Ngành công nghệ suy thoái, nhiều Big Tech lao dốc

Theo Doanh Nghiệp & Kinh Doanh, trong hơn nửa thế kỷ qua, Thung lũng Silicon đã chuyển đổi giữa hai mục tiêu thoạt nghe có vẻ giống nhau nhưng lại đối lập với nhau: Tạo ra của cải và kiếm tiền. Theo Bloomberg, được biết trong đó tạo ra của cải là hành động phát minh và kiên nhẫn, xây dựng doanh nghiệp lâu dài trong khi việc kiếm tiền là động lực cơ bản: Săn lùng một đồng tiền nhanh chóng.

Sụ sụp đổ 2022

Ngành công nghệ và những CEO trong lĩnh vực này đã nhận thức được điều gì sẽ xảy ra khi ưu tiên kiếm lời trong ngắn hạn thay vì phát triển trong dài hạn. Sau quá nhiều năm những công ty công nghệ được định giá quá cáo, tất cả những gì đã xảy ra dường như đang dẫn tới một câu chuyện khác "Sự sụp đổ của năm 2022".

Tính từ đầu năm 2022, chỉ số S&P 500 nặng về công nghệ đã hao hụt đi tới 1/5 giá trị. Được biết, những công ty chịu ảnh hưởng nặng nề nhất bao gồm Amazon (-36%), Tesla (-38%), Meta (-45%), Zoom (-44%) và Shopify (-44%).

Nhìn chung, theo PitchBook những công ty được hỗ trợ bởi những quỹ đầu tư mạo hiểm đã niêm yết cổ phiếu trong thời kỳ đại dịch chứng kiến cổ phiếu giảm đi 48%.

Nhiều đối tượng tại những công ty đầu tư mạo hiểm Lightspeed Venture Parteners đã nhấn mạnh rằng: "Thời kỳ bùng nổ giống như 10 năm trước đã trôi qua".

Nhiều lãnh đạo cấp cao sùng đạo thường đưa tranh luận rằng những đợt suy thoái này là hành động kinh tế vĩ mô của Chúa, giống như một cơn bão 100 năm hoặc ngắn hơn chỉ 15 năm.

Trong trường hợp này, lập luận là hai thập kỷ lãi suất thấp đã khiến những công ty công nghệ trở thành những khoản đầu tư hấp dẫn và thu hút dòng vốn từ những thị trường đại chúng theo cách riêng của họ.

Vô cùng dễ dàng để có thể đổ lỗi lại cho thế giới, nhưng lời giải thích chân thực hơn đó là một điều cần phải được tính toán thật sự đó là ngành công nghiệp này một lần nữa đang phải đối mặt với tác động kép từ những quyết định tồi tệ của chính họ.

Mọi việc bắt đầu với hai điều thúc đẩy mọi nhà đầu tư mạo hiểm đó là nỗi sợ hãi có thể bỏ lỡ những điều lớn lao tiếp theo và lòng tham. Trong một thập kỷ trước, nhiều công ty mới bắt đầu thoát khỏi những trường khởi nghiệp như Y Combiantor, yêu cầu được định giá tới hàng triệu USD trước khi họ có thể kiếm ra tiền.

Để có thể thu hút được những startup triển vọng, một số quỹ đầu tư đặc biệt là Andreessen Horowitz đã hăng hái tán thành mức định giá cao này và thường cho phép những người sáng lập rút tiền trước khi họ chứng minh được mô hình kinh doanh của mình hoạt động hiệu quả.

Trong quá khứ đã có nhiều vụ sụp đổ nổi tiếng như thảm hoạ xét nghiệm máu Theranos và startup chia sẻ văn phòng WeWork đã dẫn tới một số sự việc đáng chú ý nhưng không dẫn tới việc rút lui nghiêm túc khỏi tư duy Độc quyền kiếm tiền này.

Thay vào đó, những quỹ đầu tư này và đối thủ mới của họ chẳng hạn như SoftBank Group Corp. và Tiger Global Management LLC đã tiếp tục đầu tư và tăng giá từng bước. Đối tác quản lý của công ty đầu tư Uncork Capital, Jeff Clavier cho biết rằng: "Có vô cùng nhiều tiền có sẵn ở mọi giai đoạn và mọi nơi mà bạn nhìn thấy".

Tổng quan hơn có thể hiểu rằng nhiều nhà sáng lập đã lấy tất cả số tiền rẻ mạt mà họ có thể nhận được. Một số startup lớn đã thực hiện nhiều vòng gọi vốn mỗi năm với mức độ háo hức của nhiều nhà đâu tư đổ dồn về phía những cá cược nghe có vẻ chắc chắn, những người vốn không ưa thích trò chơi mạo hiểm cũng đã phải cân nhắc với nỗi sợ sẽ bi bỏ lỡ.

Mặc dù vậy, một số thương vụ IPO đã không thể xảy ra chẳng hạn như WeWork vào năm 2019, vốn đã sụp đổ sau vụ tiết lộ kinh hoàng về tình hình tài chính của họ. Mặc dù vậy những công ty tư nhân đã tìm ra những cách giải quyết đối với công ty mua lại có mục đích đặc biệt hoặc SPAC.

Chính SPAC đã mở đường cho nhiều doanh nghiệp bao gồm những công ty cho vay SoFi, công ty vũ trụ Rocket Lab và Virgin Galactic, dịch vụ đăng ký sản phẩm vật nuôi Bark và Grab ("Uber của Đông Nam Á") ra công chúng. Cổ phiếu của những công ty này đều đang giao dịch với giá thấp hơn giá chào bán của họ.

Một luật sư chuyên về SPAC, Yelena Dunaevsky chuyên về SPAC tại công ty luật Woodruff Sawyer cho biết rằng: "Quá nhiều người dồn vào và làm loãng đi SPAC do không chuẩn bị kỹ lưỡng, một số công ty đã không thể với tới vị trị mà họ đáng lẽ ra đã có được khi IPO".

Thị trường tiền số làm lu mờ đi tầm nhìn của nhà đầu tư

Hành vi xấu xa này đã bị hạn chế bởi những thị trường tiền điện tử sôi nổi vốn đã làm mờ mắt Thung lũng, những đối tác trong ngành và khiến nhiều người phải hứng chịu nhiều rủi ro lớn. Nhiều nhà đầu cơ đã rót vốn vào tiền số, những sàn giao dịch mờ ám và tài sản ảo.

Mặc dù vậy, sự quan tâm tới tiền số đa phần tới từ việc rút tiền vô cùng nhanh nhẹn, sự sụp đổ của những đồng tiền điện tử như Terra (Luna) và TerraUSD (UST) thời gian qua đã khiến thị trường tiền số lung lay hơn.

Mọi thứ dường như đã đi quá xa tới mức có cảm giác rằng "có gì đó bất ổn ở đây" nhất là trong sự kiện Super Bowl năm nay, khi đài NBC phát sóng đoạn quảng cáo về tiền điện tử với sự tham gia của nhiều người nổi tiếng.

Lo ngại suy thoái kéo dài

Mặc dù có nhiều điểm tương đồng với những đợt suy thoái trước nhưng sự sụp đổ của năm 2022 cũng đã mang lại cảm giác vô cùng lạ lẫm một cách kỳ lạ.

Có lẽ vì đã quá lâu rồi kể từ khi xuất hiện cú sốc cuối cùng ở cấp độ cao như thế này, một sự khác biệt đáng ngại là những chu kỳ bùng nổ trước đó đã kéo dài tới 8 năm. Giống như một ngọn núi lửa không hoạt động từ lâu rồi, áp lực đã dồn nén lên ngọn núi này trong hơn 10 năm nay.

Trong năm 2021, nhiều startup công nghệ của Mỹ đã huy động được gấp ba lần số tiền mà họ huy động được vào năm 2000 và sự sụp đổ này cũng mang tính toàn toàn cầu theo cách mà ngành công nghiệp suy thoái trước đây chưa từng có. Giá và định giá cổ phiếu của những công ty công nghệ từ Anh tới Trung Quốc đều suy giảm.