Đức Phật dạy về cách "quản lý" kinh tế gia đình: 1/4 thu nhập nhất định phải để tiết kiệm

Theo Phật giáo, cho đến hiện tại, các loại sách kinh tế mới thực sự có giá trị bởi người ta đang cố gắng kiếm tìm trong đó những học thuyết có thể áp dụng vào doanh nghiệp của mình, người tìm kế sinh nhai sau những ngày tháng dài thất nghiệp. Và người ta cũng tìm đến Phật giáo để mong qua được cơn bĩ cực. Trên thực tế không như nhiều người mường tượng Phật giáo chỉ đề cập đến việc giải thoát khổ đau chứ không quan tâm đến vấn đề hiện tại. Trong kinh Phật không có chương riêng biệt nào nhắc đến kinh tế, tuy nhiên khi tổng hợp và kết nối  lại các bộ kinh thì chúng ta có một hệ tư tưởng phù hợp với tinh thần của Phật giáo. 

Hãy chia số tiền mình kiếm được làm bốn phần

Đức Phật có dạy rằng, mỗi cá nhân nên chia số tiền mình kiếm được thành bốn phần. Một phần dành cho chi tiêu hàng ngày, một phần tiết kiệm để phòng bất trắc hoặc tình huống khẩn cấp xảy ra hai phần để kinh doanh để đầu tư sinh lời. Đức Phật chỉ dạy rằng chỉ cần 1/4 số tiền kiếm được con người đã có được một cuộc sống tạm ổn. Nhu cầu ăn, mặc, đi lại, chữa bệnh hay xa hơn nữa là tinh thần chính là những nhu cầu cơ bản của cuộc sống này.

Thực phẩm phải được sản xuất để tránh xa tình trạng thiếu hụt lương thực gây tình trạng bất ổn xã hội. Một nền kinh tế phát triển chỉ cần 1/4 tổng thu nhập hàng tháng là có thể thỏa mãn được những nhu cầu thiết yếu trên. Hơn thế, 1/4 thu nhập dành tích lũy tiết kiệm sẽ giúp cho con người vượt qua được khó khăn lúc khủng hoảng kinh tế. Nếu như không tích trữ của cải thì dù một cá nhân hay một đất nước thì chắc chắn sẽ rơi vào khủng hoảng và nợ nần chồng chất. Đức Phật cũng dạy rằng nguyên nhân của việc phung phí tiền bạc chính là nằm ở sự đam mê tửu sắc, cờ bạc, giao du với bạn xấu, thói lười biếng. Trong đó, sự lười biếng có liên quan trực tiếp đến việc gây dựng nên tài sản. Và khi tài sản mới chưa được gây dựng thì tất nhiên tài sản cũ sẽ bị tiêu hao. 

Của cải được kiếm bằng mồ hôi, nước mắt thì phải tiết kiệm và bảo vệ

Có một thương gia đã hỏi Đức Phật sinh thời về cách phát triển sự nghiệp của mình. Theo đó, Đức Phật đã giải thích những đặc điểm làm tiền đề cho sự phát triển. Cũng theo Đức Phật, năng lực và nghị lực chính là hai tiêu chí cơ bản mà bất kỳ một chức nghiệp nào từ nông dân, công nhân, thương nhân,... với tay nghề và sự cần cù, sáng tạo, không có sự trì hoãn. Điều thứ hai chính là sự thận trọng gìn giữ tài sản của mình để không bị hao tổn vô ích. Vậy nên, của cải được kiếm bằng mồ hôi, nước mắt thì phải tiết kiệm và bảo vệ. 

Mỗi cá nhân, mỗi quốc gia cần đề phòng việc trộm cắp, đề phòng hỏa hoạn hay lũ lụt. Một điều nữa là của cải dành dụm được cũng có thể bị tiêu tan bởi những đam mê như nghiện ngập, quan hệ bất chính với phụ nữ, kết thân với những người không có đạo đức - nó cũng giống như một con sông mùa lũ phải có đê chắn. Chính việc tạo ra của cải vật chất phù hợp với đạo đức, luật pháp và không có bạo lực nào xứng đáng được tán thành. Và việc tiêu dùng những sản phẩm xứng đáng cũng giống như sử dụng vào việc bố thí, từ thiện hay những vấn đề về đạo đức cũng cần được khuyến khích.