Kinh doanh khó khăn, hàng loạt mặt bằng bị trả lại

Giảm 25 - 30% vẫn khó giữ chân khách

Theo Reatimes, chị Xuân - chủ một cửa hàng cho thuê tại quận 10, cho biết vừa tìm được khách thuê mới sau 4 tháng khách cũ rời đi. Dù chị có thiện chí giảm giá thuê từ 16 triệu đồng xuống còn 14 triệu đồng/tháng, nhưng chỉ sau 7 tháng hoạt động, cửa hàng đã bị thanh lý hợp đồng. 

Chủ nhà cho biết, lúc đầu khách chỉ muốn ký hợp đồng thuê 6 tháng vì lo lắng tình hình kinh doanh không thuận lợi. Chị Xuân cũng hỗ trợ, nếu chấm dứt hợp đồng sớm thì chỉ phạt 1 tháng tiền cọc nên khách mới gia hạn lên 1 năm. Nhưng cuối cùng khách vẫn thanh lý hợp đồng sớm vì kinh doanh ế ẩm. 

Việc cho thuê cửa hàng là nguồn thu chính của gia đình chị, nếu để trống lâu không có khách thuê thì chi phí sinh hoạt hàng tháng của gia đình chị sẽ gặp khó khăn. Vì vậy, dù phải giảm giá thuê thì chị Xuân cũng phải chấp nhận. 

Chủ một mặt bằng cho thuê khác tại TP. HCM - Anh Phước Hòa cho biết, từ năm 2021 đến nay, anh cứ cho thuê mặt bằng được vài tháng là khách lại thanh lý hợp đồng sớm. Khách thuê lâu nhất cũng chỉ được tầm một năm. 

“Mặt bằng này đã trải qua rất nhiều khách thuê, từ cửa hàng quần áo đến kinh doanh quán café, cửa hàng đồ điện hay gần đây nhất là mở quán bán phở. Tuy nhiên chẳng ai trụ được lâu cả” - Anh Hòa nói. 

Cũng theo người này, hầu hết là do việc kinh doanh khó khăn, khách thuê không duy trì được nên phải trả cửa hàng. Anh cũng chấp nhận giảm giá thuê 30% nhưng nhiều khách cho rằng nếu tiếp tục kinh doanh thì sẽ lỗ nên đã trả mặt bằng. 

Chị Lan - Chủ một mặt bằng kinh doanh nhà phố thương mại tại quận 2, TP. Thủ Đức mới đây đã mất một khách thuê và đang tìm khách mới. Dù người thuê cũ vẫn còn hợp đồng hơn 7 tháng nữa nhưng vẫn phải trả mặt bằng vì kinh doanh khó khăn. 

Với tình trạng mặt bằng cho thuê tại TP. HCM liên tục bị trả lại đã khiến việc tìm khách thuê mới bị ảnh hưởng. “Người ta cũng phân vân là vị trí này có vấn đề hay không mà ai thuê cũng không buôn bán được. Vậy nên cũng có nhiều người hỏi thuê nhưng sau khi tìm hiểu thì họ lại bỏ” - Chị Lan chia sẻ. 

Một chủ nhà có mặt bằng cho thuê trên đường Nguyễn Hữu Thọ (Quận 7) cho hay, anh đã giảm 30% giá thuê nhưng khách thuê chỉ hoạt động được vài tháng là đã trả mặt bằng. Hiện tại, mặt bằng của anh đang để trống hơn 2 tháng nay vẫn chưa tìm được khách mới. Với giá thuê 15 triệu đồng/tháng thì chủ nhà muốn tìm khách thuê lâu dài. 

Theo người này, thời gian tìm khách trong bối cảnh kinh tế khó khăn là không hề dễ. Nếu trước đây, nhiều chủ nhà còn kén khách, không muốn cho thuê mặt bằng để kinh doanh quán ăn, quán nhậu, thì nay họ chỉ yêu cầu về điều kiện an toàn và thời gian hoạt động, còn lại đều có thể nhân nhượng. 

Nỗi lo khách trả mặt bằng

Đối với các chủ nhà có mặt bằng cho thuê tại TP. HCM, nỗi lo mất khách vẫn luôn thường trực. Theo số liệu thị trường BĐS tháng 8/2023 của Batdongsan.com.vn, nhu cầu tìm thuê các mặt bằng kinh doanh, cửa hàng trên toàn quốc giảm 3% so với tháng trước đó. 

Riêng tại TP. HCM, lượt tìm thuê mặt bằng kinh doanh giảm 5%. Nhu cầu thuê các loại mặt bằng nhà phố thương mại trước đó đã giảm liên tục từ 5 - 7% vào những tháng qua. 

Báo cáo quý II/2023 của Bộ Xây dựng cho thấy, nhu cầu thuê mặt bằng kinh doanh bán lẻ có xu hướng giảm trong quý II. Tình trạng trả mặt bằng bán lẻ nhà phố tại những vị trí trung tâm đang ngày càng phổ biến. 

Kể từ đại dịch Covid - 19 tới nay, thị trường mặt bằng cho thuê tại TP. HCM gặp nhiều khó khăn, khách thuê hạn chế mở thêm cửa hàng và kén chọn hơn khi đi thuê. Với những mặt bằng không  đáp ứng tiêu chuẩn sẽ bị loại ngay khỏi danh sách cân nhắc của các thương hiệu lớn. 

Không chỉ kinh tế khó khăn, mà việc kinh doanh kém hiệu quả đã làm xuất hiện làn sóng trả mặt bằng diễn ra mạnh từ cuối năm 2022 đến nay. Sự thay đổi trong cơ cấu chi tiêu phần nào gây ảnh hưởng đến ngành bán lẻ. 

Người tiêu dùng Việt Nam vẫn có thái độ thận trọng, điều này dần làm thay đổi hành vi tiêu dùng. Thương mại trực tuyến và những dịch vụ giao hàng tận nơi đang phát triển rất mạnh, làm thay đổi quan điểm về kinh doanh mua bán của nhiều mặt bằng bán lẻ truyền thống. 

Bên cạnh đó, làn sóng giảm thiểu chi tiêu trên hầu hết các ngành hàng (trừ một số ngành cốt lõi), sự chuyển dịch từ chi tiêu cho sở thích cá nhân về chi tiêu cơ bản đều làm giảm triển vọng của ngành bán lẻ. Sự bất lợi của nền kinh tế cũng khiến người tiêu dùng thay đổi suy nghĩ về mục tiêu tài chính, tối ưu hóa chi tiêu cho mặt hàng thiết thực hơn. 

Do đó, những mặt bằng kinh doanh tại TP. HCM dù có giá thuê không cao, nhưng vì buôn bán ế ẩm nên chủ quán khó cầm cự. Trong  đó, những hoạt động kinh doanh gần khu công nghiệp cũng bị ảnh hưởng từ làn sóng sa thải, công nhân về quê diễn ra trong thời gian qua. Vì không còn khách nên nhiều chủ quán quyết định đóng cửa. 

Nếu như việc trả mặt bằng trước đây chủ yếu diễn ra tại khu trung tâm thì nay đã lan rộng ra cả những mặt bằng cho thuê tại các quận/huyện vùng ven như Bình Tân, Bình Chánh, quận 9, quận 12, Gò Vấp, Tân Phú… khi đều rơi vào ế ẩm, treo biển tìm khách thuê suốt nhiều tháng qua. 

Gần đây, nhiều môi giới liên tục lên bài tìm tìm kiếm khách thuê mặt bằng hoặc sang nhượng quán. Trong đó, có nhiều mặt bằng là kinh doanh quán ăn hoặc quán cà phê. Có thể thấy, làn sóng trả mặt bằng tại TP. HCM diễn ra ngày càng mạnh.