Vì sao đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô 'đội vốn' hơn 2.800 tỷ đồng?

Tiền Phong thông tin, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng mới đây đã thừa ủy quyền của Thủ tướng gửi báo cáo Quốc hội đối với tình hình triển khai thực hiện Dự án đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô Hà Nội.

Dự kiến, đường Vành đai 4 – Vùng Thủ đô Hà Nội cơ bản sẽ hoàn thành vào năm 2026, đưa vào khai thác từ năm 2027.

Tổng chiều dài của dự án này là gần 113km, đi qua địa phận của thành phố Hà Nội, tỉnh Hưng Yên và tỉnh Bắc Ninh. Dự án này được chia thành 7 dự án thành phần. Cho đến nay, các địa phương đã hoàn thành việc phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi 6/7 dự án thành phần.

Theo như chỉ đạo của Chính phủ, UBND các tỉnh thành sau khi hoàn thành phê duyệt dự án cần đảm bảo khởi công trước ngày 30/6. Đến hết tháng 9, trong số 4 dự án thành phần xây dựng mới chỉ có dự án thành phần 2.1 (cơ quan chủ quản là TP Hà Nội) đáp ứng tiến độ, đã hoàn thành việc lựa chọn nhà đầu tư và đang triển khai thi công.

Trong khi đó, những dự án thành phần 2.2 do tỉnh Hưng Yên làm cơ quan chủ quản; dự án thành phần 2.3 do tỉnh Bắc Ninh làm cơ quan chủ quản và dự án thành phần 3 - đầu tư xây dựng đường cao tốc dài 112km theo phương thức PPP do Hà Nội làm cơ quan chủ quản đều có tiến độ triển khai chậm so với yêu cầu.

Theo Chính phủ, tỷ lệ giải ngân của các dự án thành phần có cấu phần xây dựng vẫn còn chậm. Ngoài dự án thành phần 2.1 (Hà Nội) cho đến nay đã giải ngân đạt 80,45% nguồn vốn đã bố trí năm 2023 thì dự án thành phần 2.2 (Hưng Yên) mới giải ngân được 4,76% vốn đã bố trí năm 2023, còn dự án thành phần 2.3 (Bắc Ninh) chưa giải ngân.

Thời điểm hiện tại, diện tích giải phóng mặt bằng ở những địa phương đã thực hiện được khoảng 86,5%, chủ yếu là phạm vi đất nông nghiệp. Phạm vi đất chưa thực hiện giải phóng mặt bằng chủ yếu là khu vực đất ở của các hộ gia đình, đất có liên quan đến tín ngưỡng… Công tác di dời hạ tầng kỹ thuật và xây dựng những khu tái định cư còn chậm, chưa hoàn thành, gây khó khăn trong việc di dời người dân đến nơi ở mới để giải phóng mặt bằng.

Tổng mức đầu tư toàn bộ dự án sơ bộ được Quốc hội thông qua là khoảng 85.813 tỷ đồng. Tuy nhiên, kết quả phê duyệt dự án đầu tư của những dự án thành phần cho thấy, tổng mức đầu tư của dự án này là khoảng 84.320 tỷ đồng.

Báo cáo của các địa phương cho thấy, trong quá trình triển khai thực tế thì ước tính tổng mức đầu tư của dự án Vành đai 4 - Vùng Thủ đô sẽ tăng thêm khoảng 2.881 tỷ đồng so với sơ bộ tổng mức đầu tư ban đầu theo Nghị quyết của Quốc hội. Nguyên nhân chủ yếu là do áp dụng đơn giá bồi thường đất ở tính theo giá thị trường.