Ngành sữa gặp khó khăn vì nguồn cung đường thiếu hụt, giá nhập lại đắt đỏ

Bộ Công Thương đã ban hành Quyết định số 1578/QĐ-BCT ngày 15/6/2021 về việc áp dụng thuế chống trợ cấp và thuế chống bán phá giá đối với một số sản phẩm đường mía có nguồn gốc từ Thái Lan. Cụ thể mức thuế chống trợ cấp và thuế chống bán phá giá chính thức lần lượt là là 4,65% và 42,99%.

Hồi đầu tháng 8 vừa qua, Bộ Công Thương cũng chỉ định áp dụng biện pháp chống lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại đối với một số loại sản phẩm đường mía nhập ngoại từ Lào, Campuchia, Malaysia, Indonesia và Myanmar dựa trên cơ sở mức thuế chống trợ cấp và thuế chống bán phá giá được quy định tại Quyết định 1578.

Hiệp hội Sữa Việt Nam cho biết các doanh nghiệp chế biến sữa Việt Nam có nhu cầu lớn về đường để giúp cho quá trình sản xuất thuận lợi nhằm đảm bảo nhu cầu sữa cho người tiêu dùng trong nước và xuất khẩu.

Thế nhưng, hoạt động sản xuất của doanh nghiệp trong ngành sữa đang chịu nhiều ảnh hưởng từ việc áp dụng các khoản thuế bổ sung nói trên. Cụ thể, các khoản thuế sẽ khiến giá đường nhập khẩu ở Việt Nam tăng mạnh trong khi nguồn cung đường trong nước không thể đáp ứng đủ nhu cầu. Theo đó, các doanh nghiệp chuyên về sản xuất và kinh doanh sữa gặp bất lợi vì chi phí nguyên liệu đầu vào tăng lên và buộc phải đẩy giá thành sản phẩm lên cao, khiến họ khó cạnh tranh với sữa nhập. 

Bên cạnh đó, nhiều thành viên của Hiệp Hội Sữa cho rằng chính phủ có thể cân nhắc ban hành những chính sách mang tính định hướng chiến lược tốt đối với ngành mía đường thay vì tập trung vào biện pháp phòng vệ thương mại như hiện nay. Theo cách đó có thể cải thiện sức cạnh tranh của ngành mía đường Việt Nam trên trường quốc tế.

Trên thực tế, những biện pháp phòng vệ thương mại đem lại tín hiệu tốt đối với doanh nghiệp sản xuất ngành mía đường nội địa. Tuy nhiên lại ảnh hưởng rất lớn đối với doanh nghiệp sản xuất hàng hóa có dùng đường như một nguyên liệu đầu vào.
Từ những trở ngại này, Hiệp hội sữa Việt Nam đã gửi công văn lên chính phủ kiến nghị về việc tăng cường thiết lập cơ chế nhập khẩu đối với đường tinh luyện và đồng thô một cách linh hoạt hơn.

Xét về số đợt tổ chức đấu giá và số lượng giao hạn ngạch, Hiệp hội cho biết nhu cầu sử dụng nguyên liệu đường trên cả nước đạt tổng gần 2 triệu tấn. Thế nhưng nguồn cung ở trong nước chỉ ước đạt 741 nghìn tấn và sản lượng nhập khẩu ước tính khoảng 600 nghìn tấn 6 tháng đầu năm.

Hiệp hội sữa đã kiến nghị tăng thêm lượng hạn ngạch thuế quan nhập khẩu đối với đường khoảng 600 đến 800 tấn nhằm bù đắp lại lượng đường thiếu hụt. Từ đó mới có thể đảm bảo nhu cầu tiêu thụ nhiên liệu đường trên cả nước.

Bên cạnh đó, cần có thêm 2 đợt đấu giá giao hạn ngạch thuế quan nhập khẩu đường vào tháng 10 và tháng 11 tới.