Nhân tố nào giúp HAGL lãi to ngoài trồng chuối hay nuôi heo?

Theo Nhịp sống kinh tế, công bố báo cáo tài chính quý 2/2022, Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai (HAGL, mã: HAG) làm vui lòng các cổ đông với con số doanh thu hợp nhất đạt mức 1.233 tỷ đồng, so với cùng kỳ năm trước tăng 125% và lợi nhuận sau thuế là 272 tỷ đồng, tăng 254%. 

Có thể thấy, câu chuyện triển vọng được ông Đoàn Nguyên Đức (bầu Đức) - Chủ tịch HĐQT của Hoàng Anh Gia Lai nói liên tục từ những quý trước là heo ăn chuối. Cũng theo đó, HAGL có lợi thế hơn hẳn về tỷ suất lợi nhuận so với các doanh nghiệp chăn nuôi cùng ngành nhờ cho heo ăn chế phẩm từ chuối thải loại của trang trại HAGL, trong khi đó các doanh nghiệp khác phải chịu áp lực lớn trước sự tăng giá của nguyên liệu sản xuất thức ăn chăn nuôi. Số liệu từ phía công ty cho thấy, trong quý 2/2022, doanh thu thuần từ trái cây đạt mức 643 tỷ đồng và giá vốn là 442 tỷ đồng, tương ứng với lợi nhuận gộp đạt mức 201 tỷ đồng còn tỷ suất lợi nhuận gộp đạt mức 31,3%. Doanh thu bán heo ghi nhận 260 tỷ đồng, giá vốn 193 tỷ đồng tương ứng với lợi nhuận gộp đạt mức 67 tỷ đồng còn tỷ suất lợi nhuận gộp đạt mức 25,8%. Đây chính là những con số vượt trội so với cùng kỳ năm trước. 

Mặc dù đó là chuối hay heo thì có thể thấy, khoản lợi nhuận gộp đạt mức 271 tỷ đồng từ đó cũng không thể nào gánh được khoản chi phí tài chính lên đến 833 tỷ đồng (do trích lập dự phòng đầu tư vào nhóm công ty HAGL Agrico - mã chứng khoán HNG và lỗ chênh lệch tỷ giá). Khoản lỗ tỷ giá của HAGL xuất phát từ khoản vay ngoại tệ trị giá hơn 254 tỷ đồng từ ngân hàng Liên doanh Lào Việt trong bối cảnh đồng kíp Lào (LAK) đã mất giá 28% so với đồng USD và thấp hơn 33% so với đồng VND trong quý vừa qua. Và yếu tố đem lại lợi nhuận chính cho HAGL trong quý 2 cũng như trong đầu năm 2022 chính là nhờ vào việc hoàn nhận dự phòng. Riêng trong quý 2/2022, HAGL đã hoàn nhận 823 tỷ đồng dự phòng các khoản phải thu từ đó giúp cho công ty ghi nhận lợi nhuận sau thuế dương. Tương ứng, ở trên bảng cân đối kế toán tại thời điểm ngày 30/6/2022, dự phòng phải thu ngắn hạn khó đòi đã giảm mạnh và chỉ còn 605 tỷ đồng, so với thời điểm đầu năm giảm 861 tỷ đồng. Trong năm 2021, HAGL cũng hoàn nhập dự phòng hơn 1.000 tỷ đồng để thu gọn con số dự phòng phải thu ngắn hạn khó đòi xuống gần 1.400 tỷ đồng so với hơn 2.300 tỷ đồng vào thời điểm đầu năm 2021. Đây chính là các khoản cho vay đối với nhóm công ty HAGL Agrico và các công ty liên quan khác của HAGL.

Vào cuối quý 2, các khoản phải thu và cho vay ngắn hạn giá trị lớn của HAGL gồm có 2.073 tỷ đồng cho CTCP Lê Me vay (khoảng 2.000 tỷ đồng so với hồi đầu năm) và 1.748 tỷ đồng dành cho HAGL Agrico vay (tăng gần 400 tỷ đồng so với hồi đầu năm). Cõng tại Đại hội đồng cổ đông của HAGL Agrico vào trung tuần tháng 4/2022, bầu Đức từng cho biết, mối quan hệ giữa HAGL – HAGL Agrico sẽ tách bạch hoàn toàn trong tháng này. HAGL cũng sẽ tiến hành thoái hết vốn để thu hồi vốn, tập trung trả nợ và đầu tư chuối, nuôi heo. Trong tháng 5, bầu Đức đã bán toàn bộ 3 phần cổ phiếu tương đương với 0,27% vốn cổ phần của HAGL Agrico. Thời điểm trước đó, trong hai tháng đầu năm HAGL cũng đã liên tục thoái vốn tại HAGL Agrico theo diện ngân hàng bán thu hồi nợ. Hiện tại, HAGL còn sở hữu 104,6 triệu cổ phiếu HNG, tương đương 9,44% vốn điều lệ.

Phía công ty cho biết, trong quý 2/2022 báo lỗ đến 557 tỷ đồng, chỉ xếp sau khoản lỗ kỷ lục quý cuối năm ngoái. Trong đó, phần lỗ thuần từ hoạt động kinh doanh ghi nhận là 207 tỷ và lỗ tỷ giá 329 tỷ đồng.

Và trong giải trình báo cáo tài chính quý 2, công ty cho biết đang tiếp tục làm việc với HAGL và Ngân hàng BIDV để giải quyết công nợ giữa các bên, nhận lại các chứng  nhận quyền sử dụng đất các dự án tại Lào và Campuchia từ đó triển khai pháp lý đầu tư dự án và huy động vốn  để có dòng tiền đầu tư. 

Còn về phía HAGL, bầu Đức rất lạc quan với trồng chuối - nuôi heo với các yếu tố thuận lợi bao gồm: 

Giá bán chuối của Công ty đang chuẩn bị vào chu kỳ cao nhất trong năm bắt đầu từ tháng 9 hàng năm; 

Giá bán heo tiếp tục tăng, ghi nhận giá heo hiện nay đã tăng 20% so với mức giá lập kế hoạch của công ty và kèm theo đó là sản lượng heo xuất trong thời gian tới cũng dự tăng gấp đôi so với sản lượng đã tiêu thụ trong nửa đầu năm.

Và với dự báo này, công ty cũng khẳng định dự kiến sẽ sớm đạt kế hoạch lợi nhuận đã được đề ra cho năm 2022 là 1.120 tỷ đồng. Hơn thế, HAGL cũng nhấn mạnh có thể vượt kế hoạch từ 20-30%. Thị trường chuối đã được HAGL khai thác một cách ổn định với quy mô từ gần 5 năm nay còn nuôi heo chăn chuối là thử nghiệm mới. Mặc dù vậy, lịch sử sự nghiệp làm nông nghiệp của bầu Đức trước đây thường ở trong tình trạng biên lợi nhuận cao vượt trội so với ngành khi bắt đầu và giảm nhanh chóng trong các năm sau khi mô hình kinh doanh không còn hiệu quả. Lấy ví dụ, trong năm 2013 khi làm mía đường, biên lợi nhuận gộp ghi nhận lên đến 60% cao gấp đôi so với các doanh nghiệp đường lâu năm tại Việt Nam, trước khi giảm dần và được bán đi. Khi nuôi bò thì biên lợi nhuận gộp cũng lên đến 40% và sau đó chỉ 1 năm đã thua lỗ.