Trung Quốc tăng cường nhập khẩu gạo thơm Việt Nam nhưng lại giảm mua gạo nếp

Lượng gạo nếp của Việt Nam xuất sang Trung Quốc giảm nhưng gạo thơm lại tăng đáng kể. 

Số liệu của Tổng cục Hải quan Việt Nam cho thấy Trung Quốc hiện đang là thị trường nhập khẩu gạo lớn thứ 2 của cả nước. Thế nhưng, trong 7 tháng đầu năm, lượng gạo xuất khẩu sang quốc gia tỷ dân lại giảm mạnh 27,5% về lượng và 28,2% về trị giá với năm ngoái. Theo đó, con số chỉ đạt mức 466.225 tấn với trị giá 242,74 triệu USD.

Nhu cầu tiêu thụ gạo nếp tại Trung Quốc đã bị ảnh hưởng đáng kể do nước này áp dụng chính sách Zero Covid hà khắc. Điều đáng nói là gạo nếp là mặt hàng xuất khẩu chính của Việt Nam sang quốc gia tỷ dân này. 

Mặc dù gạo nếp vẫn là mặt hàng mà Việt Nam xuất sang Trung Quốc nhiều nhất với 223.464 tấn trong 7 tháng qua, nhưng giảm mạnh 53,1% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong tổng xuất khẩu gạo của Việt Nam tới Trung Quốc, tỷ trọng gạo nếp đã giảm xuống còn 48% từ mức 74% của cùng kỳ.

Hiện nay Trung Quốc là thị trường nhập khẩu gạo nếp hàng đầu của Việt Nam khi chiếm hơn 60% tỷ trọng.

Gạo nếp tại Trung Quốc chủ yếu được dùng để làm bánh bao, cháo hoặc các món tráng miệng. Tuy nhiên, nhu cầu dùng gạo nếp đã giảm vì dịch bệnh khiến người dân hạn chế đi lại.

Thế nhưng, Trung Quốc lại tăng cường mua các loại gạo thơm của Việt Nam như gạo ST21, ST24. Trong 7 tháng, sản lượng gạo thơm xuất khẩu của Việt Nam sang Trung Quốc đã đạt mức 188.459 tấn, tăng 58,6%.

Bên cạnh đó, những tháng đầu năm nay cũng ghi nhận sản lượng gạo trắng và Japonica của Việt Nam xuất sang Trung Quốc cũng tăng đáng kể.

Các doanh nghiệp kỳ vọng rằng nhu cầu tiêu thụ gạo nếp của Trung Quốc tăng cao trong dịp cuối năm sẽ giúp hoạt động nhập khẩu của nước này trở nên sôi nổi hơn.

Bên cạnh đó, tình hình sản xuất lúa gạo không được suôn sẻ vì hạn hán có thể khiến Trung Quốc sẽ đẩy mạnh nhập khẩu hơn.

Theo Reuters, nắng nóng kéo dài đang ảnh hưởng nghiêm trọng tới một số khu vực của tỉnh Giang Tô và An Huy. Sau những trận mưa gần đây, tình hình đã dịu đi những hạn hán và mưa phân bổ không đều vẫn tiếp tục cục bộ.

Cục thống kê Trung Quốc cho biết Giang Tô và An Huy giữ khoảng 11,5% sản lượng ngũ cốc của Trung Quốc vào năm ngoái.

Trong khi đó, Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) dự báo trong báo cáo tháng 8 rằng Trung Quốc sẽ ghi nhận mức tiêu thụ gạo niên vụ 2022-2023 đạt 156,6 triệu tấn, tăng nhẹ so với con số 156,29 triệu tấn của niên vụ trước đó.

Điểm nổi bật là Trung Quốc vẫn có thể là quốc gia nhập khẩu gạo lớn nhất trên thế giới với 6 triệu tấn năm 2023. Theo dự kiến, lượng gạo dự trữ cuối kỳ của Trung Quốc giảm 4 triệu tấn trong niên vụ 2022-2023 xuống còn 109 triệu tấn.

Về xuất khẩu gạo vào Trung Quốc, Việt Nam rơi xuống vị trí thứ 3 khi sụt giảm 27%. Theo số liệu từ Hải quan Trung Quốc, thị phần gạo của Việt Nam tại thị trường Trung Quốc cũng giảm còn 11,5%, từ mức 22,5%.

Mặt khác, quốc gia có lượng gạo xuất khẩu vào Trung Quốc lớn nhất là Ấn Độ với 1,5 triệu tấn. 

Bên cạnh đó, Trung Quốc cũng tăng cường mua gạo từ Thái Lan và Pakistan với hơn 72%, gấp 3 lần so với sản lượng nhập khẩu từ Lào.

Trung Quốc tăng cường nhập khẩu gạo tấm giá rẻ từ Pakistan và Ấn Độ trong những tháng đầu năm nay trong tình trạng giá lúa mạch và lúa mì tăng cao vì mâu thuẫn giữa Nga và Ukraine. 

Trung Quốc đã nhập khẩu 4,1 triệu tấn gạo trong 7 tháng đầu năm nay, con số đã tăng mạnh 43,3% so với cùng kỳ. Tuy nhiên, nước nay đã giảm lượng nhập khẩu từ Myanmar và Việt Nam.

Nếu chỉ tính trong tháng 7, nước này nhập khẩu 500.000 tấn gạo, giảm 24,2% so với tháng 6, nhưng tăng tới hơn 72% so với cùng giai đoạn năm 2021.