Châu Âu chưa thống nhất được về lệnh trừng phạt dầu mỏ với Nga: Nước muốn chấm dứt ngay, nước lại vẫn muốn phụ thuộc

Các bộ trưởng ngoại giao của Liên minh châu Âu đang chia 5 xẻ 7 về việc liệu có tham gia cùng với Hoa Kỳ trong việc cấm khai thác dầu của Nga hay không. Một số quốc gia, bao gồm cả Đức, nói rằng khối EU quá phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch của Nga nên khó có thể chịu được một bước đi như vậy.

Hãng Reuters đưa tin, vào ngày 21/3, các ngoại trưởng của Liên minh châu Âu (EU) đã không thống nhất được việc áp đặt lệnh trừng phạt đối với lĩnh vực năng lượng của Nga. Đức cho rằng khối Liên minh châu Âu đã quá lệ thuộc vào dầu mỏ của Nga nên còn chần chừ chưa thể đưa ra quyết định cấm vận.

"Vẫn chưa rõ liệu điều này có thực sự xảy ra hay không", Carsten Fritsch của ngân hàng Commerzbank viết trong một báo cáo và cho biết thêm: "một quyết định kiểu này cần có sự nhất trí."

Liên minh châu Âu và các đồng minh áp đặt loạt biện pháp hướng vào Nga. Trong đó, các lệnh trừng phạt bao gồm cả việc đóng băng tài sản ngân hàng trung ương của nước này. Tuy nhiên, nếu hướng mục tiêu vào dầu của Nga như Anh và Mỹ đang làm, sẽ có thể gây chia rẽ nội bộ Liên minh châu Âu gồm 27 quốc gia vốn phụ thuộc ít nhiều vào nguồn cung khí đốt của Nga.

Sau cuộc họp của các ngoại trưởng Liên minh châu Âu tại thủ đô Brussels của Bỉ, một số người mong muốn EU đi xa hơn để hơi thiếu kiên nhẫn với tốc độ của cuộc đàm phán. 

Chia sẻ trên Twitter, Bộ trưởng Ngoại giao Lithuania Gabrielius Landsbergis nói: “Tại sao EU phải tiếp tục để ông Putin kiếm thêm tiền từ dầu khí? Tiếp tục cho thêm thời gian để dùng cảng của châu Âu? Thời gian để dùng ngân hàng không phải của Nga tại châu Âu? Đến lúc phải chấm dứt thôi”

Nhưng Borrell nói trong một cuộc họp báo rằng mặc dù khối sẽ "tiếp tục cô lập Nga", các quyết định cụ thể sẽ được đưa ra sau đó.

Một nhà ngoại giao của Liên minh EU cho biết, một số hy vọng rằng EU sẽ tìm được đủ nguồn năng lượng thay thế vào tháng 6 nhằm thận trọng xem xét lệnh cấm vận dầu mỏ với Nga. Thế nhưng, vẫn chưa có sự thống nhất vì các quốc gia EU khác đều có những mục tiêu và quan điểm khác nhau.

Hà Lan và Đức cho rằng EU không thể cắt đứt với nguồn năng lượng từ Nga ngay lập tức vì phụ thuộc rất nhiều vào dầu khí của Nga.

Ngoại trưởng Đức Annalena Baerbock nói với các phóng viên: “Việc áp đặt lệnh cấm vận dầu mỏ đối với Nga không dừng lại ở vấn đề chúng ta muốn hay không, mà là vấn đề chúng ta đang lệ thuộc vào nguồn dầu mỏ này như thế nào”.

Baerbock: “Đức hiện đang nhập khẩu sản lượng dầu lớn từ Nga nhưng cũng có các quốc gia khó có thể chấm dứt việc nhập khẩu dầu ngày này qua ngày khác. Nếu có thể, chúng tôi sẽ chủ động và tự làm điều đó. EU nên cố gắng giảm bớt sự phụ thuộc vào Moskva về nguồn năng lượng".

Theo các nhà ngoại giao, các biện pháp trừng phạt đáng chú ý khác đang được thảo luận, trong đó bao gồm việc đóng các lỗ hổng đối với quỹ ủy thác do các nhà tài phiệt sử dụng; ngăn chặn tàu thuyền Nga cập cảng EU; thêm tên mới vào danh sách trừng phạt; và cắt giảm quyền truy cập của nhiều ngân hàng hơn vào hệ thống toàn cầu SWIFT.

Tất cả những biện pháp trừng phạt trên đều sẽ được đàm phán lại vào thứ 5 ngày 24 tháng 3. Khi đó, Tổng thống nước Mỹ Joe Biden sẽ tới Brussels để hội đàm với 30 thành viên của Liên minh xuyên Đại Tây Dương Nato, Liên minh châu Âu EU và nhóm G7 trong đó có cả Nhật Bản. Thông qua đó, cuộc tổ chức lần này sẽ làm rõ ràng và kiên quyết trong phản ứng của phương Tây đối với Moscow.

Các nhà ngoại giao nhận định rằng việc EU tiến hành lệnh cấm vận năng lượng với Nga có thể do nguyên nhân từ cuộc tấn công bằng vũ khí hóa học của Nga ở Ukraine hoặc là cuộc oanh tạc nặng nề vào thủ đô Kyiv. Tuy nhiên, họ cũng cảnh báo rằng năng lượng là một lĩnh vực phức tạp cần xem xét kỹ lưỡng vì mỗi nước trong Liên minh EU đều có ranh giới đỏ riêng.

Trong khi các nước Baltic mong muốn áp đặt lệnh cấm vận dầu mỏ ngay thì Ý và Đức còn tỏ ra chần chừ và suy nghĩ thêm vì giá năng lượng vốn đã cao và họ cũng phụ thuộc rất nhiều vào khí đốt của Nga. Các biện pháp trừng phạt đối với than đá là ranh giới đỏ với một số nước gồm Ba Lan, Đan Mạch, Đức, trong khi đó các quốc gia khác như Hà Lan thì không thể chạm tới dầu.

Moscow cũng cảnh báo rằng nước này có thể đóng của đường ống dẫn khí đốt tới châu Âu nếu có các lệnh trừng phạt như vậy. Đây được coi là một động thái nhằm răn đe tiềm năng đáp trả phương Tây. Điều này xảy ra sẽ khiến giá dầu tiếp tục tăng cao hơn nữa.

Mặt khác, các bộ trưởng ngoại giao và quốc phòng EU đã thông qua sơ bộ chiến lược an ninh để tăng cường sức mạnh quân sự của khối, cùng việc thiết lập một lực lượng phản ứng nhanh với tối đa 5.000 quân nhằm triển khai và hỗ trợ nhanh chóng nếu có khủng hoảng diễn ra.

“Cuộc chiến vẫn đang diễn ra kiến tạo cho một sự thay đổi", Borrell nói. "Chúng tôi phải có khả năng phản ứng nhanh chóng trước tình hình này".

Cho đến nay, điện Kremlin vẫn chưa có một động thái sẽ thay đổi gì trong hướng đi ở Ukraine, gồm đối với 685 người Nga và Belarus, và tài chính cũng như thương mại của Nga.

Ngoài ra, các bộ trưởng quốc phòng dự kiến ​​sẽ thảo luận về chiến lược quân sự mới để điều chỉnh EU trước thực tế địa chính trị đang thay đổi. Một quan chức EU cho biết tài liệu đã được điều chỉnh để tăng cường các bộ phận liên quan đến Nga.