Những cách thông gió hiệu quả cho nhà mặt phố

Theo VnExpress, kiến trúc sư Nguyễn Trần Trúc Anh cho biết, thông gió là một yếu tố kiến trúc trong mọi căn nhà. Thông gió giúp cho không khí trong các căn nhà có thể lưu chuyển, tuần hoàn, giúp đẩy khí cũ ra ngoài và đón khi mới giàu O2 vào.

Thông gió tốt sẽ giúp làm sạch không khí trong nhà, giúp tăng giá trị của không gian sống, cải thiện các vấn đề về sức khỏe và không thể thiếu công dụng tiết kiệm năng lượng cho gia chủ (bớt sử dụng điều hòa nhiệt độ, quạt gió). Chính vì thế, thiết kế thông gió dành cho những ngôi nhà phố rất được quan tâm. 

Nguyên tắc chung của thông gió

Nguyên tắc chung để thông gió cho một căn nhà là tạo ra hoặc tận dụng được sự chênh lệch áp suất trong không khí để không khí - luồng gió có thể chuyển động dễ dàng từ nơi này đến nơi khác, từ nơi có áp suất cao đến nơi có áp suất thấp.

Tiếp theo là ở các không gian có nơi đón gió vào, có nơi đẩy gió ra. Điều đó có nghĩa là căn nhà của bạn phải có những vị trí mở, là cửa sổ, ô cửa, ô trống, ô thoáng để gió có thể luân chuyển được. Theo lý thuyết là như thế, nhưng thực tế những căn nhà phố thường có rất ít mặt thoáng nên việc thông gió cho chúng cần được nghiên cứu kỹ lưỡng dựa trên những giáp pháp về kiến trúc - kỹ thuật, áp dụng cụ thể với từng trường hợp.

Giải pháp thông gió tự nhiên cho những căn nhà phố

Thông gió tự nhiên chính là giải pháp kiến trúc được đưa ra cho những căn nhà phố, vừa đáp ứng công năng sử dụng và thẩm mỹ còn tạo ra những yếu tố tăng cường sự luân chuyển không khí trong các căn phòng, các không gian sinh hoạt trong nhà. 

Các giải pháp thông gió tự nhiên cho nhà phố bao gồm:

- Thiết kế hệ thống cửa hợp lý (trong đó có cả diện tích, vị trí, hướng, cấu tạo, quy cách mở cửa) trong nhà, trong các căn phòng chức năng. Theo đó, mỗi không gian cần ít nhất hai vị trí đặt cửa sổ ở hai hướng khác nhau, tối nhất là ở hai bức tường đối nhau và cửa nằm so le).

- Thiết kế những không gian mở tạo không gian liên thông trong căn nhà (như phòng khách với phòng ăn, phòng khách với phòng bếp... ) sẽ giúp tạo nên những không gian lớn để không khí luân chuyển dễ dàng hơn.

- Sử dụng các loại vật liệu có tính thông gió tốt như gạch lỗ, gạch bông gió, tường hoa, cửa chớp, cửa lật, hệ lam... Những vật liệu này vừa giúp che chắn cho không gian bên trong căn nhà vừa giúp cách nhiệt, cản nắng mà còn đảm bảo được tính thông gió.

- Thiết kế giếng trời, ống gió, khe kỹ thuật để có thể thông gió theo phương đứng lên phía mái nhà. Phương pháp này rất phổ biến được áp dụng thường xuyên khi thiết kế nhà phố thiếu mặt thoáng. Theo nguyên lý đối lưu không khí, khí nóng sẽ bốc từ dưới lên tạo thành luồng gió hút qua giếng trời, ống gió, thoát qua mái nhà. Nếu như phía dưới đáy của giếng trời là một không gian lớn thì việc luân chuyển không khí, hút gió sẽ thuận lợi hơn.

- Bố trí cây xanh, thiết kế sân vườn, sân trong dành cho những căn nhà có diện tích đủ lớn, để tạo không gian lớn, thoáng. Không khí trong nhà sẽ trở nên trong lành hơn nhờ cây xanh nhả ra khí O2. Cây xanh còn góp phần giúp thanh lọc không khí bẩn/độc, giúp điều hòa nhiệt độ cho căn nhà vào mùa nóng.

- Thiết kế cửa thông gió nằm giữa lớp mái và trần nhà, phù hợp với những căn nhà có mái ngói, mái dốc mà có lớp trần nằm ở bên dưới. Thông thường, đối với những căn nhà dạng này không khí ở giữa sẽ bị đốt nóng, tỏa ra xuống không gian sống của gia đình ở phía bên dưới. Chính vì thế, cần thiết kế thêm cửa thông gió để giải nhiệt cho khối khí này ngay từ bên trên. 

- Tận dụng những buồng thang bộ có tác dụng giống như một giếng trời có thể thông gió theo phương đứng. Phương pháp này cần có cửa mái thoáng để có thể dễ dàng thoát khí. Giải pháp này cũng hiệu quả đối với những cầu thang bộ gắn liền với các sảnh tầng, không gian chung, góp phần thông gió cho những khu vực có diện tích lớn trong nhà.

Giải pháp thông gió cưỡng bức (thông gió cơ khí)

Đôi khi việc thông gió tự nhiên không mang lại quá nhiều hiệu quả, đặc biệt là những căn nhà phố, chính vì thế việc thông gió cưỡng bức (thông gió cơ khí - sử dụng thiết bị thông gió) được đưa vào. 

Nhiều người vẫn cho rằng, chỉ phòng bếp, phòng vệ sinh mới cần thông thoáng, mà không hiểu rằng mọi không gian khác trong căn nhà đều cần thông thoáng như phòng khách, phòng ngủ, phòng làm việc... Các loại thiết bị giúp thông gió, thoáng khi  phổ biến hiện nay chính là quạt thông gió. Để có thể sử dụng hiệu quả quạt thông gió, bạn cần lưu ý một số đặc điểm sau:

- Lựa chọn loại quạt đúng với phòng chức năng: Căn cứ vào diện tích hoặc thể tích của căn phòng cùng với công suất tương ứng (tính theo lưu lượng mét khối khí mỗi giờ). Với những căn phòng có diện tích rộng thì nên lắp nhiều quạt công suất vừa và nhỏ ở nhiều vị trí hơn là một chiếc quạt có công suất lớn ở một vị trí. Chính vì thế, khi lắp đặt nên có sự tư vấn của chuyên gia về vấn đề thông gió.

- Lựa chọn đặc tính kỹ thuật thiết bị phù hợp với khả năng lắp đặt tùy thuộc vào từng không gian cụ thể như quạt âm tường hoặc âm trần, có ống dẫn khí hoặc không có ống dẫn khí. Khi lắp đặt cần có sự tư vấn của kiến trúc sư.

- Lắp đặt quạt ở vị trí phù hợp để có thể đạt được hiệu quả trong việc thông khí để tạo ra luồng khí có lợi nhất cho không gian. Tuy nhiên, điều này cũng cần căn cứ vào hướng gió cùng với môi trường không khí quanh nhà, cũng như từng mặt bằng kiến trúc cụ thể. Thông thường, quạt được lặp đặt ở những vị trí ít lưu thông gió như đối diện cửa ra vào, trong góc phòng để có thể đạt được hiệu quả sử dụng tốt nhất. Nếu trong phòng có máy điều hòa thì quạt nên để ở vị trí cách xa điều hòa nhất. Vị trí công tắc quạt thông gió cũng nên được đặt ở vị trí thuận lợi để dễ dàng sử dụng, vận hành.

- Đối với loại quạt hút gió âm tường, tránh đặt quạt ở vị trí tường dễ có mưa tạt, có thể gây ra chập, cháy dẫn đến hỏng thiết bị. Nên lắp đặt quạt thông gió ở những vị trí có mái che ở bên ngoài hoặc tường ở vị trí kế logia. Vị trí lắp quạt hút âm tường sẽ hoạt động tốt nhất nếu bạn lắp cách sàn khoảng 17,5 đến 22,5 cm và cách trần từ 25 đến 30 cm.

- Đối với những công trình mới, cần tính toán kỹ càng vị trí lắp đặt quạt để có thể chuẩn bị hạ tầng kỹ thuật thật tốt như vị trí đặt nguồn điện, nơi đặt ống dẫn khí.

- Đối với những công trình cải tạo, lắp bổ sung thì cần kiểm tra hiện trạng để việc lắp đặt diễn ra thuận lợi, tránh đục phá quá nhiều sẽ ảnh hưởng tới kết cấu cũng như thẩm mỹ của nội thất công trình.

- Việc lắp đặt quạt thông gió cũng phải thực hiện theo đúng hướng dẫn và khuyến cáo của các nhà sản xuất.

- Đối với những loại quạt không có bộ cảm ứng nhiệt (có thể tự ngắt khi quạt nóng quá) thì bạn lưu ý không nên bật quá lâu, sẽ ảnh hưởng đến tuổi thọ, đôi khi gây ra quá tải dẫn đến cháy, hỏng thiết bị.

- Sau 1-2 năm sử dụng, tùy thuộc vào loại quạt mà bạn cần bảo dưỡng, vệ sinh, tra dầu mỡ để quạt đỡ ồn cũng góp phần tăng tuổi thọ cho quạt.

Việc lựa chọn loại quạt, vị trí lắp đặt, sử dụng đúng cách sẽ giúp cho việc thông gió đạt hiệu quả cao, mang đến bầu không khí trong lành, góp phần cải thiện sức khỏe, tiết kiệm năng lượng, tránh được tiếng ồn đồng thời giúp thiết bị có tuổi thọ lâu hơn.

Trên đây là những biện pháp giúp thông gió cho căn nhà phố của bạn. Tùy thuộc vào kiến trúc căn nhà cũng như vị trí xây dựng bạn có thể lựa chọn một phương pháp phù hợp nhất để giúp cho căn nhà của mình có được sự thông thoáng, mang đến cho các thành trong gia đình một cuộc sống với luồng không khí trong lành mỗi ngày.