Nghịch cảnh nhà ở xã hội: Nơi tấp nập, nơi đìu hiu

Mở bán hơn 20 lần vẫn ế ẩm

Theo VTV.VN, vào cuối tháng 5 vừa, hình ảnh hàng nghìn người dân tại Hà Nội xếp hàng dưới tiết trời oi bức, nóng nực để bốc thăm tranh suất mua nhà ở xã hội đã gây xôn xao dư luận. Điều này chỉ ra rằng nhu cầu nhà ở vừa túi tiền của người lao động ở các thành phố lớn hiện nay rất cao.

Tuy nhiên, chỉ ít ngày sau, nhiều người lại cảm thấy bất ngờ khi một dự án nhà ở xã hội khác cũng nằm trên địa bàn thành phố được Sở Xây dựng thông báo sẽ tiếp tục mở bán lần thứ 27. Theo đó, số lần nhận hồ sơ đăng ký mua nhà của dự án này đã lập kỷ lục. Trước đó, dự án đã mở bán 26 lần, mà vẫn chưa thể bán hết hơn 1.000 căn hộ.

Những người dân đã mua căn hộ tại dự án nhà ở xã hội ở huyện Hoài Đức chia sẻ rằng lý do khiến dự án này bán mãi không hết là vì nhiều người lo ngại về tiến độ của dự án. Chính họ cũng đã mua nhà từ cuối năm 2016 nhưng nhà mới chỉ được bàn giao thực trạng vào năm 2019 và đến nay vẫn chưa chính thức được bàn giao.

Theo ông Hoàng Đình Văn, cư dân tại Chung cư THT New city, dù mua và đã trả tới 95% giá trị căn hộ rồi những vẫn chưa được bàn giao tài sản. Cư dân ở đây được gọi là đang sống tạm do chưa bàn giao chính thức. Một hệ lụy là cư dân ở đây không làm được tạm trú tạm vắng và hàng trăm cháu học sinh buộc phải học trái tuyến.

Trong khi đó, anh Thiều Văn Hà, Chung cư THT New city chia sẻ rằng do không được bàn giao nên không thể lập được ban quản trị. Do vậy, chất lượng dịch vụ tại đây rất kém, chẳng hạn như thang máy thường xuyên bị cắt.

Anh Hà cho hay mãi mới vay đủ tiền để mua được nhà mà hiện giờ lại không có sổ. Là người nhà quê, anh cảm thấy bỏ ra một khoản tiền rất lớn mà hiện tại vẫn lông bông và chơi vơi không biết ra sao.

Sức hút của nhà ở xã hội được quyết định bởi 3 yếu tố bao gồm vị trí, giá bán và năng lực của chủ đầu tư. Theo thông tin từ Sở Xây dựng Hà Nội, dự án nhà ở xã hội tại huyện Hoài Đức này vốn là một dự án khá phức tạp, không thu hút được người dân vì chất lượng công trình một số hạng mục còn chưa đáp ứng được yêu cầu và tiến độ xây còn chậm.

Do đó, dự kiến giá bán căn hộ nhà ở xã hội này chỉ hơn 14 triệu đồng/ m2. Điều đó có nghĩa là một căn hộ 2 ngủ có giá chỉ khoảng 800-900 triệu đồng, tuy vậy vẫn ế khách sau nhiều lần mở bán.

Có nhu cầu nhưng không có tiền

Không chỉ riêng dự án nói trên tại Hà Nội, mà một số dự án ở các địa phương khác cũng rơi vào hoàn cảnh tương tự khi khó tìm đủ khách mua dù giá bán thấp hơn so với mặt bằng chung.

Chẳng hạn như với hơn 400 căn hộ với mức giá gây xôn xao khi chỉ khoảng 10 triệu đồng/ m2 nhưng dự án khu nhà ở xã hội Bamboo Garden tại huyện Quốc Oai, Hà Nội phải trải qua 23 lần mở bán mới hết hàng. Theo phân tích của các nhà quan sát, một dự án nhà ở xã hội bên ngoài căn hộ để ở, phải đảm bảo hạ tầng, đảm bảo kết nối giao thông tốt, thì mới có thể thu hút được người mua.

Theo ông Nguyễn Văn Đính, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, đã hơn 10 năm nhưng mấy trăm căn nhà ở xã hội vẫn không bán được hết nên vẫn tạo nên sự lãng phí. Theo ông, vẫn cần phải có quỹ đất và quy hoạch đúng phù hợp với khu vực có nhà ở xã hội. Nguồn lực đất đai cần phải được sử dụng hiệu quả để phục vụ cho loại hình nhà ở xã hội. 

Một dự án nhà ở xã hội duy nhất tại tỉnh Lạng Sơn cũng như vậy. Dù có quy mô lên tới 4 tòa chung cư, tuy nhiên chủ đầu tư hiện mới dám xây một tòa nhà, một phần vì ít khách mua và đến nay đã khan hồ sơ đăng ký mua.

Điều đó có nghĩa là chủ đầu tư sẽ không biết sản phẩm cho ai nếu xây tiếp. Theo lãnh đạo địa phương này. quy định hiện nay cần phải mở rộng đối tượng người được mua nhà ở xã hội nhằm gia tăng số lượng người đáp ứng yêu cầu.

Trong khi, một số nhà ở công nhân, nhà ở xã hội tại tỉnh Bắc Ninh vẫn chưa lấp đầy người ở. Theo các doanh nghiệp, vấn đề nằm ở mô hình và giá bán chưa thực sự phù hợp.

Theo ông Phạm Tiến Dũng, Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Cát Tường cho hay, câu chuyện của người công nhân là thu nhập luôn ở tình trạng 10-15 năm vẫn chưa mua được nhà. Dù có thể bỏ vốn ra để xây dựng nhà ở xã hội nhưng rồi các chủ đầu tư sẽ không biết bán cho ai? Bởi lẽ những người có nhu cầu mua nhà ở xã hội nhưng lại thiếu tiền để mua nhà.

Theo nhiều ý kiến, nhu cầu của người dân đối với loại hình nhà ở xã hội rất lớn, tuy nhiên cũng có sự khác nhau về khu vực. Bên cạnh đó, mỗi địa phương đều sẽ có nhu cầu riêng và đặc điểm riêng.

Theo đề xuất của nhiều chuyên gia, chính sách phát triển nhà ở xã hội cần được nghiên cứu phù hợp với từng khu vực, từng nơi, trước khi một dự án được xây dựng lên. Điều này nhằm tránh tình trạng có dự án mà chủ đầu tư phải mòn mỏi đi tìm người mua trong khi có nơi có nhu cầu lớn nhưng lại không đủ nên dẫn đến cảnh chen lấn xếp hàng dài. Đó cũng là một giải pháp để các chính sách hỗ trợ xây dựng và phát triển nhà ở xã hội thật hiệu quả đến đúng việc, đúng người.