Hành trình “ngã ngựa” của Propzy - startup Việt đình đám từng gọi vốn 37 triệu USD phải đóng cửa sau 5 năm khởi sự

Mới đây, Deal Street Asia đã đưa tin về việc Propzy - công ty khởi nghiệp đình đám trong lĩnh vực proptech (công nghệ bất động sản) đã thông báo đóng cửa hoạt động kể từ thứ hai vừa qua. Trước đó vào giữa năm 2022, cũng đã có tin đồn về việc Propzy sắp đóng cửa. Điều này khiến khá nhiều người bị sốc bởi Propzy là startup tiên phong trong lĩnh vực proptech với 5 năm tuổi, có nhà sáng lập là gương mặt kỳ cựu trong giới khởi nghiệp ở Mỹ. Đáng chú ý, Propzy mới được “bơm” thêm 25 triệu tiền đầu tư tại vòng Series A vào tháng 6/2020.

Startup từng nuôi tham vọng trở thành kỳ lân

Được biết, Propzy được sáng lập bởi doanh nhân John Lê vào tháng 7/2015. Trước đó, ông John Lê được biết đến là một nhân vật có tiếng tăm trong giới khởi nghiệp, được nhiều người biết đến với biệt danh “phù thủy startup”, từng sáng lập nhiều công ty khởi nghiệp tại xứ sở cờ hoa.

Nhớ lại thời điểm mới ra đời, Propzy cũng thu hút sự chú ý khi tuyên bố là công ty đầu tiên tại Việt Nam áp dụng công nghệ hiện đại, mang đến giải pháp thực hiện giao dịch nhà đất theo một quy trình khép kín, kết nối trực tiếp khách hàng (bên mua” và bên bán với nhau.

Từng có thời gian, Propzy là một “ngôi sao sáng chói” trong lĩnh vực công nghệ bất động sản, nhận được khoản đầu tư khủng từ nhiều quỹ đầu tư nước ngoài. Tính đến năm 2020, startup này tổng cộng đã huy động được 37 triệu USD trong 3 vòng gọi vốn với sự góp mặt của các VC - quỹ Đầu tư đình đám, trong đó có đến 25 triệu USD là đến từ Gaw Capital và SoftBank Ventures.

CEO John Le từng tiết lộ, kể từ khi ra mắt Propzy đã thực hiện được hơn 1 tỷ USD giá trị số lượng giao dịch bất động sản, đồng thời trở thành nền tảng giao dịch bất động sản ngoại tuyến và trực tuyến lớn nhất tại Việt Nam. Thế nhưng đến nhiều tháng trở lại đây, doanh nghiệp này liên tục có những động thái về việc thu hẹp hoạt động. Trước đó, ông John Lê chia sẻ với TechinAsia và cho biết, Propzy đã tiến hành sa thải đến 50% nhân sự kể từ tháng 9/2021 trong bối cảnh tiến hành tái cấu trúc mô hình kinh doanh. Hầu hết những nhân viên bị cắt giảm đều làm trong bộ phận sales, đồng thời Propzy cũng đẩy mạnh việc tự động hóa đối với những dịch vụ môi giới trực tiếp thông qua công nghệ nên đã không cần đến những vị trí sales nữa. 

Đến ngày 25/5, nhà sáng lập Propzy cũng đã ký văn bản đề nghị Phòng Đăng ký kinh doanh thông báo về tình trạng Công ty TNHH Dịch vụ Propzy (Propzy Services) đang làm thủ tục giải thể, đồng thời đăng tải quyết định giải thể cùng với phương án giải quyết nợ của doanh nghiệp này trên cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp.

Mới đây nhất, Tech in Asia đưa tin về việc 99 Group – một startup hoạt động trong lĩnh vực công nghệ bất động sản cũng đang cân nhắc việc thâu tóm Propzy. Tuy nhiên, thương vụ này mới chỉ ở mức sơ khai và vẫn còn rất nhiều điều không chắc chắn. 

Quá trình mắc cạn của “ngôi sao sáng chói” một thời

Điều đáng nói, năm 2021 mô hình kinh doanh của Propzy vẫn còn được tích hợp tất cả các dịch vụ trong một. Theo đó, người bán cùng với người mua đều đặt yêu cầu của mình trên nền tảng, tiếp đến Propzy sẽ xuất hiện và đóng vai trò là người trung gian trong việc mua bán và giao dịch. 

Người bán sẽ không được gặp trực tiếp người mua, phải làm việc thông qua 2 môi giới của công ty, từ đó Propzy sẽ thu phí hoa hồng là 1%. Nếu nhà của khách đang gặp vấn đề pháp lý hoặc chưa hoàn công nhưng khách vẫn có nhu cầu mua hoặc bán thì 2 bên có thể thương lượng với nhau, sau đó đội ngũ pháp lý của Propzy sẽ cung cấp dịch vụ giải quyết vấn đề và có thêm khoản tiền thu ngoài hợp đồng. 

Ngoài ra, startup này còn xây dựng thêm app về việc quản lý bất động sản cùng với chiến lược hướng người tiêu dùng của mình có thể vay tiền mua nhà. Trong khi quá trình tái cấu trúc được triển khai, Propzy đã tách ra thành 4 mảng chính, bao gồm: Sàn giao dịch kết nối mọi nhu cầu bất động sản – tại đây Propzy không đứng ra làm trung gian; dịch vụ hỗ trợ giao dịch bất động sản Propzy; giải pháp tài chính bất động sản Propzy Stay và dòng sản phẩm mới Propzy Home.

Trong năm 2021, Propzy đã sa thải 50% nhân sự của mình, chủ yếu ở mảng kinh doanh sales cùng với công nghệ. Đến tháng 6 năm nay, đại diện của startup này cho biết, công ty lại tuyển dụng thêm nhân sự nhằm phát triển thêm những sản phẩm mới như Propzy Stay hoặc Propzy Home. Đồng thời, Propzy đã tạm thời đóng cửa toàn bộ trung tâm giao dịch của mình, được phía công ty tiết lộ là để cải thiện thành mô hình Trung tâm trải nghiệm nhà mẫu Propzy Home dự kiến cho ra mắt vào quý 4 năm nay. 

Thế nhưng, có vẻ như phương án xoay chuyển cùng với tái cấu trúc của Propzy không khiến việc kinh doanh hiệu quả hơn, cũng không thuyết phục được các nhà đầu tư “xuống tiền”. Vì thế, Propzy đã buộc phải giải thể chỉ sau chưa đầy 3 tháng tin đồn bị lan truyền. 

Theo như nguồn tin từ phía nội bộ của Propzy, CEO John Lê từng viết trong bức thư gửi nhân viên để thông báo về quyết định đóng cửa như sau: “Chúng ta đã huy động được 25 triệu USD ở vòng Series A từ giữa năm 2020, tuy nhiên ngay lập tức chúng ta đã gặp phải tình trạng đại dịch kéo dài cộng thêm sự bất ổn của nền tài chính toàn cầu bị ảnh hưởng vì cuộc chiến giữa Nga – Ukraine.

Những nỗ lực phát triển kinh doanh của chúng ta trong giai đoạn này đã phải gánh chịu những tổn thất đáng kể, chúng ta không thể hồi phục hay quay trở lại như trước do phải liên tục đóng cửa, bởi các đợt cao trào Covid-19. Việc không thể huy động được nguồn vốn trong bối cảnh môi trường toàn cầu khá rối ren, gần như là 'nhát dao' cuối cùng kết liễu công ty khởi nghiệp non trẻ của chúng ta.

Công ty đã bắt đầu quá trình cắt giảm các hoạt động kinh doanh từ ngày 12/9. Tất cả các hợp đồng lao động của nhân viên sẽ chấm dứt và có hiệu lực từ lúc 12:01 ngày 13/9/2022. Tiền lương cũng như tiền nghỉ phép tích lũy sẽ được thanh toán đầy đủ. Cuối cùng, Công ty sẽ cố gắng hết sức để đưa cho mỗi bạn một khoản trợ cấp thôi việc tương xứng với thời gian và đóng góp của bạn”.

Tuy nhiên, các chuyên gia trong ngành đánh giá, dịch bệnh Covid-19 hay chiến tranh Nga – Ukraine chỉ là một trong số những nguyên do khiến Propzy ‘ngã ngựa”. Ông Trần Khánh Quang - Tổng giám đốc Công ty CP Đầu tư bất động sản Việt An Hòa đồng thời cũng là một chuyên gia về đầu tư – tài chính trong ngành bất động sản, cho biết Propzy là một trường hợp khá đáng tiếc. Đồng quan điểm, ông Long Leo Phạm - từng có thời gian là quản lý đầu tư tại Access Ventures, cho rằng: Thất bại của Propzy chính là nằm ở thị trường và nhà sáng lập.