Thị trường mua bán NFT tại Việt Nam sôi động hơn bao giờ hết

Theo VnExpress, vài tháng gần đây, những nghệ sĩ đầu tiên của Việt Nam đã bắt đầu tham gia vào việc kinh doanh NFT (Non-fungible token). Giữa tháng 3, rapper Binz đã kết hợp cùng Công ty blockchaiin Tuniver ra mắt bộ sưu tập NFT cho ca khúc mới "Don't Break My Heart". Bản quyền của bài hát này được anh phân chia thành những NFT với 4 hạng khác nhau, tương ứng với 4 mức tỷ lệ chia sẻ tiền bản quyền.

Có thể hiểu rằng, người sở hữu NFT có thể sẽ cùng được chia tiền kiếm được từ những doanh thu bản quyền của ca khúc. Bên cạnh đó, họ còn được nhận một số vật phẩm dành riêng và những sự kiện giới hạn của BinZ.

Vào đầu tháng 4, Nguyễn Văn Chung - tác giả "Nhật ký của mẹ", "Bay giữa ngân hà", "Con đường mưa", trở thành nhạc sĩ Việt Nam đầu tiên phát hành NFT. Cách làm của anh là chia quyền nhận thu nhập từ kênh YouTube 200.000 lượt theo của mình thành các NFT với sự hợp tác cùng NFT5.

Với sự "cổ phần hoá" kênh YouTube của mình, nguời mua NFT sẽ nhận doanh thu của kênh theo một tỷ lệ nhất định, giống cách thức có "cổ phần" trong kênh này.

Anh tự tin với kho lưu trữ hơn 300 bài hát về tình yêu, 300 bài hát thiếu nhi và 100 bài hát đa thể loại, nhạc sĩ này kỳ vọng về nguồn thu nhập thụ động và ổn định từ tiền tác quyền và kênh YouTube sẽ hấp dẫn được giới đầu tư NFT.

Mới đây nhất, siêu mẫu Vĩnh Thuỵ người đã tự nhận mình là người đam mê công nghệ, cũng chuẩn bị tham gia vào thị trường NFT với bộ sưu tập "1988Dragon" sau hơn một năm nghiên cứu.

NFT là một chứng chỉ xác thực kỹ thuật số không thể bị sao chép, nó được lữu trữ trong một chuỗi khối (blockchain) và được sử dụng để đại diện cho quyền sở hữu của nhiều loại hàng hoá điện tử.

Với bản chất của công nghệ blockchain, hồ sơ về quyền sở hữu luôn có sẵn, không thể sửa đổi và đảm bảo rằng chỉ có một chủ sở hữu duy nhất tại một thời điểm.

Trước tình hình càng ngày càng có nhiều nghệ sĩ tham gia kiếm tiền và quảng bá tên tuổi bằng NFT đã góp thêm không khí cho thị trường sản xuất NFT tại Việt Nam, ngoài mảng game NFT đã phát triển tới cấp độ tạo tiếng vang quốc tế.

Theo ông Trương Gia Bảo - Chủ tịch Liên minh Chuyển đổi số DTS, Phó chủ tịch Hiệp hội Tư vấn tài chính Việt Nam, NFT hiện đang phổ biến với hai dạng chính, một là NFT dựa trên tài sản thực, ví dụ hình thức chia nhỏ tài sản bất động sản bằng blockchain để đầu tư chung đã xuất hiện tại Việt Nam. Các xác nhận sở hữu phần chia nhỏ đó chính là các NFT.

Hình thức thứ hai của NFT là thuần tài sản kỹ thuật số (Digital Asset). Chúng có thể là vật phẩm trong các game blockchain hoặc các tác phẩm nghệ thuật của các nghệ sĩ từ âm nhạc tới hội hoạ. Nhiều người sản xuất sản phẩm số và họ làm thêm việc là biến nó thành NFT để có thể chứng thực quyền sở hữu tài sản số đó.

Ông Bảo còn chia sẻ thêm tại buổi toạ đàm do Liên minh Blockchain Việt Nam (VBU) - một doanh nghiệp xã hội về blockchain tổ chức vào 19/4 vừa qua rằng: "Hiện còn có trào lưu là sau khi một bức tranh thực được biến thành NFT và được đấu giá thành công, tác giả huỷ nó để NFT trở thành tài sản số duy nhất về tác phẩm đó".

Trước khi các nghệ sĩ Việt Nam tham gia kinh doanh NFT, một số nghành khác cũng đã có những thử nghiệm hay le lói ý tưởng. Bên cạnh việc chia nhỏ bất động sản bằng blockchain để mua chung, giới kinh doanh du lịch, nghỉ dưỡng cũng bước đầu có động thái.

Vào tháng 2 vừa qua, Crystal Bay và Beowulf Blockchain đã ra mắt một nền tảng du lịch NFT, cho phép khách hàng mua bán và trao đổi lượt đặt phòng. Cũng tại toạ đàm, Nhà sáng lập kiêm CEO chuỗi Savona Hotel cho biết cũng đã có kế hoạch bắt tay với đối tác Hàn Quốc để làm NFT trong lĩnh vực khách sạn.

Bà Quyên cho biết đây mới chỉ là ý tưởng chưa triển khai vì điều này còn khá mới mẻ trong nghành du lịch. Được biết, Sanova Hotel cũng đang sở hữu đội bóng rổ Thang Long Warriors và hiện đang ấp ủ mong muốn làm NFT trong lĩnh vực thể thao.

"Chúng tôi có làm việc qua với huấn luyện viên và nêu ý tưởng về NFT bóng rổ nhưng chưa triển khai vì dự án này còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau, không chi rở một đội bóng mà còn ở các cấp liên đoàn".

Nếu thị trường cung ứng NFT mới chỉ sôi động tại Việt Nam dạo gần dây thì phía cầu đã xuất hiện từ rất lâu, nhất là sau khi tựa game NFT có tên là Axie Infinity nổi tiếng trên toàn thế giới. Cùng với rất nhiều người bắt đầu tham gia vào thị trường game NFT, nhiều người bắt đầu chi lớn để mua các vật phẩm NFT được bày bán trên các sàn để chờ cơ hội tăng giá bán ra kiếm lời.

Theo một báo cáo của Finder vào cuối năm ngoái, tỷ lệ người dùng Internet Việt Nam có sở hữu NFT là 17,4% cao hơn trung bình toàn cầu là 11,7%. Báo cáo này cho biết, Việt Nam cũng nằm trong top 5 thế giới quốc gia sở hữu nhiều NFT nhất.

Khảo sát được thực hiện bởi Statista và Milieu tại thị trường Đông Nam Á cho biết, có tới 68% người Việt Nam được hỏi tin rằng giá trị NFT sẽ tăng lên thêm 5 năm nữa, so với mức 21% người chọn không tin.

Đây là con số đáng lạc quan nhất trong số 6 nước tham gia khảo sát là Indonesia, Philippines, Thái Lan, Malaysia và Singapore.

Lý giải về việc một số người xem chịu bỏ ra số tiền lớn mua NFT là lãng phí nhưng vãn có rất nhiều người tham gia vào, nhà sáng lập Cộng đồng MetaHub - Nguyễn Trung Anh cho biết rằng do những nhà đầu tư đó đánh giá về triển vọng vật phẩm sẽ tiếp tục tăng giá với tính hữu hạn. Ngoài ra, sờ hữu NFT giá trị cũng là một cách thức bước một chân vào hội nhóm nhà giàu.

Ông chia sẻ thêm rằng một số công ty đang xây dựng những KOL (nhân vật có sức ảnh hưởng trên mạng xã hội) về NFT và mang đi đấu giá. Những nhân vật này có thể sẽ xuất hiện trong metaverse (vũ trụ ảo) sau này nên ông cho rằng dù có chi phí cao cũng vô cùng hợp lý và chấp nhận được.

Thị trường NFT mặc dù đang sôi đông nhưng vẫn còn nhiều sự mới lạ nên sẽ đi kèm nhiều thách thức. Tình trạng đầu cơ bơm giá và các NFT rác xuất hiện là điều không tránh khỏi. Trong một số báo cáo năm 2021 đã ghi nhận nhiều NFT có giá trị cao trên thế giới tăng giá chóng mặt nhưng thực sự chỉ được giao dịch qua lại giữa một vài ví nhất định.

Vấn đề khác đó là việc tạo NFT quá dễ dàng chỉ với vài thao tác cơ bản như trên nền tảng giao dịch NFT lớn nhất thế giới là OpenSea khiến NFT rác xuất hiện tràn lan.

Ông Trung Anh cho rằng NFT rác xuất hiện rất nhiều vì tình trạng nhái bản quyền hay dựa vào ý tưởng người khác xảy ra ở thế giới thực như thế nào thì trong thế giới ảo cũng sẽ như vậy.

Nhiều người đang lo ngại thị trường NFT như bong bóng dễ nổ giống như cơn cuồng nộ hoa tulip ở Hà Lan ở thế kỷ 17. Ông Trung Anh cho rằng nếu đặt cược vào những tác phẩm NFT của những nghệ sĩ thực thụ và tài năng đã được chứng minh ở ngoài đời thực sẽ tốt hơn nhiều.

Một vấn đề khác đó là về hành lang pháp lý cho những tài sản kỹ thuật số như NFT đang không rõ ràng, nên thị trường này được coi là thị trường "hoang dã" cũng không sai.

Hiện nay, tại Việt Nam đã có những bước tiến đầu tiên về chính sách cho công nghệ blockchain mà NFT là một ứng dụng của nó. Công nghệ này là một trong những lĩnh vực công nghệ số nằm trong danh mục được ưu tiên nghiên cứu và phát triển và ứng dụng để chủ động tham gia vào cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 tại Quyết định số 2117 của Thủ tướng năm 2020.

Ông Trịnh Xuân An, Phó chủ tịch Nhóm các đại biểu quốc hội trẻ khoá XV cho rằng: "Chúng ta cần tạo ra thêm nhận thức về hành lang pháp lý. Lĩnh vực blockchain này đang hoạt động mà thiếu hành lang pháp lý cần thiết để vừa tự quản và phát triển được".

Hôm 23/3 vừa qua, Phó thủ tướng Lê Minh Khái đã vừa chỉ đạo các bộ Tài chính, Tư pháp, Thông tin - Truyền thông và Ngân hàng Nhà nước xây dựng khung pháp lý về tài sản ảo, tiền ảo.

Đầu tháng này, Ngân hàng Nhà nước công bố lấy ý kiến dự thảo Nghị định Quy định về Cơ chế thử nghiệm có kiểm soát hoạt động công nghệ tài chính (Fintech) trong lĩnh vực ngân hàng. Văn bản có nội dung về ứng dụng công nghệ blockchain, sổ cái phân tán (Blockchain Technology, DLT) trong hoạt động ngân hàng.

Đào Tiến Phong, Luật sự điều hành hãng luật Investpush Legal kỳ vọng rằng: "Dự thảo này có quy định ứng dụng blockchain và sổ cái phân tán nhưng chỉ mới dành riêng cho ngân hàng, nếu có quy định để mở rộng cho việc ứng dụng nhiều lĩnh vực khác thì sẽ tốt hơn".