Bí quyết nuôi dạy 2 con gái đỗ đại học Harvard của bà mẹ Việt: Chỉ tiến không lùi, phải có kỷ luật thép

Theo Pháp luật và bạn đọc, bác sĩ chuyên khoa da liễu, thẩm mỹ da khá nổi tiếng, chị Lã Thanh Hà (thường được biết đến là bác sĩ Lã Hà) được các phụ huynh khác "hâm mộ" vì vừa giỏi chuyên môn, lại vừa là một người mẹ dạy con tài ba. Cả 2 cô con gái của chị đều theo học tại Đại học Harvard (Mỹ) - ngôi trường đại học danh giá số 1 thế giới.

Được biết, con gái cả của chị Lã Hà là Tôn Hà Anh từng xuất sắc được 5 trường đại học danh giá trên thế giới trao học bổng toàn phần (Harvard, Princeton, Columbia, Brown và Wellesley). Cuối cùng, Hà Anh đã lựa chọn học Đại học Harvard. Rồi 7 năm sau, cô con gái thứ hai là em Tôn Hiền Anh cũng được nhận suất học bổng toàn phần tại ngôi trường lừng danh này.

Khi được hỏi về bí quyết dạy con, bác sĩ Lã hà cho biết, mình không "dạy" mà chủ động làm gương trong học tập, nghiên cứu, hành động, giao tiếp, từ đó truyền cho các con nguồn cảm hứng đối với việc học hành, trau dồi tri thức.

1. Luôn đồng hành cùng con từ khi còn bé

Cách giáo dục con của bác sĩ Lã Thanh hà đó là luôn cố gắng lồng ghép những bài học vào các câu chuyện cuộc sống thực tế. Nữ bác sĩ chia sẻ, khi con gái lớn chừng 2 tuổi, giữa trưa hè cháy bỏng da, thấy con xòe tay khoe có quả cam. Mẹ hỏi lấy ở đâu thì cô bé Hà Anh nói lẫy ở chỗ bác bán cam đằng kia trong lúc mẹ đang bận rộn mua đồ trong chợ.

Ngay lập tức, chị Lã Hà đã bắt Hà Anh đem quả cam trả lại cho người bán hàng. Đồng thời, chị giải thích cho con rằng, để có một quả cam, người nông dân cần bỏ rất nhiều công sức, thời gian, chờ mãi mới ra được quả cam đi bán, sau đó lấy tiền mua gạo nuôi gia đình.

Đó chỉ là một trong hàng nghìn câu chuyện về cách dạy con của bà mẹ Hà Nội này. Bởi chị luôn tâm niệm, bản thân không nên gượng ép con cái phải làm thế này thế kia. Mà chính các bậc phụ huynh phải gieo lên trong con những bài học đầu tiên về lòng yêu thương, tính nhân văn và trách nhiệm của mỗi con người đối với xã hội. 

Theo bác sĩ Lã Hà, đứa trẻ nào cũng ham chơi nên với các con, cô luôn cố gắng theo ngay từ đầu để tạo thói quen học hành. 

"Khi con gái lớn Hà Anh bắt đầu đi học là lúc tôi sinh Hiền Anh. Khi ấy, tôi quay cuồng trong bỉm sữa, công việc nên gắng tranh thủ thời gian. Cứ mỗi chiều vừa nấu cơm vừa trông Hiền Anh thì Hà Anh phải kê bàn ngồi học cạnh mẹ ngay trong căn bếp. Và rồi, khi Hiền Anh đi học cấp 1 là khi tôi lại đi học tiếp. Hai đứa luôn ngồi học cùng mẹ, vừa học vừa tranh thủ kèm cho các con. Có lần tôi mệt quá ngủ gật thì giật mình thấy Hà Anh hét toáng lên. Thì ra Hiền Anh lấy nước đổ lên đầu chị vì… hỏi bài mà chị mải học không trả lời", chị Hà chia sẻ.

2. Xóa bỏ định kiến sinh con một bề là con gái

Ngoài ra, chị Hà cũng kịch liệt phản đối cách giáo dục con bằng những lời mắng chửi và đòn roi. Bác sĩ Lã Hà cho rằng: "Mỗi đứa trẻ sinh ra như những tờ giấy trắng, đúng - sai, phải - trái đều do bố mẹ, gia đình, thầy/cô giáo, xã hội. Việc giáo dục bằng bạo lực, nếu đem ra để dạy con cái là điều không nên, bởi lẽ việc dạy như thế sẽ làm con vô cùng rối bời, không biết mình sai do đâu mà bị đánh... Chính vì vậy, mới có chuyện, có thể hôm nay con sợ nhưng ngày mai cháu lại tái diễn những điều không được làm ấy!".

Thay vì đánh con, các bậc phụ huynh hãy giải thích cho các con hiểu. Có thể 1 lần con chưa hiểu, nhưng nhiều lần với nhiều ví dụ trong đời sống, chắc chắn các con sẽ hiểu, để những lần sau sẽ tránh và không tái phạm nữa.

Với quan niệm đó, theo thời gian các con của vợ chồng chị Lã Hà dần lớn lên, sống yêu thương và hiếu thảo với mọi người.

Chị Hà chia sẻ: "Năm ấy, con gái tôi 3 tuổi, khi ông bước xuống cầu thang, cháu đã chạy lon ton lại và nói: 'Ông ơi! Ông vịn vào vai cháu mà đi cho khỏi ngã…".

Sau đó ông đã dành những lời khen ngợi cho cháu của mình. Có lẽ chính những hành động nhỏ nhoi diễn ra hàng ngày như vậy cũng giúp bố mẹ chồng chị Hà dần thay đổi quan điểm về việc sinh con gái không giúp ích gì cho ông bà, bố mẹ mai sau. "Từ đó, các cụ không những không gây áp lực về việc sinh thêm con trai mà còn rất yêu quý 2 cô cháu gái ngoan ngoãn hiếu thảo với ông bà", chị Hà kể.

Bà mẹ có 2 con đỗ Harvard cũng chia sẻ thêm, trong xã hội hiện đại không chỉ có nhiều người đàn ông giỏi giang, thành đạt mà cả chị em phụ nữ cũng không hề kém cạnh. Họ có thể là những chính trị gia nổi tiếng, doanh nhân vừa xinh đẹp, thông minh và vô cùng thành công trong cuộc sống. Chính những tấm gương ấy đã thôi thúc chị và các con luôn nỗ lực, cố gắng không ngừng nghỉ. Bởi bác sĩ Lã Hà luôn quan niệm, bằng sự nỗ lực ấy thì mỗi người đều có thể trở thành phiên bản tốt nhất của chính mình, để dần có bình đẳng giới, từ đó đem lại một xã hội tốt đẹp hơn.

"Trong văn hoá Việt Nam, có lẽ quan niệm trọng nam khinh nữ vẫn chưa thể thay đổi! Nhưng nếu được, mỗi người trong chúng ta hãy thay đổi góc nhìn một chút, biết đâu sẽ trở nên hài hoà, phù hợp. Rồi lâu dần những định kiến ấy sẽ được xoá nhoà", chị Lã Hà chia sẻ.

3. Làm gương vượt qua cám dỗ

Bên cạnh việc luôn đồng hành cùng con thì các bậc cha mẹ còn phải vượt qua cám dỗ cho con. Với chị Thanh Hà thì: Ngày nghỉ cuối tuần ai cũng muốn nghỉ ngơi, nhưng tôi cũng thôi vì hai con phải học thêm. Sáng trời có mưa tầm tã cũng phải đi học. Đến nơi cô bé còn gà gật không chịu xuống xe và lè nhè: 'Mẹ ơi đến rồi à…' đầy tiếc nuối".

Bà mẹ giảng viên này còn chia sẻ thêm, nhiều khi mình kỷ luật con những chính mình cũng... sa ngã. Điển hình như, một mùa hè nhiều năm trước, nhà lần đầu có máy tính cài trò chơi bắn gà. Hiền Anh rủ mẹ và chị gái cùng chơi, chơi cho vui thành ra nghiện. Một thời gian ngắn chị Hà nhận ra trưa nào cũng chỉ mong nhanh được về nhà để chơi cùng các con. Cả mẹ lẫn con ngày nào cũng xếp hàng chơi rất đam mê. Chị Hà quyết định thu lại máy (dù bản thân cũng rất tiếc). 

Theo quan điểm dạy con của chị Thanh Hà, nếu mình không vượt qua được cám dỗ thị đừng nghĩ đến chuyện con trẻ nghe lời. Và tất nhiên, mình chơi game thì không thể nói con đi đọc sách được!

Nhờ những tư tưởng cởi mở, tiến bộ cùng cách giải quyết hợp lý trong mọi vấn đề như vậy đã giúp chị có thêm kiến thức và kỹ năng trong việc dạy con. Một phần được truyền lại từ truyền thống gia đình, phần khác là do đọc sách. Do đó, nữ bác sĩ luôn quan niệm rằng, sống nhờ giao tiếp xã hội, sống nhờ môi trường gia đình và sống nhờ rất nhiều vào đọc sách.

Bác sĩ Lã Hà cho rằng, việc lựa chọn sách như thế nào cũng vô cùng quan trọng. Có những thứ cần rất nhiều thời gian để đọc, để nghiền ngẫm. Cũng vì vậy, ngay từ khi còn nhỏ, chị đã định hướng cho các con đọc sách và coi đó là công việc cần thiết và nên làm vào mỗi sáng thức giấc.

Nữ bác sĩ đã chọn những quyển sách văn học nước ngoài và sách có giá trị nhân văn, để gieo lên trong các con tình yêu thương về gia đình, quê hương, đất nước. Chính vì vậy, ở nhà chị Lã Hà có sẵn một tủ sách, phần nhiều là sách văn học châu  u như: "Những người khốn khổ", "Thằng gù ở nhà thờ Đức Bà", "Hội chợ phù hoa", "Không gia đình," "Những tấm lòng cao cả"...

Ngoài ra, ngay từ khi còn nhỏ, gia đình chị Hà luôn chú trọng đến việc đọc sách, đặc biệt là những tác phẩm văn học nước ngoài. Vì vậy, khi Hà Anh và Hiền Anh đã có một chút "vốn" tiếng Anh, cả hai đều tìm đến những cuốn sách nguyên bản được viết bằng tiếng Anh để đọc. Các con của chị Hà cho rằng cách này rất hiệu quả, bởi nó không chỉ nuôi dưỡng được đam mê đọc mà còn trau dồi thêm vốn ngoại ngữ: "Cả Hiền Anh và Hà Anh đều xem việc đọc sách tiếng Anh là một trong những cách học ngoại ngữ hiệu quả", chị Lã Hà cho hay.

4. Sử dụng phương pháp "lạt mềm buộc chặt"

Bác sĩ Lã Hà chia sẻ, gia đình chị không ủng hộ phương pháp dạy con theo kiểu độc đoán hay bạo lực. Thay vào đó, chị thường xuyên áp dụng việc viết bản kiểm điểm để giúp các con có cơ hội diễn giải lại sự việc và chủ động chỉ ra những điểm cần khắc phục.

Và vấn đề ấy được thể hiện rõ hơn trong cuộc sống, sinh hoạt thường ngày ở gia đình chị. Nữ giảng viên chia sẻ: "Nếu giờ giấc của tôi có phần hơi lung tung vì còn phải trực đêm ở bệnh viện thì ông xã tôi vẫn dậy tập thể dục đúng 5h sáng mỗi ngày, dù mùa đông hay mùa hè. Và ông xã tôi cũng đã áp "kỷ luật thép" này lên cả hai đứa con. Nghỉ hè, các con vẫn phải dậy lúc 5h30 sáng để vận động, chơi thể thao, bắt đầu một ngày mới. Tôi cảm thấy xót con vì chúng ngủ không được tròn giấc, nhưng không thể phủ nhận là hai đứa con được rèn cho tính kỷ luật, giờ nào việc nấy vì phương pháp của ông xã".

5. Tôn trọng quyết định của con nhưng phải trong khuôn khổ

Thời điểm hiện tại, câu chuyện 2 cô con gái xinh đẹp, giỏi giang của chị Lã Hà đỗ trường Harvard khiến rất nhiều người ngưỡng mộ. Tuy nhiên, ít ai biết rằng, để cô con gái thứ 2 - Hiền Anh sang Mỹ theo học tại trường Đại học Harvard là một trong những quyết định khó khăn đối với vợ chồng chị.

Chị Hà tâm sự: Vợ chồng tôi đã xa con gái đầu từ khi cháu 16 tuổi, bởi vậy khi con gái út đỗ Harvard, chúng tôi vừa mừng vừa thương con. Bởi không muốn tiếp tục phải xa con nữa, chỉ muốn Hiền Anh thi đỗ rồi học trường Đại học Y Hà Nội, để trở thành bác sĩ".

Chia sẻ về lí do có phần "lạ đời" như vậy, nữ bác sĩ chia sẻ, thứ nhất, chị muốn con học gần nhà để được nhìn thấy con mỗi ngày. Thứ hai, chị nhận thấy Hiền Anh là một người khéo tay, kiên trì, cẩn thận, có tư duy, biết yêu thương và đồng cảm với mọi người. Vậy nên, nếu trở thành bác sĩ, Hiền Anh sẽ là người bác sĩ có năng lực chuyên môn tốt, vừa có tâm với nghề.

Dù định hướng là vậy, song Hiền Anh vẫn âm thầm cố gắng và quyết định đi theo ngã rẽ riêng của mình. 

"Hai cô con gái tôi cũng khá bướng bỉnh, và để dạy hai cô con gái ương ngạnh này, tôi có một luật bất thành văn ở nhà là: Con sẽ được làm thứ con thích với hai điều kiện. 1 là khi đã chọn thì không được cả thèm chóng chán. 2 là con sẽ phải chấp nhận hậu quả nếu ba mẹ đã khuyên mà con không nghe.

Trước nguyện vọng của con, vợ chồng tôi đành tôn trọng. Chúng tôi chỉ nói với con rằng, hãy không ngừng cố gắng và nỗ lực để hoàn thành ước nguyện của bản thân nhé con!", bác sĩ Lã Hà cho hay.

Đến thời điểm hiện tại, chị Lã Hà lại cho rằng, việc để hai cô con gái rời xa mái ấm gia đình sang Mỹ du học là quyết định đúng đắn. "Tôi tin rằng, với những trải nghiệm và kiến thức mà các con đã học được, cả Hà Anh và Hiền Anh sẽ trở thành những người tốt. Tôi luôn ví các cháu như những hạt cát nhỏ, nếu ai cũng giống thế, đều cần mẫn làm việc, học tập và cống hiến thì sẽ tạo ra những giá trị cho cuộc sống", bác sĩ Lã Hà tâm sự.