Lạm phát tại Mỹ có hy vọng hạ nhiệt vì giá xăng liên tục đi xuống
Trong 28 ngày gần đây, giá tăng tại Mỹ liên tục giảm sau khi xác lập mức đỉnh lịch sử hồi giữa tháng 6. New York Times cho biết đây là chuỗi đi xuống dài nhất của giá xăng tính từ đầu năm 2020 - thời điểm mà đại dịch bắt đầu bùng phát.
Theo Hiệp hội Ô tô Mỹ, giá bán lẻ xăng trung bình trên toàn quốc vẫn là 4,631 USD, giảm so với mức kỷ lục 5,014 USD một tháng trước nhưng vẫn cao hơn 1,485 USD so với một năm trước.
Dựa theo biểu đồ có thể thấy, vào ngày 11/7, giá bán lẻ xăng tại Mỹ là khoảng 1,19 USD/ lít, con số thấp hơn 7% so với mức đỉnh hồi giữa tháng 6. Nhờ chi phí xăng dầu giảm đi, người tiêu dùng Mỹ, nhất là nhóm người nghèo đã bớt áp lực hơn.
Reuters cho biết nhiều khả năng giá xăng sẽ tiếp tục đi xuống ít nhất là trong vài tuần tới. Giá quá cao và đồng USD mạnh lên sẽ khiến nhu cầu nhiên liệu toàn cầu đi xuống. Do đó, giá xăng ở các quốc gia khác sẽ đắt hơn. Thế nhưng do nguồn cung nhiên liệu vẫn thiếu hụt nên không ai biết giá xăng sẽ đi về đâu trong vài tuần nữa.
Giá xăng giảm nguyên nhân do đâu?
Theo giá hợp đồng tương lai xăng và dầu thô trên thị trường quốc tế, giá bán lẻ xăng đi xuống. Do những lo ngại của nhà đầu tư về việc ngân hàng Trung ương toàn cầu sẽ tăng lãi suất quá mức để kiểm soát giá cả dù điều này có thể khiến kinh tế thế giới rơi vào suy thoái nên cả hai loại hợp đồng tương lai này đều giảm.
Chính phủ Mỹ đã công bố chỉ số giá tiêu dùng tháng 6 vào ngày 13/7 cho thấy CPI tăng 9,1% so với cùng kỳ năm 2021. Đây là mức tăng cao nhất trong hơn 4 thập kỷ qua. Theo dự đoán của thị trường tài chính, Cục dự trữ liên bang Mỹ có thể nâng lãi suất tới 100 điểm cơ bản vào cuộc họp ngày 26-27/7 thay vì 75 điểm cơ bản như kỳ vọng trước đó.
Cơ quan Thông tin Năng lượng (EIA) cho rằng nhu cầu xăng, dầu và nhiên liệu bay ở Mỹ hiện đang thấp hơn 10% so với thời điểm chưa có đại dịch vào năm 2019. Các cửa hàng xăng dầu khi đó đã hạ giá bán.
Cũng có những ảnh hưởng nhất định từ sức mạnh của đồng USD. Giá của dầu tính theo USD sẽ giảm xuống khi USD mạnh lên vì dầu thô thường được định giá bằng đồng bạc xanh của Mỹ. Mặt khác, những người có các loại tiền tệ khác sẽ phải bỏ ra nhiều tiền hơn để mua nhiên liệu.
Chỉ số dollar (đo lường sức mạnh tương đối của USD so với 6 loại ngoại tệ mạnh khác) trong tuần này đã leo lên mức 108,56 điểm, con số cao nhất tính từ tháng 10 năm 2002.
Giá xăng liệu có tiếp tục giảm?
Trên khắp Hoa Kỳ, 46 tiểu bang và Quận Columbia đã chứng kiến sự giảm giá. Ngược lại, trong tháng trước, giá đã thực sự tăng ở một số bang Rocky Mountain và Hawaii.
Reuters nhận định nhiều khả năng, giá xăng sẽ giảm tiếp. Tuy nhiên, tương lai thì vẫn chứng kiến sự biến động bất thường của thị trường.
Nhu cầu nguyên liệu toàn cầu có thể xuống thấp và làm hạ nhiệt giá cả vì hoạt động kinh tế suy yếu cũng như các đợt covid-19 kéo dài tại Trung Quốc.
Ngày 15/7, Bắc Kinh đã công bố tăng trưởng GDP của Trung Quốc vào quý 2 chỉ là 0,4%. Đây là mức thấp hơn 1% so với dự báo của các nhà kinh tế. Biểu đồ cũng đã chỉ ra mức tăng trưởng thấp nhất của Trung Quốc tính từ đầu đại dịch đến nay.
Theo cách gọi của Cục Thống kê Trung Quốc, kết quả kinh tế mới nhất là thành tích khó khăn lắm mới đạt được. Bên cạnh đó, họ cũng đưa ra cảnh báo về ảnh hưởng dai dẳng của đại dịch covid 19 và nhu cầu nội địa sụt giảm.
Cơ quan này cũng nhấn mạnh về nguy cơ suy thoái và lạm phát của nền kinh tế thế giới cũng như làn sóng thắt chặt chính sách tiền tệ của các quốc gia khác.
Sự biến động của giá xăng thường theo sau giá dầu khoảng một tuần, bởi lẽ xăng dầu cần được chế biến và tinh chế trước khi đến các trạm xăng, nơi giá bán lẻ dựa trên giá bán buôn. Do đó, vẫn rất khó đoán tương lai của giá xăng sẽ tăng hay giảm trong thời gian tới.
Mỹ quyết tâm khống chế lạm phát
Chỉ số giá tiêu dùng tại Mỹ vào tháng 6 tăng 1,3% so với tháng trước đó. Đây là mức cao nhất tính từ năm 2005 trở lại đây. Mặt khác, chỉ số phụ của nhóm năng lượng tăng 7,5%, riêng chỉ số giá xăng tăng vọt lên mức 11,2%. Theo Cục Thống kê lao động Mỹ, giá nhiên liệu đã đóng góp ½ trong mức tăng 1,3% của CPI.
Chính quyền Mỹ thực hiện quyết tâm kìm hãm sự gia tăng của giá nhiên liệu để khống chế lạm phát. Đã nhiều lần Tổng thống Mỹ Joe Biden chỉ trích các tập đoàn dầu khí và yêu cầu các doanh nghiệp hạ giá bán xăng.
Ông Biden đăng trên Facebook cá nhân ngày 14/7 rằng: “Hiện nay, giá dầu thô WTI đã giảm khoảng 20% tính từ giữa tháng 6. Tuy nhiên, giá bán lẻ xăng mới chỉ giảm 8%”.
Trước đó ngày 13/7, Cục Thống kê Lao động Mỹ công bố chỉ số giá tiêu dùng tháng 6 cao vượt mức dự báo. Và ông Biden đã viết: “Báo cáo này là một lời cảnh báo về lạm phát đang quá cao. chống lạm phát là mục tiêu kinh tế cao nhất của tôi”.
Ông cũng tin rằng giá xăng đi xuống thì lạm phát cũng sẽ đi xuống. “Các con số lạm phát hôm nay không phải là không thể chấp nhận nhưng cũng đã lỗi thời. Giá xăng trung bình đã giảm 40 cent/gallon trong 30 ngày qua”.
Còn theo Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen, lạm phát tại Mỹ là quá cao đến mức không thể chấp nhận được. Và ông khẳng định lại cam kết của tổng thống Biden rằng kìm hãm lạm phát là “ưu tiên kinh tế cao nhất”.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ phát biểu tại Bali, Indonesia hôm 14/7: “Trước hết, chúng tôi ủng hộ nỗ lực của Fed trong cuộc chiến chống lạm phát, bất kỳ điều gì mà Fed cho là cần thiết để có thể ghìm cương lạm phát”.
“Chúng tôi đang tiến hành những hành động mà chúng tôi cho là có thể để hạ nhiệt lạm phát trong ngắn hạn, nhất là những việc liên quan tới kho dự trữ dầu mỏ chiến lược và giá năng lượng”, Bà Yellen nói khi đề cập đến vai trò của giá nhiên liệu trong cuộc chiến chống lại lạm phát.
Theo bà Yellen. việc áp trần lên giá dầu của Nga là một trong những giải pháp mà Mỹ đang lên kế hoạch áp dụng để hạ nhiệt giá xăng và từ đó làm giảm tỷ lệ lạm phát.
Thế nhưng, nhiều nhà phân tích cho rằng khả năng biện pháp này sẽ không có hiệu quả và thậm chí là gây phản tác dụng nên họ không đồng tình với hành động áp giá trần.
Người bán đưa ra mức giá, người mua có quyền chấp nhận trả tiền để mua hoặc không mua. Nga sẽ không dễ gì nghe theo hiệu lệnh của Mỹ về giá trần khi mà năng lực sản xuất dự phòng của Tổ chức các nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) đã gần như cạn kiệt.
Theo ước tính của nhóm chuyên gia của JPMorgan Chase và đầu tháng 7 này, giá dầu có thể tăng vọt lên 380 USD/thùng và khiến lạm phát toàn cầu trở nên tồi tệ hơn nữa nếu Nga cắt giảm sản lượng để đáp trả các lệnh cấm vận của phương Tây.