Chuyên gia “giải mã” 2 thách thức chính với thị trường chứng khoán hiện nay

Dòng vốn rẻ chưa chảy mạnh vào thị trường

Hiện nay, lãi suất huy động tại các ngân hàng xuống mức thấp nhất trong lịch sử, nhưng các chuyên gia cho rằng vẫn còn quá sớm để kỳ vọng dòng vốn rẻ sẽ chảy mạnh sang kênh chứng khoán, dù tiền đang có dấu hiệu trở lại thị trường sau giai đoạn đứng ngoài “cuộc chơi”.

Tính từ đầu quý II đến nay, giá trị giao dịch trên cả 3 sàn có sự cải thiện tích cực, từ mức bình quân 476 triệu USD trong quý I/2023 lên 677 triệu USD trong quý II/2023 và đạt 1,01 tỷ USD trong quý III/2023. Điều này một phần do mặt bằng lãi suất huy động giảm nhanh và bối cảnh vĩ mô bớt tiêu cực, từ đó kích thích dòng tiền tìm đến kênh đầu tư có mức độ rủi ro và lợi nhuận cao hơn là thị trường cổ phiếu.

Mặc dù mặt bằng lãi suất huy động đã tạo đáy lịch sử, thậm chí thấp hơn cả giai đoạn dịch Covid-19 (khi Ngân hàng Nhà nước nới lỏng chính sách tiền tệ để hỗ trợ doanh nghiệp và người dân vượt qua khó khăn), thì thị trường chứng khoán trong nước cũng không xuất hiện những phiên giao dịch có giá trị khớp lệnh 2 tỷ USD như giai đoạn đại dịch. Thậm chí, phiên “bùng nổ theo đà” vào ngày 8/11 vừa qua, chỉ số VN-Index cũng chỉ đóng cửa ở mức tăng 33,14 điểm, thanh khoản chỉ ghi nhận trên 18.211 tỷ đồng.

Các chuyên gia cho rằng vẫn còn quá sớm để kỳ vọng dòng vốn rẻ chảy mạnh sang kênh chứng khoán

Ông Trần Minh Hoàng, Trưởng phòng Phân tích, Chứng khoán Vietcombank (VCBS) nhận định, bối cảnh hiện nay có sự khác biệt so với giai đoạn trước nên chưa thể kỳ vọng dòng vốn dồi dào chuyển dịch sang kênh chứng khoán như đã từng xảy ra.

Theo vị chuyên gia, định hướng điều hành của Chính phủ cũng như Ngân hàng Nhà nước trong giai đoạn này là hướng dòng vốn vào hoạt động sản xuất - kinh doanh, đồng thời hạn chế tiền chảy vào các hoạt động đầu cơ nhằm tránh xuất hiện “bong bóng tài sản”, dù tăng trưởng tín dụng của toàn nền kinh tế đến cuối tháng 10/2023 đạt 7,4% (thấp hơn so với mức 11,6% của cùng kỳ năm 2022 và các xa mục tiêu tăng trưởng tín dụng 14% năm 2023) và các ngân hàng đang dư thừa thanh khoản.

Bên cạnh đó, xu hướng mạnh lên của đồng USD so với các đồng tiền khác trong thời gian qua cũng khiến các nhà đầu tư nước ngoài hạn chế giải ngân đầu tư vào các tài sản định giá bằng VND trong giai đoạn này như cổ phiếu niêm yết. Do đó, sự đồng thuận của cả khối ngoại và khối nội để tạo nên một xu hướng đi lên mạnh mẽ và liên tục trên thị trường như giai đoạn trước là rất khó xảy ra.

“Mặt bằng lãi suất thấp sẽ cần tiếp tục duy trì trong thời gian dài hơn thì mới có thể chứng kiến sự dịch chuyển dòng vốn sang thị trường chứng khoán”, vị chuyên gia nêu quan điểm.

Còn theo ông Trương Thái Đạt, Giám đốc Phân tích, Chứng khoán DSC, để thanh khoản thị trường trở lại mức 2 tỷ USD/phiên (đỉnh điểm của năm 2022), cần có sự kết hợp của nhiều yếu tố gồm: lãi suất cho vay tiếp tục giảm, nguồn vốn tín dụng dễ tiếp cận, sự sôi động của nhiều kênh đầu tư như bất động sản và yếu tố tạo ra sức hấp dẫn của thị trường chứng khoán. Và thời điểm để dòng vốn rẻ chảy mạnh qua kênh chứng khoán sẽ là giai đoạn 2024 - 2025.

Mặt bằng lãi suất thấp cần tiếp tục duy trì trong thời gian dài mới có thể chứng kiến sự dịch chuyển dòng vốn sang thị trường chứng khoán

Định giá thị trường không còn rẻ

Có thể thấy, mặt bằng định gái cao cũng đang là yếu tố thách thức đối với thị trường chứng khoán. Hiện tại, định giá P/E ở khoảng 13,1 lần - thấp hơn trung bình giai đoạn từ 2015 đến nay và nhiều nhận định cho rằng định giá thị trường chứng khoán đang ở mức rất hấp dẫn.

Tuy nhiên, bà Đỗ Hồng Vân, Trưởng nhóm Phân tích dữ liệu, Khối dịch vụ Thông tin Tài chính FiinGroup lưu ý các nhà đầu tư cần nhìn sâu hơn từng lớp ngành, lớp cổ phiếu bên trong để đánh giá định giá thực sự của thị trường chứng khoán. Nếu không tính nhóm bất động sản, P/E thị trường đã cán mốc 23,5 lần - cao hơn định giá khi VN-Index vượt mốc 1.500 điểm để thiết lập mức đỉnh lịch sử từ trước đến nay.

Trong đó, nhóm cổ phiếu vốn hóa vừa và nhỏ có hiệu suất tốt nhất từ đầu năm đến nay và định giá của nhóm này cũng đã vượt đỉnh lịch sử dũng như vượt xa giai đoạn tiền rẻ năm 2021.

"Nhà đầu tư cần nhìn nhận thực tế là chúng ta đang nắm cổ phiếu trên mặt bằng đỉnh định giá và điều này cho thấy câu chuyện đầu tư giá trị không còn là trọng yếu ở thời điểm hiện tại", vị chuyên gia FiinGroup phân tích.

Những thách thức cho triển vọng của thị trường chứng khoán vẫn còn lớn

Với định giá đang ở vùng đỉnh trong khi kết quả kinh doanh quý III kém hơn so với kỳ vọng, chuyên gia FiinGroup cho rằng VN-Index cần chiết khấu sâu thêm để có thể hấp dẫn dòng tiền hoặc các doanh nghiệp niêm yết phải tăng trưởng lợi nhuận mạnh mẽ ở phía trước. Chỉ khi đáp ứng được một trong hai điều kiện trên mới có thể giúp nhà đầu tư tránh khỏi việc mua cổ phiếu với mức giá cao quá đà.

Nhìn nhận tích cực hơn, một số ý kiến vẫn cho rằng những thách thức cho triển vọng năm 2024 vẫn còn lớn do những yếu tố nội tại nền kinh tế Việt Nam đã có dự cải thiện nhất định. Thêm vào đó, các yếu tố bên ngoài như triển vọng hồi phục của các nền kinh tế là đối tác lớn của Việt Nam chưa rõ trong trong bối cảnh môi trường lãi suất quốc tế ở mức cao làm ảnh hưởng đến đầu tư nước ngoài vào Việt Nam và cầu về xuất khẩu.

“Mặc dù vĩ mô hiện tại đang ủng hộ cho đà phục hồi của các doanh nghiệp niêm yết và triển vọng tăng trưởng lợi nhuận năm 2024 dự báo sẽ tích cực hơn khi đạt khoảng 8-10%. Tuy nhiên, để đạt được mức tăng trưởng kỳ vọng 20% như giai đoạn Covid-19 kết thúc sẽ rất thách thức”, chuyên gia FiinGroup cho hay.