Cổ phiếu của hai “ông lớn” nhà thầu xây dựng đang diễn biến ra sao?

Cổ phiếu lao dốc theo kết quả kinh doanh

Với năng lực vượt trội Xây dựng Hòa Bình và Coteccons đã bứt phá lên so với các doanh nghiệp cùng ngành, thúc đẩy tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận cũng như tốc độ mở rộng quy mô hoạt động.

Tương tự Xây dựng Hòa Bình, Coteccons đã có giai đoạn 2008 - 2017 với nhiều kết quả được đánh giá là 10 năm đỉnh cao. Cụ thể, doanh thu của Coteccons tăng từ 13.669 tỷ đồng năm 2015 lên 27.153 tỷ đồng vào năm 2017, lợi nhuận sau thuế cũng tăng từ 733 tỷ đồng lên 1.653 tỷ đồng. Trong khi đó, với Xây dựng Hòa Bình, doanh thu năm 2017 gấp 3 lần năm 2015 với 16.048 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế gấp 10 lần, đạt 859 tỷ đồng.

Tuy nhiên, sang đến năm 2018, với diễn biến kém khả quan của thị trường bất động sản, tình hình kinh doanh của 2 nhà thầu lớn nhất này cũng bắt đầu đi xuống. Theo đó, Coteccons lần đầu ghi nhận tăng trưởng lợi nhuận âm kể từ năm 2011, trong khi Xây dựng Hòa Bình báo lãi giảm 27% sau 5 năm liên tục tăng.

CTCP Xây dựng Coteccons (CTD) và CTCP Xây dựng và Kinh doanh địa ốc Hòa Bình (HBC) là hai “ông lớn” thống lĩnh thị trường xây dựng

Thậm chí, tới năm 2021, cả doanh thu và lợi nhuận của Coteccons tiếp tục sụt giảm. Đặc biệt, từ một doanh nghiệp có tài chính mạnh bậc nhất Việt Nam với trữ tiền mặt thường xuyên ở mức trên 30% tổng tài sản, không có bất kỳ khoản nợ vay nào (theo dữ liệu công khai từ năm 2006), doanh nghiệp này bắt đầu xuất hiện những khoản nợ vay tài chính và kéo dài trong năm tiếp theo.

Tình hình Xây dựng Hòa Bình cũng không khá hơn khi kết quả kinh doanh quý IV/2022 được công bố khiến cổ đông “ngỡ ngàng” với lỗ sau thuế 1.200 tỷ đồng, nâng lỗ lũy kế cả năm lên 1.140 tỷ đồng. Sau kiểm toán, số lỗ sau thuế cả năm 2022 lên đến 2.570 tỷ đồng. Con số này thậm chí còn lớn hơn tổng lợi nhuận sau thuế trong 4 năm đỉnh cao của doanh nghiệp (2016 – 2019: 2.453 tỷ đồng).

Trong bối cảnh tình hình kinh doanh sa sút chưa được cải thiện, gánh nặng nợ tăng vọt, thị giá cổ phiếu của hai “ông trùm” nhà thầu xây dựng cũng lao dốc. Theo đó, cùng trỗi dậy từ năm 2015 và lập đỉnh vào cuối năm 2017, nhưng cổ phiếu CTD và HBC đều đã giảm hơn 70%. Trong khi CTD giảm từ mức đỉnh 225.000 đồng/cp về 53.200 đồng/cp (giảm 76%), thì cổ phiếu HBC giảm gần 70% so với giá tại thời điểm đầu năm 2022 và kết năm 2022 ở dưới mệnh giá.

Cổ phiếu ghi nhận diễn biến trái chiều

Có thể thấy, quý III/2023 vừa qua, hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp xây dựng vẫn tiếp tục khó khăn trong bối cảnh thị trường bất động sản dù có một số chuyển biến, nhưng vẫn chưa thoát khỏi tình trạng trầm lắng. Ngoài ra, tác động của việc giải ngân đầu tư công đến các doanh nghiệp xây dựng cũng không được như kỳ vọng.

Theo đó, kết quả kinh doanh của các “ông lớn” trong ngành cũng có sự phân hóa, nhưng nhìn chung vẫn chưa có nhiều khởi sắc, một số doanh nghiệp dù có lãi nhưng mức lợi nhuận không cao, trong khi một số vẫn thua lỗ.

Không tránh khỏi “tâm bão”, báo cáo tài chính quý III/2023 của Xây dựng Hòa Bình công bố mới đây ghi nhận doanh thu thuần hơn 1.893 tỷ đồng, giảm gần một nửa so với cùng kỳ năm trước. Công ty báo lỗ sau thuế hơn 170 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ vẫn có lãi 5,5 tỷ đồng. Đây cũng là quý lỗ thứ 4 liên tiếp của “ông lớn” này.

Cổ phiếu HBC cũng ghi nhận đà giảm mạnh từ đầu năm đến nay

Lũy kế 9 tháng năm 2023, Xây dựng Hòa Bình đạt doanh thu thuần 5.356 tỷ đồng, giảm 51% so với cùng kỳ và lỗ sau thuế gần 884 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ vẫn lãi 62 tỷ đồng, qua đó nâng tổng số lỗ lũy kế tính đến ngày 30/9/2023 lên con số 2.980 tỷ đồng. Ngoài ra, lỗ lũy kế của công ty cũng vượt mức vốn điều lệ (2.741 tỷ đồng).

Với kết quả kinh doanh xám xịt, cổ phiếu HBC của Xây dựng Hòa Bình cũng ghi nhận đà giảm mạnh từ đầu năm đến nay, hiện vẫn giao dịch dưới mệnh giá ở mức 8.310 đồng/cổ phiếu.

Ở diễn biến ngược lại, ngay từ giai đoạn đầu năm nay, cổ phiếu CTD tăng 130% trong vòng 4 tháng (tháng 3 - 7), khi Coteccons dẫn đầu liên danh Hoa Lư tham gia dự thầu gói thầu nhà ga hành khách sân bay Long Thành. Sau khi kết quả gói thầu được công bố và Hoa Lư bị loại, cổ phiếu CTD có chịu áp lực điều chỉnh nhưng chỉ giảm hơn 25% rồi bật tăng trở lại.

Kết phiên giao dịch ngày 21/11, thị giá cổ phiếu CTD tăng lên mức 66.000 đồng/cp, đây cũng là mức cao nhất kể từ tháng 4/2022. Đáng chú ý, trong bối cảnh thị trường điều chỉnh từ tháng 9 đến nay, CTD là một trong số ít mã “ngược dòng”, tăng 38%. So với một số cổ phiếu cùng ngành khác như HBC, HUT (Tasco), VCG (Vinaconex), DPG (Đạt Phương), HTN (Hưng Thịnh Incons)... CTD có hiệu suất vượt trội hơn hẳn.

Mặc dù ngành xây dựng đang đối mặt với nhiều khó khăn, nhưng kết quả kinh doanh của Coteccons trong quý I niên độ tài chính mới (từ ngày 1/7/2023 đến ngày 30/6/2024) lại khả quan hơn nhiều doanh nghiệp trong ngành. Đây có thể là một phần động lực giúp CTD giữ được “phong độ”.

CTD có hiệu suất đầu tư vượt trội hơn so với nhiều cổ phiếu cùng ngành khác

Trong báo cáo phân tích triển vọng cổ phiếu CTD mới đây, Chứng khoán BIDV (BSC) kỳ vọng giai đoạn 2024 - 2026, lợi nhuận ròng của Coteccons sẽ tăng mạnh với tỷ lệ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) đạt 107%, từ mức nền thấp của giai đoạn 2020 - 2023.

Dù vậy, BSC cũng nhận định Coteccons khó có thể đạt được mức nền lợi nhuận cao như giai đoạn tăng trưởng mạnh 2015 - 2019 (P/B trung bình 2x) do môi trường cạnh tranh của ngành xây dựng ngày càng gay gắt, bên cạnh đó, việc thay đổi chủ sở hữu cũng khiến cho Coteccons không có được lợi thế về mối quan hệ với một số chủ đầu tư, cùng với thị trường xây dựng công nghiệp tại Việt Nam còn khá eo hẹp,... Do đó, CTD khó có thể đạt được mức định giá cao như giai đoạn trước.