Dầu Nga có sức hút lớn đối với Ấn Độ: Nước nay mua số lượng lớn, tinh chế rồi đem xuất khẩu sang Hoa Kỳ
Theo Nhịp sống kinh tế, ước tính của Refinitiv cho thấy trong tháng 5 dòng dầu thô của Nga chảy sang Ấn Độ được dự đoán là 3,36 triệu tấn. Con số này tăng gấp gần 9 lần so với mức bình quân hàng tháng 382.500 tấn của năm ngoái. Như vậy, Ấn Độ đã nhập khẩu tổng cộng 4,8 triệu tấn dầu thô từ Nga kể từ khi xung đột giữa Nga và Ukraine nổ ra.
Hiện dầu thô Urals của Nga được giao dịch ở mức giá 95 USD/ thùng. Trong khi đó, giá dầu Brent giao sau tại thị trường London - giá tham chiếu của thị trường dầu thô toàn cầu - là hơn 115 USD/thùng.
EU càng cấm vận, Ấn Độ càng có cơ hội mua dầu
Sự quay lưng của khách hàng phương Tây là một trong những nguyên nhân khiến dầu thô Nga đại hạ giá. Vào ngày 30/5, EU thống nhất sẽ giảm 90% nhập khẩu dầu thô từ Nga vào cuối năm nay. Đây vốn là thị trường xuất khẩu lớn nhất của năng lượng Nga trên toàn cầu. Biện pháp giảm nhập khẩu dầu thô này nằm trong gói trừng phạt thứ 6 của Liên minh châu Âu đối với Nga và vẫn đang chờ sự phê duyệt chính thức của tổng cộng 27 quốc gia thành viên.
Trước EU, các nước gồm Canada, Anh, Mỹ và Úc đều đã cấm vận dầu của Nga.
Nền kinh tế Nga sẽ chịu áp lực rất lớn đến từ lệnh cấm vận mà EU áp đặt đối với dầu của Nga. Thế nhưng, Moscow cũng đã tìm ra khách hàng tiềm năng ở Châu Á để có thể bù đắp lại.
Một trong số đó chính là Ấn Độ. Đây là quốc gia nhập khẩu 80% tổng lượng dầu tiêu thụ trong nước, vốn thường chỉ nhập 2 đến 3% từ Nga. Thế nhưng, dầu thế giới đang tăng cao trong năm nay nên Ấn Độ đã đẩy mạnh mua dầu của Nga và tranh thủ mua với giá rẻ hơn nhiều so với giá trên trường quốc tế.
Dữ liệu của Refinitiv cho thấy trong tháng 4, lượng dầu của Nga chảy sang Ấn độ có thể tăng mạnh lên tới 1,01 triệu tấn từ mức 430.000 tấn trong tháng 3.
Những người mua nhạy cảm về giá của Ấn Độ đang bị thu hút bởi dầu giá rẻ của Nga và Nga đã trở thành nhà cung cấp dầu lớn thứ 4 cho nước này vào tháng 4. Vị trí này trước đây là thứ 10 trong tháng 3.
Vào đầu tháng trước, Ấn Độ đã đưa ra thông báo mang tính hạ thấp tầm quan trọng của việc nước này đẩy mạnh nhập khẩu dầu thô của Nga. Theo đó, Bộ xăng dầu và khí đốt Ấn Độ cho rằng nước này nhập khẩu dầu từ mọi nơi trên thế giới gồm cả khối lượng rất lớn từ Mỹ.
Trong tuyên bố đề cập: “Nhập khẩu năng lượng từ Nga vẫn chỉ chiếm một phần rất nhỏ so với tổng tiêu thụ năng lượng của Ấn Độ, cho dù những nỗ lực nhằm vẽ lên một bức tranh khác. Các giao dịch năng lượng hợp pháp của Ấn Độ không bị chính trị hóa”.
Đến thời điểm hiện tại, liên quan quan đến cuộc chiến tranh giữa Nga và Ukraine, Ấn Độ vẫn chưa có một lập trường cứng rắn nào nhằm vào Nga.
Từ thời Liên Xô cũ, Ấn Độ và Nga là hai nước có quan hệ thân thiện lâu năm. Lúc đó, Liên Xô đứng về phía Ấn Độ trong cuộc chiến tranh Ấn Độ-Pakistan hồi năm 1971.
Tại châu Á, Ấn Độ không phải là nền kinh tế lớn duy nhất tăng cường mua dầu của Nga. Ngoài ra còn có Trung Quốc, đây là nước mua nhiều dầu của Nga nhất và đang ra sức gom dầu của Nga với giá rẻ.
Công ty dữ liệu về ngành công nghiệp dầu lửa OilX phát hiện thấy dầu của Nga nhập khẩu khẩu vào Trung Quốc thông qua đường ống và tàu chở dầu đã tăng 175.000 thùng mỗi ngày vào tháng tư. Mức này tăng 11% so với cùng giai đoạn vào năm ngoái. Theo dữ liệu ban đầu, nhập khẩu dầu của Nga qua đường biển vào Trung Quốc còn tăng mạnh hơn trong tháng vừa rồi.
Khi Trung Quốc bắt đầu nới lỏng các quy định phòng chống covid-19 tại các thành phố lớn, dự báo cho thấy nhu cầu tiêu thụ dầu của nước này sẽ tăng tốc trở lại. Trung tâm tài chính Thượng Hải bắt đầu mở cửa trở lại từ ngày 1 tháng 6.
Theo các nhà phân tích, Nga sẽ tìm khách mua dầu mới một khi lệnh cấm vận dầu Nga được EU chính thức áp dụng. Tuy nhiên, điều này không đơn giản.
Phần lớn đầu Nga xuất khẩu sang thị trường EU được vận chuyển qua đường ống. Nếu muốn dòng dầu này chạy sang Châu Á, tất nhiên sẽ đòi hỏi cơ sở hạ tầng mới vô cùng tốn kém và nhiều năm để xây dựng.
Dầu Nga thực tế vẫn xuất khẩu khắp nơi, sang cả Mỹ
Trên thực tế, dầu của Nga vẫn đang có mặt tại thị trường Mỹ vì các thương nhân giấu kỹ nguồn gốc xuất xứ của chúng bằng cách pha trộn và tinh chế ở một nơi khác.
Theo Wall Street Journal đưa tin hôm thứ 4 (1/6), nguồn cung dầu trong đó có ít nhất một phần dầu của Nga đã đến New York và New Jersey vào tháng trước. Những sản phẩm này cũng có thể đến từ Ấn Độ - nước này đã mua nhiều dầu của Nga trong tháng qua.
Từ tháng 3, Mỹ đã cấm nhập khẩu dầu và năng lượng khác của Nga ngay khi Nga bắt đầu mở chiến tranh tại Ukraine. Mới đây, Liên minh châu Âu đã đồng ý cấm hoàn toàn đầu của Nga và bảo hiểm cho hàng hóa của Nga.
Thế nhưng, dường như các thương gia vẫn duy trì dầu thô của Nga trên thị trường, trộn với các loại nhiên liệu khác rồi tinh chế. Bên cạnh đó, những người mua cũng tỏ ra cẩn trọng khi né sự liên quan với Nga bằng cách mua bán dầu Nga nhưng được đánh dấu là điểm đến không xác định.
Nhà phân tích dầu mỏ hàng đầu tại Kpler Matt Smith đã chia sẻ với Insider: “Dầu của Nga không thể bị loại bỏ hoàn toàn ra khỏi thị trường toàn cầu. Không có cách nào để phân biệt sản phẩm dầu thô của Nga và sản phẩm không phải khi Ấn Độ nhập dầu thô Nga và trộn với các loại dầu thô khác rồi tinh chế thành xăng hoặc dầu diesel. Theo nguyên tắc đó, những sản phẩm được tinh chế ở Ấn Độ gửi sang Mỹ nhiều khả năng có liên quan đến dầu thô của Nga. Rất khó để xác định được”.