HAGL của Bầu Đức có thực sự "thoát lỗ" với quả chuối, con heo?

Phía sau con số lợi nhuận tăng gấp 65 lần

Có thể thấy, trong khoảng thời gian 1 năm trở lại đây, cụm từ “thoát lỗ” đã được nhắc đến nhiều trong title bài báo khi viết về Công ty Cổ phần Hoàng Anh Gia Lai (HAGL, mã chứng khoán: HAG) nhờ vào việc trồng chuối, nuôi heo. Có nhiều cổ đông cũng kỳ vọng bầu Đức có thể rũ bùn để đi lên sau nhiều lần thất bại với mảng nông nghiệp từ cao su, chanh dây, mía đường, dầu cọ,...

Mặc dù vậy thì cũng có nhiều nhà đầu tư tự đặt câu hỏi liệu rằng các mảng kinh doanh cốt lõi của HAGL có thực sự tốt khi mà Bầu Đức vẫn nói hay chỉ là lãi ở trên sổ sách. 

Và theo báo cáo tài chính hợp nhất quý 2/2022 sau soát xét của công ty thì doanh thu thuần trong 6 tháng đầu năm đạt mức 2.030 tỷ đồng, so với cùng kỳ năm ngoái gấp đôi. Khi bóc tách từng mảng kinh doanh có thể thấy doanh thu từ trái cây chiếm tỷ trọng lớn nhất chiếm đến 51% tương đương với 1.035 tỷ đồng, so với cùng kỳ năm ngoái gấp 3 lần. Trong khi đó thì mảng nuôi heo ghi nhận chiếm 22% tương đương với 453 tỷ đồng, so với cùng kỳ năm ngoái tăng gần gấp đôi. 

Bên canh đo, biên lợi nhuận gộp của heo khoảng 27%, tương ứng với mức lãi gộp chỉ 122 tỷ đồng và thấp hơn mảng trái cây là 30%, tương ứng với lãi gộp 310 tỷ đồng. 

Dù doanh thu tăng bằng lần nhưng các khoản chi phí lại còn khá lớn và giá vốn chiếm đến 77% doanh thu thuần, tương đương với 1.564 tỷ đồng. Lợi nhuận gộp của công ty cũng đạt mức 456 tỷ đồng. 

Trong khi đó, nếu chỉ tính riêng chi phí lãi vay đã lên đến 386 tỷ đồng cùng các khoản chi phí khác là 71 tỷ đồng. Nếu như lấy số lợi nhuận từ các hoạt động kinh doanh này để tiến hành chi trả cho 2 khoản chi phí trên thì coi như HAGL hết lãi. Chưa kể đến việc, công ty phải chi trả các chi phí khác như chi phí bán hàng là 143 tỷ đồng cùng các khoản chi phí tài chính khác ngoài lãi vay là 675,4 tỷ đồng và lỗ khác là 41 tỷ đồng. Vậy nên, để có thể chi tất cả các chi phí thì lợi nhuận gộp của HAGL phải gấp 3 lần với số hiện tại. 

Vậy thì khoản nào sẽ giúp cho HAGL lãi sau thuế gần 523 tỷ đồng? Trong khi đó báo cáo tài chính đến hết ngày 30/6, khoản hoàn nhập dự phòng các khoản thu khó đòi của HAGl cũng đã tăng đột biến lên 1.030 tỷ đồng.

Chính điều này cũng đã giúp cho khoản chi phí lãi vay của doanh nghiệp và thậm chí không bị hao hụt mà còn thặng dư thêm 955 tỷ đồng. Và cũng từ khoản này mà lợi nhuận sau thuế của công ty ghi nhận 522 tỷ đồng, so với cùng kỳ năm 2021 tăng gấp 65 lần. 

Như thế, nếu như không có khoản hoàn nhập dự phòng mà chỉ tính riêng doanh thu từ mảng kinh doanh cốt lõi thì số tiền lãi gộp không thể nào chi trả được chi phí phát sinh ở trong kỳ và doanh nghiệp vẫn còn chìm trong thua lỗ. 

Thời điểm trước đó, trong thư gửi cổ đông về tình hình kinh doanh trong 6 tháng đầu năm 2022, bầu Đức có nói rằng giá chuối xuất khẩu rơi vào chu kỳ thấp nhất trong năm chỉ còn bình quân là 6,5 - 8,5 USD/thùng kéo dài trong 2 đó là tháng 5 và 6.

Trong nửa năm đầu 2022, HAGL cũng đã tiêu thụ được 109.807 tấn chuối (trong đó có 28.238 tấn chuối dùng để làm thức ăn cho heo) và 82.529 con heo thịt.

Bầu Đức cũng kỳ vọng rằng giá chuối tăng mạnh từ hồi tháng 9 bởi thường đây sẽ là thời điểm giá cao nhất trong năm. Cùng với đó là nếu như giá heo hơi tiếp tục tăng khoảng 20% so với mức kế hoạch lập là khoảng 53.000 - 55.000 đồng/kg cùng với sản lượng heo bán tăng gấp đôi so với thời điểm 6 tháng đầu năm thì công ty có thể hoàn thành được kế hoạch cho cả năm và thậm chí là vượt kế hoạch từ 20 - 30%. 

Trong năm 2022, HAGL đã đặt mục tiêu doanh thu hơn 4.800 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế là 1.120 tỷ đồng. Mặc dù vậy thì đặt trong bối cảnh lợi nhuận gộp từ hoạt động kinh doanh chính vẫn chưa đủ để có thể trang trải chi phí và nhiều nhà đầu tư cũng tỏ ra nghi ngại trước mục tiêu lợi nhuận sau thuế của bầu Đức. 

Trong khi đó thì HAGL vẫn còn đang loay hoay xử lý các khoản nợ còn tồn đọng và cần nguồn vốn để có thể thực hiện kế hoạch mở rộng chuỗi cửa hàng Bapi Foos từ đó nâng đàn heo lên 1 triệu con cùng 5 triệu đàn gà. 

Vào ngày 30/6, công ty chưa thanh toán lãi vay phải trả đã đến hạn đó là 2.060 tỷ đồng. Mặc dù vậy thì HAGL cho biết công ty đã có kế hoạch thanh toán khoản lãi vay này. Cuối tháng 9/2022, công ty cũng đã thông báo trả khoản nợ gốc trái phiếu hơn 600 tỷ đồng với nguồn tiền thu nợ từ Công ty Cổ phần Nông nghiệp Quốc tế Hoàng Anh Gia Lai (HAGL Agrico - Mã: HNG) và nguồn thu này từ hoạt động sản xuất kinh doanh.

Ở buổi ra mắt Bapi, ông Đoàn Nguyên Đức (bầu Đức) cho biết: “Tôi quyết tâm xóa hết để khỏi bị thị phi. Tôi là người rất có ý thức về nợ nần và sẽ trả hết nợ. Có thể nói không ai cảm nhận về nợ được như tôi, bởi tôi từng mắc nợ rất nhiều".

Thời điểm mới đây, HĐQT của HAGL cũng đã thông qua việc sẽ tiếp tục triển khai chào bán hơn 161,9 triệu cổ phiếu riêng lẻ dành cho các nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp với mức giá là 10.500 đồng/cổ phiếu. Và cổ phiếu này sẽ bị hạn chế chuyển nhượng trong thời gian 1 năm. Như thế, nếu như phát hành thành công thì công ty dự kiến sẽ thu về khoảng 1.700 tỷ đồng và được phân bổ cho các công ty con đồng thời trả nợ gốc các khoản trái phiếu do tập đoàn phát hành vào cuối năm 2016. 

Giá heo hơi đang trên đà giảm

Có thể thấy, bầu Đức đang kỳ vọng giá heo hơi tăng khoảng 20% so với kế hoạch lập ra hồi đầu năm - tức là sẽ lên mức 66.000 đồng/kg.

Dù vậy, theo số liệu của Bộ Công thương thì giá heo hơi trong tháng 9 ở quanh mức 54.000 - 62.000 đồng/kg, tùy khu vực và giảm mạnh so với mức đỉnh khoảng 75.000 đồng/kg được thiết lập hồi tháng 7. Như thế, con số này thấp hơn so với kỳ vọng của HAGL. Bộ Công thương cũng đã dự báo giá heo sẽ tiếp tục giảm trong những ngày tới. Dù giá thức ăn chăn nuôi ở mức cao nhưng nguồn cung thịt heo trong nước đã dần hồi phục bởi người dân đã tiến hành tái đàn trở lại. 

Báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho thấy, trong quý 3/2022, sản lượng thịt heo của cả nước ước đạt mức 1.132 nghìn tấn, so với cùng kỳ năm 2021 tăng 6,9%. Ngoài ra, lượng thịt heo nhập khẩu giảm cũng chính là cơ hội dành cho nguồn cung ở trong nước tăng lên. Trong khi đó thì giá heo hơi của Trung Quốc, thị trường đã có ảnh hưởng đối với giá heo của Việt Nam và cũng đang dần hạ nhiệt khi mà chính phủ nước này xả kho thịt heo dự trữ để có thể ổn định thị trường. Dù vậy thì thời điểm cuối năm, nhu cầu thịt heo đã tăng mạnh. Đây cũng chính là yếu tố tích cực để có thể thúc đẩy giá heo trong thời gian tới.