Bột đá vôi dùng là gì? Những điều có thể bạn chưa biết?

Bột đá vôi là gì? 

 Bột đá trắng hay còn gọi là bột đá vôi là chất phụ gia quan trọng trong nhiều ngành công nghiệp. Loại bột đá được nghiền ra từ đá vôi có tráng phủ và không tráng phủ là bột đá vôi  có nguồn gốc chủ yếu từ vùng núi tỉnh Yên Bái.  Đó là một trong hai tỉnh của Việt Nam trữ lượng đá vôi trắng lên tới khoảng 6,3 tỷ tấn.

CaCO3 là thành phần chính của bột đá vôi  nên còn được gọi với tên khác là bột đá CaCO3. Hơn nữa hàm lượng Canxi Cacbonat trong bột đá vôi càng lớn thì chất lượng sản phẩm càng cao. 

 Lớp vỏ ngoài của trái đất đá vôi chiếm khoảng 5% và có ở khắp nơi trên thế giới. Và ở nước ta loại khoáng sản này được phân bố rộng rãi ở nhiều tỉnh thành phía bắc như: Yên Bái, Nghệ An, Hà Nam.

Canxi cacbonat còn xuất hiện trong vỏ của các loài giáp xác hai mảnh như là sò, ốc, hến, vỏ trứng, xương động vật… Đặc biệt nếu người ta xay loại này ra thì về cơ bản nó có các tính chất hóa học như nhau. Tuy nhiên lại có tên gọi khác là bột canxi. Và cả 2 loại đều có thành phần chính là CaCO3.

Đây là loại đá vôi dùng để nghiền là loại đá trầm tích bao gồm các khoáng vật canxit và các dạng kết tinh khác nhau của canxi cacbonat. Nó được sử dụng để nghiền là một loại đá trầm tích. Các thành phần hóa học chủ yếu là khoáng vật canxit và aragonit (các dạng kết tinh khác nhau của cacbonat canxi CaCO3). Và đá vôi ít khi ở dạng tinh khiết mà thường là bị lẫn với các tạp chất như: đá phiến silic, silica, đá mácma, đất sét, bùn, cát, hay bitum,… Vậy nên điều này đã ảnh hưởng rất nhiều đến màu sắc của khoáng sản. Ở hiện tại, loại đá này có nhiều màu từ trắng đến màu tro, xanh nhạt, vàng, thậm chí là cả màu hồng đậm hay màu đen.

Các tính chất của bột đá vôi CaCO3

Đầu tiên phải kể đến, bột đá vôi là loại kém bền với nhiệt, nên nó có thể dễ dàng tác dụng với nhiệt độ cao. Nếu khi nung nóng ở nhiệt độ thích hợp, bột đá vôi có thể chuyển hóa thành CaO hay dân gian vẫn gọi là Vôi sống. Và vôi sống rất dễ phản ứng nước sinh ra Ca(OH)2 gọi là vôi tôi. Tiếp theo, nước vôi tôi sau khi để trong có thể uống được. Đặc biệt, nước vôi trong để lâu sẽ tác dụng với CO2 có trong không khí và kết tủa thành trạng thái ban đầu là bột đá vôi.

Tính chất vật lý của CaCO3

Đó là chất rắn, không tan trong nước. cách để nhận biết bột đá vôi ta có thể cho vào dung dịch axit HCL sẽ sinh ra khí không mùi, không màu.

CaCO3 + 2HCl → CaCl2 + H2O + CO2.

Tính chất hóa học của CaCO3:

Phản ứng tác dụng với acid mạnh sinh ra muối và nước kèm theo khí thoát ra.

CaCO3 + 2HCl → CaCl2 + H2O + CO2.

Kém bền với nhiệt:

CaCO3 –to→ CaO + CO2.

Sản xuất bột đá vôi công nghiệp:

Các bột đá được sản xuất hàng loạt bằng phương pháp khai thác đá núi như: đá vôi, đá phấn, cẩm thạch.

Bước 1: Khai thác đá vôi cục

Bước đầu tiên ta phải khai thác được đá vôi cục chất lượng cao. Và để làm được điều đó chúng ta cần phải tìm nguồn nguyên liệu từ các mỏ có hàm lượng CaCO3 cao. Trên đất nước Việt Nam theo các chuyên gia đánh giá mỏ ở Nghệ An là có chất lượng đá vôi đạt được độ trắng, độ tinh khiết cao. Tiếp theo ta dùng mìn cho nổ các núi đá này, rồi thu được đá vôi cục ở dạng thô.

Và sau khi đưa đá vôi cục về nhà máy thì các kĩ sư sẽ tiến hành dùng máy để sàng lọc và phân loại tùy theo độ trắng.

Các nguyên liệu sau khi trải qua quá trình sàng lọc sẽ được đem rửa để loại trừ tạp chất, không bị bám bẩn. Sau khi qua được bước này, đá vôi cục sẽ được để ráo và tiến đến công đoạn tiếp theo.

Bước 2: Nghiền đá vôi cục thành bột đá:

Các nguyên liệu sau khi được nhập kho sẽ được phân loại kích thước và độ trắng. Và sau đó được đưa vào máy đập búa để thu được hạt đá có kích thước nhỏ dần.

Sử dụng từ máy đập búa, Các hạt đá này sẽ theo băng tải đến các dàn có nam châm để hút hết các tạp chất kim loại có trong hạt đá. Rồi sau khi đã qua dàn nam châm, các hạt đá này được đưa vào máy nghiền bột mịn thành bột đá có các kích cỡ như: 70, 45, 20 hoặc 8 micron…

Bước 3: Đóng gói và đặt tên:

 Theo kích thước và nơi sản xuất sản phẩm khác nhau mà được gọi theo các cách sau đây:

Thứ nhất, phân loại theo địa phương: Tùy theo nơi sản xuất ra thành phẩm bột đá vôi mà chúng ta gọi tên theo: Bột đá nghệ an, hà nam, yên bái….

Thứ hai, phân loại theo kích cỡ hạt: 70 micron, 45 micron, 8 micron, 20 micron…

Thứ ba, phân loại theo nhãn hiệu: Bột đá Hóa Chất VT.

Ứng dụng bột đá vôi 

Hiện nay, bột đá vôi là một trong những nguyên liệu, chất phụ gia rất quan trọng trong ngành công nghiệp sản xuất . Và sau đây, chúng tôi sẽ chia sẻ cho các bạn về những ứng dụng tuyệt vời của bột đá vôi đang được sử dụng phổ biến ở các lĩnh vực:

1. Ngành xây dựng

Dùng vôi bột xây dựng trong sản xuất xi măng, bột trét tường, bột bả, làm bột khoáng bê tông nhựa Asphalt, phụ gia gạch terrazzo,...

2. Sản xuất kính, thuỷ tinh

Bột đá CaCO3 có tới 20 -25% thành phần là nguyên liệu để sản xuất thuỷ tinh. Vậy nên, nó giúp ổn định, điều chỉnh độ nhớt và tăng độ bền cho thuỷ tinh. Hơn nữa, bột đá vôi sử dụng trong ngành thuỷ tinh phải có hàm lượng sắt và độ ẩm thấp để nâng cao khả năng chống chịu của thuỷ tinh trong môi trường tự nhiên. Từ đó, giúp doanh nghiệp sản xuất giảm chi phí, đem lại lợi nhuận tối đa nhưng vẫn đảm bảo chất lượng của thủy tinh. 

3. Ngành nhựa, cao su

Hiện nay, bột đá vôi được sử dụng phổ biến trong sản xuất nhựa PVC cứng, nổi bật là ống nhựa và tấm trần. Đặc biệt là nó có chức năng kiểm soát độ nhớt, hệ số giãn nở của nhiệt độ và độ cao của sản phẩm, vậy nên là sử dụng bột đá vôi trong ngành sản xuất nhựa và cao su giúp tiết kiệm được chi phí nhưng không ảnh hưởng gì đến chất lượng của sản phẩm.

Bên cạnh đó, bột đá vôi cũng được sử dụng rộng rãi làm chất độn trong chất dẻo trong ngành nhựa, cao su, điển hình bao là khoảng 15 - 20% đá phấn trong ống dẫn nước bằng PVC không hóa dẻo (uPVC), 5 đến 15% đá phấn hay đá hoa tráng stearat trong khung cửa sổ bằng uPVC.

4. Sản xuất gốm sứ

Với ngành công nghiệp sản xuất gốm xứ thì nguyên liệu không thể thiếu là Canxi Oxit (CaO) đun nóng chảy ở nhiệt độ 1050oC. Loại nguyên liệu này giúp giảm độ co rút, nâng cao độ bền cơ học và hóa học của gốm xứ. 

Đặc biệt là trong quá trình sản xuất, người ta sẽ trộn bột đá vôi với một lượng gốm sứ phù hợp giúp tạo ra độ giãn nở cần thiết cho gốm và lớp men hỗ trợ quá trình nung hiệu quả.

5. Ngành chăn nuôi

Giữ vai trò quan trọng trong ngành sản xuất thức ăn chăn nuôi cho gia súc là bột đá vôi CaCO3. Bột này giúp cung cấp dinh dưỡng cho quá trình hình thành trứng và phát triển xương ở gia cầm.

6. Ngành nông nghiệp

Với nông nghiệp, bột đá vôi được dùng như phân bón cung cấp dưỡng chất và giữ được độ pH trong đất để cây phát triển một cách tốt nhất. Bên cạnh đó, bột đá vôi còn là chất phụ gia quan trọng sản xuất thuốc trừ sâu nhờ đặc tính thân thiện với môi trường.

Thêm vào đó, bột đá vôi là chất phụ gia quan trọng trong ngành sản xuất thức ăn chăn nuôi cho gia súc. Đó là nguồn dinh dưỡng cần thiết trong quá trình hình thành trứng và phát triển xương ở gia cầm.

7. Xử lý môi trường

Để trung hoà axit bột đá vôi giúp khử được lưu huỳnh trong đường ống khí, xử lý nguồn nước hoặc vôi hoá ao hồ. Nên nó được xem như là một chất để trung hoà tự nhiên chống ô nhiễm nhưng không gây hại cho môi trường, bảo vệ sức khoẻ cho con người và môi trường sống bởi trong thành phần của bột đá vôi không có chất độc hại.

Việc hấp thu các khí độc tích tụ ở đáy ao như: NH3, H2S, CO2…và axit trong nước, giảm tỷ trọng kim loại nặng, độc hại trong ao nuôi.

Ngoài ra, bột đá vôi còn giúp phân hủy xác tảo, những chất lơ lửng trong ao hồ, ổn định độ pH. Bột đá vôi còn giúp ổn định màu nước, giảm tình trạng có váng, phòng ngừa vi khuẩn hay mầm bệnh trong ao nuôi.

8. Ngành sơn

Với ngành sơn, bột đá vôi được xem như là chất độn chính. Kích thước và độ mịn và hạt canxi cacbonat ảnh hưởng đến độ chắn sáng của sơn phủ.

bột đá vôi còn có độ sáng cao, độ hấp thụ dầu thấp, độ phân tán tốt, bền trong môi trường, khả năng mài mòn thấp, cải thiện độ nhớt sản phẩm và độ pH ổn định. Nên nó được ứng dụng nhiều trong ngành sơn nước vì nó giúp tăng khả năng quang học của sơn và trọng lượng của sơn.

9. Sản xuất chất tẩy rửa

Một đặc trưng của CaCO3 là độ cứng, độ cứng này rất hợp để sản xuất chất tẩy rửa. Vậy nên nếu là chất tẩy rửa dạng bột thì CaCO3 giúp trơn và dễ sử dụng hơn còn chất tẩy rửa dạng kem thì sẽ cần bột vôi có độ sáng và mịn cao hơn.

10. Các ứng dụng khác 

Ngoài ra, bột đá vôi còn được sử dụng trong ngành dược phẩm như một chất bổ sung canxi cho cơ thể. Chúng còn được sử dụng như một chất chung hòa acid dạ dày. Tuy nhiên tất cả các công dụng của bột đá vôi đều được sử dụng một cách thận trọng và vô cùng ít.

Kết luận

Như vậy, chúng tôi đã tổng hợp và chia sẻ những thông tin chi tiết nhất để giúp bạn hiểu rõ hơn về bột đá vôi và các ứng dụng của nó thông qua bài viết này. Hy vọng bài viết sẽ giúp ích cho bạn và giúp bạn tìm được sản phẩm phù hợp cho nhu cầu hiện tại.