Thượng đỉnh EU căng thẳng vì lo ngại cho nền kinh tế

Trong 2 ngày 23 và 24/6, các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU) nhóm họp tại thủ đô Brussels - Bỉ bàn về nội dung nghị sự quan trọng rằng đồng thuận để Ukraine trở thành ứng viên chính thức cho tư cách là thành viên của EU.

Trong bối cảnh xung đột tại Ukraine vẫn đang diễn ra có thể kéo dài nhiều năm, hơn 1 thập kỷ, động thái trên chỉ mang tính biểu tượng.

Ông Clément Beaune, Bộ trưởng phụ trách các vấn đề châu Âu của Chính phủ Pháp đã phát biểu trước thềm hội nghị rằng bất chấp các nhà lãnh đạo khối EU ủng hộ Ukraine trở thành thành viên EU thì vẫn mất nhiều thời gian để Ukraine có thể gia nhập vào khối.

Ông Beaune đã trả lời phỏng vấn đài phát thanh Europe 1 (Pháp) rằng Ukraine muốn xin gia nhập EU cần tuân thủ các quy tắc chặt chẽ. Quan chức này cho biết trước hết, chiến dịch quân sự cần kết thúc và Ukraine có thời gian để tái thiết đất nước và đáp ứng yêu cầu về dân chủ và kinh tế. Bên cạnh đó, nước này cũng cần có cải cách về chống tham nhũng và pháp quyền.

Ngày 23/6, vấn đề mở rộng cũng được bàn tại Hội nghị Thượng đỉnh EU - Tây Balkan. Cuộc gặp diễn ra trong bối cảnh các nhà lãnh đạo Tây Balkan phàn nàn về tốc độ gia nhập chậm chạp giữa EU và khu vực này.

Tại Hội nghị Thượng đỉnh EU lần này, một chủ đề khác là nỗi lo kinh tế như tình trạng thiếu lương thực, lạm phát cao, giá năng lượng tăng phi mã… Sự việc Nga cắt nguồn cung cũng làm dấy lên lo ngại châu Âu khó dự trữ khí đốt cho mùa đông.

Dựa trên quy định của EU, các nước thành viên phải có kế hoạch ngăn chặn, ứng phó gồm 3 giai đoạn "cảnh báo sớm", "báo động", "khẩn cấp". Giai đoạn "cảnh báo sớm" tập trung vào việc giám sát các chuỗi cung ứng. Còn giai đoạn "báo động" về lý thuyết cho phép các doanh nghiệp huyển chi phí gia tăng sang ngành công nghiệp và hộ gia đình, từ đó nhu cầu có thể giảm đi. Giai đoạn "khẩn cấp" cho phép chính phủ yêu cầu ngành công nghiệp hạn chế hoạt động nhằm giúp tiết kiệm khí đốt.

Theo ông Frans Timmermans, quan chức phụ trách chính sách khí hậu của EU, động thái cắt giảm khí đốt của Nga đang ảnh hưởng đến hơn 10 nước EU. Ông cho biết nguồn cung khí đốt đứng trước nguy cơ gián đoạn hơn bao giờ hết, đặc biệt là khi một số nước EU đã bắt đầu biện pháp của giai đoạn "cảnh báo sớm".

Ngày 23/6, Đức đã nâng mức cảnh báo khí đốt bằng bước giai đoạn “báo động”. Tuy nhiên, họ chưa bật đèn xanh cho việc vận chuyển chi phí gia tăng sau hộ gia đình và ngành công nghiệp. Từ hồi tháng 3, Đức đã áp dụng giai đoạn đầu tiên của kế hoạch.

Khí đốt của Nga chiếm khoảng 40% lượng tiêu thụ của EU trước khi có xung đột tại Ukraine. Do giá khí đốt leo thang và nguồn cung suy giảm, một số nước EU đã sử dụng nhiều hơn nhà máy điện than và khẳng định đó chỉ là bước tạm thời, sẽ không tác động đến việc chống biến đổi khí hậu đã đề xuất.