Làm gì để chặn dự án “ma”, ngăn cò thổi giá đất

Tranh tối tranh sáng

Đây là nhận định của không ít người về bức tranh của thị trường bất động sản hiện nay. Không thể phủ nhận những giá trị to lớn mà bất động sản mang lại cho kinh tế đất nước, tuy nhiên, thị trường này đang bộc lộ rất nhiều vấn đề cho không ít đối tượng “thừa nước đục thả câu”, không ít doanh nghiệp lợi dụng để trục lợi.

Hẳn dư luận chưa quên câu chuyện “ông trùm” Nguyễn Thái Luyện và Công ty Địa ốc Alibaba từng gây chấn động cách đây ít năm. Vốn chỉ là một “cò” bất động sản ở vùng ven, nhưng chỉ sau thời gian ngắn Luyện đã chiêu mộ và vận hành một tập đoàn hàng ngàn người với số tiền lừa đảo lên đến ngàn tỷ một cách khá dễ dàng. 

Lập ra dự án “ma”, sử dụng đất nền là mồi nhử, Luyện và đồng bọn trong tập đoàn lừa đảo đã huy động vốn trái phép từ khách hàng. Mỗi khi khách hàng ký thoả thuận chuyển nhượng phải đóng 95% giá trị đất, Luyện và đồng bọn dụ dỗ họ ký hợp đồng quyền chọn bán lại hay cho thuê lại để hưởng lãi suất 2%/tháng, hoặc 28 - 38%/năm. Kết quả, hàng nghìn nhà đầu tư đã “sập bẫy” với số tiền lên đến hàng nghìn tỷ.

Chiêu trò lừa đảo của Nguyễn Thái Luyện không mới, giới chuyên gia từng không ít lần đưa ra cảnh báo, thế nhưng vì sao rất nhiều người vẫn trở thành nạn nhân của chúng? Không thể phủ nhận, món lợi nhuận lớn từ bất động sản khiến không ít nhà đầu tư như con thiêu thân lao vào dù biết rủi ro không nhỏ, thế nhưng, có một thực tế cần nhìn nhận, thị trường đang tồn tại những lỗ hổng để các đối tượng trục lợi.

Mới đây nhất, ngày 14/3, cơ quan Cảnh sát điều tra – Công an TP.HCM đã khởi tố vụ án Lừa đảo chiếm đoạt tài sản xảy ra tại Công ty TNHH House Land trụ sở tại quận 12. Được biết, công ty này chào bán nhiều nền đất, căn hộ thuộc dự án Family Home, đất nền Queen House... thu tiền cọc của hàng trăm khách hàng. Tuy nhiên, sau thời gian dài, House Land vẫn không bàn giao nhà đất cho người mua và bị tố cáo. Theo cơ quan điều tra, House Land không phải chủ sở hữu các khu đất và chưa được cấp phép đầu tư, xây dựng. Dù vậy, công ty tự ý vẽ các dự án trên và 6 dự án khác tại Long An rồi chào bán, chiếm đoạt từ vài trăm triệu đến tiền tỷ của hàng trăm người.

Cũng theo Công an TP.HCM, tình trạng công ty bất động sản lừa đảo bằng chiêu vẽ dự án “ma” xảy ra khá nhiều. Thủ đoạn là dùng các khu đất nông nghiệp, mua hoặc hợp tác kinh doanh với chủ đất, sau đó liên kết vẽ ra những dự án không có thật, rao bán nền đất giá rẻ hơn thị trường kèm lời quảng cáo khả năng sinh lợi "khủng".

Ông Nguyễn Văn Đực – chuyên gia bất động sản, đồng thời cũng là lãnh đạo một doanh nghiệp địa ốc từng thẳng thắn thừa nhận: “Thực tế hiện nay, trên thị trường vẫn đang tồn tại không ít doanh nghiệp Alibaba khác mà cơ quan chức năng chưa “sờ” tới vì chưa đủ căn cứ để khởi tố”. Theo ông, tình trạng lừa đảo bất động sản đang xảy ra ở nhiều nơi với hình thức ngày càng tinh vi, thiệt hại không nhỏ cho nền kinh tế. Do đó, cần có nhiều giải pháp để ngăn chặn dấu hiệu lừa đảo ngay từ đầu.

Cần biện pháp quyết liệt

Mới đây, tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đề cập đến thực trạng nêu trên, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết: "Báo chí phản ánh một số địa phương như Bình Phước, Quảng Trị có tình trạng dàn cảnh mua bán đất, “tranh mua cướp bán” rồi đưa lên mạng xã hội. Sự việc đã tác động đến tâm lý người muốn tranh thủ thị trường để lướt sóng, gây thực trạng hết sức lộn xộn. Cơ quan chức năng cần tập trung xử lý, bởi đây là hành động gây nhiễu loạn thị trường”.

Cũng phát biểu tại phiên họp, Thứ trưởng Bộ Công an Trần Quốc Tỏ cho biết, Bộ Công an đã chỉ đạo công an các địa phương vào cuộc, trong đó, đáng chú ý là xem xét các kiến nghị khởi tố có liên quan đến hợp đồng, nhất là các hợp đồng giao dịch bất động sản, bảo đảm khách quan, đúng pháp luật. Các vụ việc chủ yếu liên quan đến đất đai, thu hồi đất, xảy ra tập trung ở những khu vực có tốc độ đô thị hoá cao.

Dưới góc nhìn chuyên gia, bày tỏ sự đồng tình với kiến nghị nêu trên, ông Nguyễn Văn Đực cho hay, động thái mạnh tay này chắc chắn sẽ phần nào ngăn chặn tình trạng lập dự án “ma”, phân lô bán nền trái phép, thổi “giá” đất… đang gây bức xúc hiện nay. “Trong bối cảnh thị trường ngổn ngang tình trạng sốt đất, một số địa phương đã kịp thời chỉ đạo xử lý nghiêm hành vi thổi giá để trục lợi như Đắk Nông, Đắk Lắk… Việc làm này cần nhân rộng ra nhiều địa phương khác”, ông Đực nêu ý kiến.

Một chuyên gia khác cũng nhận định, tình trạng pháp lý không rõ ràng tại nhiều dự án bất động sản khiến người dân khó phân biệt đâu là dự án đảm bảo, đâu là dự án “ma”. Đây cũng là nguồn căn dẫn đến tình trạng lừa đảo trong lĩnh vực bất động sản nở rộ. Do vậy, ngoài việc khởi tố các sự việc có dấu hiệu lừa đảo, sai phạm, chính quyền địa phương cần thường xuyên rà soát, công khai quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, các dự án trên địa bàn; tăng trường thanh, kiểm tra tình trạng sốt đất “ảo”… 

Dưới góc độ pháp lý, Luật sư Nguyễn Huy An – Đoàn Luật sư TP.Hà Nội phân tích, đối với cá nhân, đơn vị, doanh nghiệp cố tình quảng cáo, rao bán không đúng sự thật về dự án… ngoài việc bị xử lý hành chính cần mạnh tay hơn bằng việc xem xét yếu tố hình sự. Đương nhiên, để xem xét yếu tố hình sự về hành vi lừa đảo cần chứng minh hành vi gian dối nhằm làm cho người khác tin tưởng giao tiền rồi chiếm đoạt. Trong khi đó, các lô đất hay dự án chưa có đủ điều kiện chuyển nhượng theo luật định. Khi cơ quan điều tra vào cuộc, hành vi này sẽ được làm rõ.