Những doanh nghiệp nào đang báo lãi kỷ lục và trả cổ tức gần 100 tỷ USD?

Theo Nhịp sống thị trường, lợi nhuận ròng của Exxon Mobil và Chevron trong quý III ghi nhận đạt mức 30 tỷ USD. Exxon cũng đã ghi nhận mức lợi nhuận cao nhất trong 152 năm hoạt động còn Chevron có 2 quý bùng nổ liên tiếp nhờ vào nhu cầu cũng như giá khí đốt tăng mạnh. 

Tuy nhiên, ngay cả khi chìm trong các khoản lãi chỉ khi 2 năm trước họ đã rơi vào chuỗi ngày đen tối nhất thì các giám đốc điều hành đang phải chịu áp lực lớn. Họ cũng đã cân nhắc hạ giá bán năng lượng cho người tiêu dùng cùng lúc đó cắt giảm lượng khí thải khiến thế giới nóng lên. Trong khi đó thì các cổ đông cũng yêu cầu được trả cổ tức cao hơn và chấm dứt các dự án thăm dò tốn kém. 

Và Exxon Mobil Corp., Chevron Corp., Shell Plc và TotalEnergies SE cũng đã trả gần 100 tỷ USD cho các cổ đông dưới hình thức mua cổ phiếu quỹ cũng như chia cổ tức. Trong khi đó thì họ chỉ tiến hành tái đầu tư 80 tỷ USD vào các hoạt động kinh doanh cốt lõi trong năm 2022 - dữ liệu của Bloomberg tổng hợp.

Chính sự khởi sắc của ngành dầu mỏ lại hoàn toàn trái ngược với những gã khổng lồ ngành công nghệ đã từng làm mưa làm gió trong phần lớn thập kỷ qua. Loại hàng hóa được khai thác từ các giếng và nhà máy lọc dầu nhà máy hóa chất không chỉ có khả năng chống chọi với lạm phát và suy thoái mà còn mang lại những con số hấp dẫn hơn so với doanh thu 

Sự khởi sắc của ngành dầu mỏ lại hoàn toàn trái ngược với những gã khổng lồ ngành công nghệ từng “làm mưa làm gió” trong phần lớn thập kỷ qua. Loại hàng hoá được khai thác từ các giếng, nhà máy lọc dầu và nhà máy hoá chất không chỉ có khả năng chống chọi với lạm phát và suy thoái, mà còn mang lại những con số hấp dẫn hơn so với doanh thu dựa trên quảng cáo của Alphabet và Snap.

Mặc dù vậy thì họ lại đang trở thành mục tiêu chỉ trích của các chính trị gia từ Washington đến London. Cuộc tranh cãi này xảy ra trong tuần này không có liên quan nhiều đến việc các doanh nghiệp năng lượng lớn nhất thế giới kiếm được bao nhiêu tiền mà là cách họ làm gì với chúng. 

Tổng thống Joe Biden đã chia sẻ ở trên Twitter vào hôm thứ Sáu về việc Exxon tăng cổ tức như sau: “Không thể tin được là tôi phải nói điều này, nhưng việc trả tiền cho cổ đông không giống với việc giảm giá cho các gia đình Mỹ”. 

Ông cũng tiếp tục chỉ trích Exxon trong một buổi gây quỹ cho đảng dân chủ ở Philadelphia. Tổng thống Mỹ cũng nói rằng công ty này kiếm được nhiều tiền chưa có trong thời gian 152 năm, trong khi phần còn lại của nước Mỹ đang gặp khó khăn. Cũng theo ông, những khoản lợi nhuận lớn đó nên chuyển thành hành động giảm giá cũng như hỗ trợ người dân Mỹ và họ mới là những người xứng đáng và cần đến nó. 

Bên cạnh đó, Ro Khanna - đảng viên đảng Dân chủ California cùng lãnh đạo đa số Thượng viện Chuck Schumer cũng đã lên tiếng chỉ trích hành động của các công ty dầu mỏ.

Và sau khi Nga tiến hành mở chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine và việc ngừng vận chuyển phần lớn khí đốt tự nhiên đến châu Âu cùng các lệnh trừng phạt đã khiến cho cả thế giới khan hiếm năng lượng, đẩy giá cao. Khi giá xăng dầu và tiện ích tăng cao đang bóp nghẹt người tiêu dùng và cùng lúc sẽ đẩy lạm phát leo thang, giới chính trị gia đang yêu cầu các doanh nghiệp dầu mỏ phải tiến hành tái đầu tư nhiều hơn để có thể giảm căng thẳng cho thị trường. 

Và đối với các giám đốc điều hành công ty dầu mỏ thì họ đang phải chịu áp lực về vấn đề khí thải và nhiều năm lợi nhuận kém. Giờ đây thì họ không muốn phải lùi bước. 

CEO của Chevron - ông Mike Wirth cho biết: “Có những thời điểm khó khăn, ví dụ như 2 năm trước, khi đó chúng tôi đã lỗ rất nhiều. Giờ đây, lợi nhuận tăng cao nhưng thời gian tốt đẹp lại không kéo dài”. 

Vào đầu năm nay, Anh đã thông qua quy định về thuế để áp lên lợi nhuận bất ngờ đối với các nhà sản xuất dầu khí ở trong nước bao gồm BP và Shell để có thể thu hồi một số khoản lợi nhuận bất thường. Và thủ tướng Rishi Sunak cũng cho biết ông đang nỗ lực lấp đầy khoản thiếu hụt ngân sách 35 tỷ bảng Anh (40,7 triệu USD). 

Và Liên minh châu Âu (EU) cũng đã bật đèn xanh cho các quốc gia áp dụng quy định thuế tương tự. Và theo một phân tích của Boston Consulting Group thì biện pháp này cũng có thể giúp cho các chính phủ huy động tới 150 tỷ euro (149 tỷ USD) trong năm 2023. 

Trong khi đó thì Thống đốc Bang California Gavin Newsom cho hay, cũng đã đến lúc phải dẹp bỏ các chiến thuật làm gia tăng lợi nhuận và chuyển số tiền đó về với người dân hay giá khí đốt không nên ở mức cao đến như thế. Tuy nhiên thì các nhà phân tích lại cho rằng những quy định nghiêm ngặt về nhiên liệu sạch của California chính là nguyên nhân chính khiến cho bang này phải chi trả nhiều tiền hơn cho xăng dầu so với bất kể nơi nào ở trên khắp nước Mỹ. 

Cũng theo đó, loại thuế mà châu Âu đang cân nhắc liệu rằng có hiệu quả hay không là câu hỏi vẫn chưa có câu trả lời. Hiện nay, Shell vẫn chưa trả bất kỳ một khoản thuế lợi nhuận nào tại Anh dù cho lợi nhuận đạt mức kỷ lục trong năm nay khi mà hoạt động đầu tư vào khu vực biển Bắc tăng lên. Điều quan trọng hơn đó chính là chuyên gia ngành này cho biết những loại thuế như thế có thể làm giảm giá trị đầu tư của các gã khổng lồ ngành dầu mỏ vào thời điểm mà họ cần nhất. 

Hiện, Exxon và Chevron đang chú trọng đẩy mạnh sản lượng dầu cũng như khí đốt ở lưu vực Permian. Cả hai đơn vị này đều cho biết sản lượng lọc dầu đã tăng mạnh trong quý 3. Mặc dù vậy thì họ chưa khẳng định có thể giảm giá như thế nào trong ngắn hạn. Các dự án lớn nhất đều mất nhiều năm để có thể lên kế hoạch và phát triển.