Làn sóng sa thải của những startup Đông Nam Á chỉ mới bắt đầu

Theo Nhịp sống kinh tế, có ít nhất 6 công ty phải đuổi việc nhân viên, trong đó có Sea - chủ sở hữu sàn thương mại điện tử Shopee. Theo những nhà đầu tư, đây mới chỉ là khởi đầu cho làn sóng sa thải nhân sự của những startup Đông Nam Á.

Ngay khi lãi suất và sự bất ổn kinh tế kéo dài thêm, doanh nghiệp bắt buộc phải tập trung vào lợi nhuận thay vì tăng trưởng nhanh nhất có thể như trước.

Theo nhà phân tích Jessica Huang Pouler nhận định rằng trong năm 2021, dòng vốn rẻ tràn ngập thị trường, cho phép những công ty tăng trưởng bằng mọi cách. Họ tuyển dụng vô cùng nhanh chóng và mỗi khi có vấn đề gì, chỉ cần bổ sung lực lượng. Bà tin rằng sẽ có thêm nhiều đợt cắt giảm khác trong những tháng tiếp theo.

Làn sóng sa thải

Theo email từ CEO Chris Feng, Shopee sẽ cắt giảm nhân sự tại bộ phận thanh toán, giao đồ ăn cũng như những đội ngũ tại Argentina, Mexico và Chile. Trong email viết rẳng: "Xét tới sự bất ổn kinh tế chung leo thang, chúng tôi tin rằng đưa ra sự điều chỉnh khó khăn, nhưng quan trọng nhằm cải thiện hiệu quả hoạt động và tập trung nguồn lực là điều khôn ngoan".

Tính tới cuối năm 2021, Sea có tới 67.300 nhân viên, không rõ bao nhiêu người sẽ bị ảnh hưởng từ đợt cắt giảm lần này. Trong khi đó, công ty quản lý tài sản kỹ thuật số StashAway cho 31 nhân viên, tương đương với 14% nhân sự, nghỉ việc từ cuối tháng 5.

Nền tảng hiện nay mua sắm trực tuyến iPrice giảm khoảng 1/5 nhân sự vào tháng 6, được biết, họ tuyển dụng tới 250 người. Công ty công nghệ giáo dục Zenius cho tới hơn 200 nhân viên ra đi.

Sàn giao dịch tiền số Crypto.com đuổi việc tới 260 người, tương đương với 5% nhân sự, tại châu Á - Thái Bình Dương, châu Âu, Trung Đông, châu Phi và Mỹ.

Những công ty cho biết rằng điều này là do điều kiện kinh tế không ổn định hiện nay. JD.ID, chi nhánh JD.com tại Indonesia cũng đang cắt giảm lao động. Giám đốc Quản lý chung Jenie Simon cho rằng, họ làm như vậy để có thể "duy trì sự cạnh tranh trên thị trường thương mại điện tử Indonesia". Bà không tiết lộ số người đã bị mất việc.

Có tới hàng chục nhân viên cũng bị những startup Indonesia khác sa thải, bao gồm và LinkAja và Lummo. Không chỉ cắt giảm nhân sự, những doanh nghiệp cũng đang thận trọng hơn khi tuyển dụng mới. Chẳng hạn như tại Singapore, số việc làm trong lĩnh vực công nghệ giảm nhẹ từ năm 2021. Theo cổng thông tin việc làm Nodeflair, con số giảm từ khoảng 9.200 giữa tháng 7 và tháng 8/2021 xuống 8.850 giữa tháng 4 và tháng 5/2022.

Lãi suất tăng cao, không còn "tiền dễ"

Theo Jefrey Joe, đối tác của hãng đầu tư mạo hiểm Alpha JWC, lãi suất tăng cao hơn chính là mối quan tâm đặc biệt đối với ngành công nghệ, nó sẽ gia tăng hơn chi phí kinh doanh và chi phí vốn. Lãi suất cao sẽ làm giảm đi biên lợi nhuận của công ty, ông cũng dự đoán sẽ có nhiều đợt sa thải hơn nữa.

Đối tác của hãng đầu tư mạo hiểm Quest Ventures, James Tan cho rằng khi chi phí vay mượn tăng lên và kinh tế đối mặt bất ổn, sẽ lạ lùng nếu không ghi nhận sa thải. Bất kỳ startup nào cũng không làm như vậy sẽ gặp phải những câu hỏi về khả năng quản trị trong khủng hoảng của họ.

Theo ông, các startup sẽ phải kéo dài thời gian chi tiêu từ 18 tới 36 tháng, thay vì 12 tới 18 tháng, trước khi tiếp tục huy động vốn. Khi định giá tụt giảm so với năm 2021, doanh nghiệp sẽ muốn tránh những khả năng bị định giá thấp hơn vòng gọi vốn trước đó. Họ sẽ cố gắng cắt giảm đi những chi phí, sống sót qua đợt suy thoái trước khi gọi huy động vốn một lần nữa.

Khi cơn bão tràn qua, cánh cửa dẫn tới dòng "tiền dễ" đã khép lại hoàn toàn, theo ông Tan. Dữ liệu cho thấy rằng những quỹ đầu tư mạo hiểm tập trung vào Đông Nam Á đã huy động được tới 900 triệu USD trong năm nay, tương đương với cả năm 2021.

Đông Nam Á hiện nay vẫn là khu vực cơ bản tốt nhất để có thể đặt cược do tầng lớp trung lưu tại đây tiếp tục gia tăng hơn, tỷ lệ sử dụng Internet tăng nhanh chóng, số lượng những nhà startup dày dặn kinh nghiệm cũng tăng hơn.

Theo ông Joe, sự suy thoái hiện nay có thể chính là thời điểm tốt nhất để nhiều nhà đầu tư lựa chọn những doanh nghiệp đanh hoạt động tốt và lựa chọn đầu tư vào họ trong khi định giá còn rẻ.

Nếu những nhà đầu tư bắt đầu giải ngân trong thị trường "gấu", "kết quả sẽ đặc biệt tốt vì chúng ta sẽ thoái vốn trong vòng từ 5 tới 10 năm tới và hy vọng khi đó, thị trường đã hoàn toàn bình phục", ông Joe chia sẻ.

Trong khi đó, bà Huang Pouler nhận định rằng những công ty chất lượng tốt và chất lượng kém sẽ có sự phân biệt vô cùng rõ ràng. "Khi nhiều công ty kém sa thải một lượng lớn nhân sự chất lượng, những công ty lớn hơn, mạnh hơn sẽ tuyển dụng được nhiều nhân tài hơn nữa".