN-Index gần như tăng một mạch lên đỉnh mới trên 1.420 điểm chỉ sau đúng 3 tháng.

Trước đó 1 năm, vào tháng 4/2020, VN-Index cũng tạo ra cú hồi lịch sử theo hình chữ "V" sau khi rơi xuống đáy Covid. Chỉ số này đã tăng hơn 16% trong 1 tháng với hàng loạt cổ phiếu đua nhau xanh tím nhiều phiên, theo đó tạo tiền giúp thị trường tiếp tục bứt phá để lấy lại những gì đã mất do Covid tạo ra.

Việc thị trường tăng rực rỡ thời điểm đó đã đóng góp lớn vào việc thu hút sự quan tâm của người dân, qua đó tạo nên làn sóng nhà đầu tư mới tham gia vào thị trường chứng khoán lớn chưa từng có và vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.

"Ám ảnh" khoảng thời gian 45 phút cuối phiên

Sau những gì đã diễn ra trong khoảng 2 tuần qua, có lẽ nhà đầu tư cũng không còn hy vọng nhiều vào cú ngược dòng bứt phá trong phần còn lại của tháng 4 này. Đây không phải lần đầu trải qua những cú sốc như thế này, nhưng việc thị trường hết lần này đến lần khác reo hy vọng rồi lại dập tắt mới là điều khiến nhiều nhà đầu tư dần mất niềm tin.

Trong 2 tuần "đen tối" vừa qua, gần như phiên giảm sâu nào thị trường cũng giống như một con đập tự động, cứ đến khoảng 14h chiều lại bắt đầu "xả lũ", bất kể là lúc đang trong đà bứt phá hay đang hồi mạnh. Thói quen xấu của thị trường khiến nhà đầu tư dần cảm thấy "ám ảnh" với khoảng thời gian 45 phút cuối phiên. Chính tâm lý lo sợ này cũng ít nhiều ảnh hưởng đến các quyết định mua bán của nhà đầu tư.

Ngay trong phiên ngày hôm qua, giữa thời điểm VN-Index đang tăng gần 10 điểm, nhiều nhà đầu tư trên một diễn đàn lớn về chứng khoán cũng đã thể hiện sự hoài nghi qua những topic như "Cứ phải chờ sau 14h". Đến khi VN-Index dần lùi về mức tham chiếu, nhiều nhà đầu tư còn đùa rằng "Hôm nay xả sớm, còn chưa đến 2h" hay "Đến 2h lại rơi ấy mà",... Và thực tế 45 phút cuối phiên vừa qua đã thổi bay mất 26 điểm của VN-Index, vốn hóa HoSE cũng mất thêm 103.000 tỷ đồng.

Nhiều nguyên nhân đã được nhà đầu tư và giới phân tích đưa ra để lý giải cho thói quen xấu này của thị trường, trong đó hoạt động bán giải chấp hay còn được biết đến với cái tên quen thuộc hơn là "call margin" được cho là khả dĩ nhất. Nếu đây thực sự là nguyên nhân khiến thị trường lao dốc thì có lẽ các nhà đầu tư nên soi lại chính thói quen dùng đòn bẩy của mình để tránh rơi vào thế bị ép bán hoảng loạn.

Theo đó, về chiến lược đầu tư trong thời điểm này, các chuyên gia đưa ra 2 lời khuyên. Đối với nhà đầu tư dài hạn, nếu muốn "gom" cổ phiếu trong thời điểm tới nên tập trung vào những cổ phiếu tốt, giải ngân từng phần chứ không nên bỏ tất cả vào một lần giao dịch. Đồng thời cần đặt thời điểm cắt lỗ cụ thể, không nên cưỡng lỗ quá 10%. Bên cạnh đó cũng cần xác định giai đoạn dễ dàng đã qua đi, cần kiên nhẫn bởi để kiếm lời sẽ mất nhiều thời gian hơn.

Đối với giao dịch ngắn hạn, các chuyên gia cho rằng không nên có quan điểm "ăn đủ" với thị trường. Thay vì cố gắng "dò đáy" thì hãy quản trị rủi ro thật tốt và không đặt tỷ lệ đòn bẩy quá cao dẫn đến rủi ro cháy tài khoản.

Bên cạnh đó, nhà đầu tư cũng không nên tham gia nhóm cổ phiếu chu kỳ ở thời điểm này vì rủi ro là khá cao. Thay vào đó, những cổ phiếu phòng thủ như ngành Điện, Nước vẫn là nơi "tránh bão" lý tưởng cho nhà đầu tư trong mỗi đợt sóng gió của thị trường.