Năm 2023, giá đường đang trở về giá trị thực

Năm 2023, giá đường trên đà tăng mạnh

Theo Doanh Nghiệp & Kinh Doanh, giá đường thế giới và Việt Nam trong đà tăng khi mà thế giới lo ngại thời tiết xấu sẽ làm ảnh hưởng đến sản lượng. 

Chủ tịch Hiệp hội Mía đường Việt Nam - ông Nguyễn Văn Lộc cho biết, dù giá đường năm 2023 tăng mạnh tuy nhiên mặt hàng mới chỉ nằm bên trên giá thành sản xuất một chút. 

Ông Lộc nói rằng, trong suốt nhiều năm qua giá đường của Việt Nam và trên thế giới giao dịch ở mức thấp, dưới giá thành sản xuất. Và đến năm 2023, giá đang trở về giá trị thực. Mặc dù tăng mạnh thời gian qua, giá mới chỉ cao hơn chi phí sản xuất một tí. 

Và tính đến ngày 11/10, giá đường thô trên thế giới đạt mức 26,6 USCent/pound - mức này ghi nhận gần chạm đỉnh 12 năm bởi lo ngại nguồn cung bị thiếu hụt. Mức giá này cũng cao hơn 44% so với cùng kỳ năm 2022. 

Tradingeconomics đưa ra dự báo, lượng mưa tăng ở các khu vực trồng mía của Brazil dấy lên mối lo ngại hoạt động nghiền mía đã bị chậm lại. Và điều này cũng làm giảm bớt đi kỳ vọng về nguồn cung mạnh từ nhà sản xuất cũng như xuất khẩu hàng đầu thế giới. Bên cạnh đó thì giá ethanol từ mía đã tăng trưởng trở lại khiến cho các nhà sản xuất mía chuyển sang làm ethanol thay vì đường thô, khiến cho giám nguồn cung đường. 

Ở Ấn Độ, lượng mưa không đủ ảnh hưởng lớn đến vụ trồng mía tiếp theo. Và hạn hán đang diễn ra làm tăng thêm mối lo ngại rằng EL Niño sẽ có thể kéo dài thời kỳ khô hạn,  khiến cho năng suất mía giảm đáng kể. Và tình trạng này cũng có khả năng khiến cho chính phủ Ấn Độ hạn chế việc xuất khẩu đường cho vụ mùa sắp với nhằm mục đích kiềm chế lạm phát về lương thực. 

Cũng theo ông Lộc, việc Ấn Độ có thể hạn chế xuất khẩu đường sẽ không ảnh hưởng đến Việt Nam bởi không nhập khẩu nhiều từ nước này. Dù vậy thì điều này cũng sẽ đóng góp vào đợt tăng giá trên thế giới trong thời gian sắp tới. 

Dù vậy thì ông cũng cho rằng đây không phải là động lực chính, giá đường sẽ chủ yếu tác động vào diễn biến giá dầu, tỷ giá đồng Real của Brazil so với đồng USD. 

Brazil chính là nước xuất khẩu đường lớn nhất trên thế giới với 28,2 triệu tấn trong niên vụ năm 2022 - 2023 và chiếm tỷ trọng 42% trên toàn cầu. 

Và khi giá xăng dầu tăng, nước này đã có xu hướng ưu tiên dùng mía để sản xuất ethanol thay cho đường. Chính vì thế mà biến động giá dầu thường ảnh hưởng đến giá đường. 

Và giá đường tinh luyện của Việt Nam trong tháng 9 tăng 16% so với đầu năm nhờ vào đà tăng của thế giới, dao động trong khoảng 22.000 - 23.000 đồng/kg. 

Nếu như so với giá đường của một số nước khối ATIGA và Trung Quốc thì giá đường của Việt Nam mặc dù đã tăng tuy nhiên vẫn ở mức thấp. Điển hình như là giá đường ở Philippines sau khi quy đổi ra VND ở mức 35.000 đồng/kg.

Hiện tại, giá đường chưa phản ánh được cung - cầu

Thời gian qua, giá đường tăng không phản ánh cung - cầu đường hiện tại bởi thị trường vẫn đang dư cung, xu hướng người tiêu dùng giảm tiêu thụ đường bởi vì lý do sức khỏe. Bên cạnh đó thì giá trên sàn là kỳ hạn. Điều này chứng tỏ thị trường cho rằng nguồn cung trên toàn cầu có thể thiếu hụt ở trong năm tới. 

Ở thị trường Việt Nam, theo như số liệu của Hiệp hội Mía đường, ước tính năm 2023 thị trường đường vẫn dư cung hơn 417.000 tấn. Ông Lộc cho hay: “Hiện tượng bán hàng giao ngay của Việt Nam rất ít. Có không ít các doanh nghiệp nào bỏ tiền ra mua đường ở thời điểm giá cả biến động này. Những doanh nghiệp chủ yếu giao hàng của các hợp đồng đã ký trước đó. Đơn hàng trong quý 3 vẫn ít bởi ảnh hưởng kinh tế khó khăn. Có một số khách hàng lớn chuyển sang dùng đường lỏng siro ngô”. 

Cũng theo ông Lộc, việc dự báo giá đường trong thời gian tới sẽ khá là phức tạp bởi có nhiều biến số, đáng chú ý là giá dầu thô. Và những biến động trong chính sách nguồn cung giữa Nga và OPEC sẽ có thể ảnh hưởng đến giá dầu,  kéo theo đó là giá đường cũng có ảnh hưởng. 

Ông Lộc cho hay: “Giá đường từ đầu năm đến nay tăng mạnh. Việc giá có duy trì được đà tăng này trong thời gian sắp  tới hay không là điều khá là khó đoán. Và theo góc nhìn của những người sản xuất đường lâu năm, tôi cho rằng giá càng tăng cao thì xuống càng mạnh. Giá cao thì người dân ở nhiều vùng bắt đầu đổ xô trồng mía, áp lực nguồn cung cũng tăng lên. Đây mới là điều đáng quan ngại”. 

Hồi cuối tháng 8, Hiệp hội Mía đường Việt Nam đã đưa ra khuyến cáo các hội viên sản xuất tham gia quá trình bình ổn thị trường bằng cách đưa đường ra thị trường đúng theo yêu cầu sử dụng. 

Song song với đó, Hiệp hội Mía đường Việt Nam cũng kêu gọi doanh nghiệp giữ giá bán đường hiện nay là mức giá hợp lý đảm bảo được mục tiêu hài hòa lợi ích giữa các bên liên quan và không để cho giá đường tăng thêm nữa nhằm mục đích hài hòa lợi ích của các bên.