Không nên quy định thu nhập dưới 11 triệu đồng/tháng mới được mua nhà ở xã hội
Theo Nhịp sống thị trường, những quy định này đang tạo ra rào cản cho người lao động thu nhập thấp được sở hữu nhà ở. Chủ tịch G6 Nguyễn Anh Quê cho rằng, theo Tổng Cục Thống kê năm 2011, mức thu nhập trung bình tại Hà Nội và TP. HCM là khoảng 6 triệu đồng/người/tháng.
Giả sử, một căn NOXH tại thành phố có diện tích 65m2 với giá bán trung bình là 17 triệu đồng/m2, tức giá trị bình quân là 1,2 tỷ đồng/căn. Như vậy, người mua phải đáp ứng vế tiêu chí tài chính. Trước hết là có khoảng tiền tiết kiệm ít nhất là 400 triệu đồng, tương đương 30% giá trị căn nhà và 2% chi phí bảo trì.
Thứ hai, thu nhập trung bình của họ là từ 10 triệu đồng/người/tháng trở lên, bởi nếu gia đình 4 người thì tiền thuê nhà cộng tiền dịch vụ khoảng 5 triệu đồng/tháng, học phí và chăm sóc con khoảng 5 triệu đồng/tháng/bé, tiền ăn, sinh hoạt tối thiểu 10 triệu đồng/tháng… Như vậy nếu tiết kiệm 10 - 15 triệu đồng/tháng thì người mua cần 4 - 6 năm để sở hữu được căn NOXH. Trường hợp vay 70% giá trị căn hộ 1,2 tỷ đồng thì người mua nhà phải trả gốc lẫn lãi hàng tháng từ 7,5 - 12,7 triệu đồng.
Do đó, ông Quê cho rằng, việc áp trần dưới mức đóng thuế mới đủ điều kiện mua NOXH là bất hợp lý. Bởi mức đóng thuế hiện nay là 11 triệu đồng/tháng, người phụ thuộc là 4,4 triệu đồng/người/tháng. Nếu gia đình có thêm 2 con, tổng thu nhập 30,8 triệu đồng/tháng với hộ 4 người là không đủ điều kiện mua NOXH vì đã đủ mức đóng thuế. Trong khi với mức thu nhập này cũng khó đủ tiền mua NOXH.
Nhà đầu tư cá nhân Đặng Hồng Phúc cho hay, một trong những điều kiện để mua NOXH là mức lương dưới 11 triệu đồng/tháng. Giả sử một người có thu nhập trần 11 triệu đồng, chi phí thuê nhà 3 triệu, tiền ăn 3 triệu, không đổ xăng hay có các chi phí khác thì chỉ dư 5 triệu đồng, sau một năm tiết kiệm được 60 triệu đồng. 10 năm sau có tổng tiết kiệm 600 triệu đồng và người mua không được tăng lương nếu không sẽ không có cơ hội mua NOXH.
“Thực tế, nếu tiêu dùng như người bình thường thì có thể dành được 50%, tức số tiết kiệm là 300 triệu đồng. Số tiền này chỉ bảo đảm vốn tự có, tương đương 30% giá trị căn nhà trong hợp đồng mua bán” - Vị này nói.
“NOXH sẽ kinh doanh theo suất nội bộ và bán chênh. Mức chênh lệch có thể tới 50 - 100 triệu đồng hoặc hơn. Điều này gây trở ngại lớn cho người thu nhập thấp” - Ông Phúc nói thêm.
Một bất cập mà ông Phúc chỉ ra là việc mua bán chỉ có thể thực hiện trong 5 năm thanh toán hết tiền, không thế chấp trong khoản thời gian này trừ mục đích mua chính căn nhà đó.
“Năm 2021, việc thắt chặt hoạt động công chứng ủy quyền với NOXH khiến việc mua bán trở nên khó khăn. Vậy nên, có trường hợp một căn NOXH đã bán tới 5 lần nhưng chủ đầu tiên vẫn phải tham gia ký lại, chưa kể tới những vấn đề tranh chấp phát sinh” - Ông Phúc cho hay.
Về những bất cập hiện nay, ông Quê kiến nghị: “Thay cho việc áp trần thu nhập cá nhân vợ, chồng/tháng như hiện tại thì nên áp trần thu nhập trung bình hộ gia đình/tháng và thu nhập cá nhân của hộ gia đình là từ 11 triệu đồng/người/tháng”.