‘Khủng hoảng’ logistics và hàng loạt bất ổn toàn cầu từ việc phong tỏa Thượng Hải
Vào tối ngày 27/3, các nhà chức trách Thượng Hải đã bắt đầu phong tỏa thành phố này sau khi số các nhiễm Covid lan nhanh trong diện rộng khắp trung tâm.
Với chiến dịch phong tỏa này, Thượng Hải sẽ bị chia cắt dọc theo sông Hoàng Phố trong 9 ngày để các nhân viên y tế kiểm tra so le.
Các phương tiện công cộng và dịch vụ gọi xe đã tạm dừng hoạt động. Bởi vậy cư dân phía Đông của Thượng Hải cũng bị giới hạn chỉ ở trong nhà. Rất nhiều công ty và nhà máy sản xuất cũng đã ngừng hoạt động tạm thời hoặc chuyển sang hình thức làm việc từ za. Ở bên kia sông, nhiều người dân đang tranh nhau lương thực thực phẩm để chuẩn bị cho đợt phong tỏa.
Thẩm Quyến, Trường Xuân, Đông Quan hay Thẩm Dương cũng là những thành phố áp dụng đợt phong tỏa nghiêm ngặt nhưng chỉ trong thời gian ngắn. Tuy nhiên, trong tương lai, không thể ngoại trừ các đợt phong tỏa tiếp diễn bởi các nhà chức trách vẫn có ý định duy trì hạn chế và chính sách Zero Covid.
Ngày 28/3, nhà phân tích của Bank of America cho biết: “Nhiều khả năng Trung Quốc sẽ tiếp tục chính sách Zero Covid trong tương lai gần, bất chấp khó khăn từ đợt bùng phát các ca nhiễm biến chủng Omicron”.
Tại Thượng Hải, cư dân đang đối mặt với vô vàn khó khăn bởi sự gia tăng ca nhiễm của Covid và mất đi thu nhập vì thành phố phong tỏa. Trong khi đó, nền kinh tế toàn cầu đang hứng chịu ảnh hưởng rất lớn từ giá các mặt hàng cho đến hoạt động sản xuất và chuỗi cung ứng.
Giá dầu sụt giảm
Sau khi Thượng Hải phong tỏa, những lo ngại về việc giảm nhu cầu tại Trung Quốc (nước nhập khẩu dầu thô lớn nhất thế giới) đã khiến giá dầu giảm tới 8% trong ngày 28/3.
Vào giữa ngày 28/3, giá dầu thô Brent chuẩn quốc tế giảm 6% xuống mức 112 USD/ thùng. Trong khi đó, dầu thô WTI tụt xuống còn 106 USD/ thùng.
Người tiêu dùng có thể cảm thấy bớt áp lực hơn nhờ giá dầu giảm khi mà giá xăng của Mỹ đang cao ở mức kỷ lục chưa từng thấy. Tuy vậy, các chuyên cho rằng xu hướng hiện tại cũng sẽ không kéo dài quá lâu.
Theo nhà phân tích cấp cao của ngân hàng trực tuyến Swissquote, bà Ipek Ozkardeskaya chia sẻ với Fortune: “Biện pháp phong tỏa vì Covid-19 có thể sẽ là những khúc cua ngắn hạn trong quá trình tăng trưởng dài hạn. Việc ngừng hoạt động sản xuất tại Trung Quốc có tác động trung trung hạn sẽ hạn chế. Trong khi đó, lo ngại về nguồn cung đã được phóng đại bởi những căng thẳng giữa phiến quân Houthi và Arab Saudi nên giá dầu đã phải chịu áp lực”.
Giám đốc đầu tư của UBS Global Wealth Management, ông Mark Haefele nhận định rằng nhiều khả năng giá dầu sẽ tiếp tục tăng mạnh. Bởi lẽ Trung Quốc làm mọi cách để giảm tác động kinh tế của biện pháp phong tỏa và các quốc gia khác đang tìm cách thay thế nguồn cung năng lượng của Nga.
“Từ khi chiến dịch quân sự tại Ukraine nổ ra, tình hình thế giới trở nên bất ổn bởi các lệnh trừng phạt và gián đoạn nguồn cung. Theo quan điểm của chúng tôi, Nga là nhà cung cấp năng lượng quan trọng của thế giới, mà rất khó có thể thay thế bởi nước khác”, theo ông Haefele.
“Phục hồi vẫn có thể diễn ra nếu hạn chế ngắn hạn và hiệu quả dù các thị trường đón nhận thông báo phong tỏa Thượng Hải một cách tiêu cực. Nhiều khả năng, giá hàng hóa sẽ tăng”.
Đóng cửa nhà máy
Do Thượng Hải phong tỏa, một số nhà máy tại thành phố đã phải đóng cửa tạm thời. Các nhà chức trách đã nỗ lực bằng mọi cách để ngăn cản sự đình trệ sản xuất như thiết lập hệ thống “khép kín”, cho phép một số nhà máy hoạt động bình thường miễn là công nhân hạn chế trong khuôn viên và quy trình xét nghiệm Covid đảm bảo.
Dẫu vậy, nhà máy khổng lồ của Tesla tại đây vẫn phải ngừng sản xuất từ 28/3-31/3. Hậu quả là sụt giảm năng suất 2000 chiếc mỗi ngày. Trong khi đó, các nhà máy Pegatron, GM, Volkswagen và doanh nghiệp sản xuất chip bán dẫn lớn nhất Trung Quốc Semiconductor Manufacturing International vẫn được phép hoạt động.
Theo Bank of America, những ảnh hưởng đối với ngành sản xuất là có thể kiểm soát được. Nhưng đó là khi đợt phong tỏa diễn ra ngắn hạn và không lan sang các vùng khác của toàn quốc gia. Tuy nhiên, với lĩnh vực dịch vụ và tiêu dùng của Trung Quốc sẽ thiệt hại đáng kể hơn.
“Những đợt bùng phát Covid lẻ tẻ và ngắn hạn cũng có thể gây ra những bất ổn trong tiêu dùng và khiến niềm tin của người dân trở nên nặng nề hơn trong nhiều tháng sau khi Covid lắng xuống”, theo các nhà phân tích của Bank of America.
Khủng hoảng ngành logistics
Chuỗi cung ứng và hoạt động logistics quanh thành phố Thượng Hải đã phải chịu áp lực đáng kể từ việc phong tỏa.
Bất chấp lệnh phong tỏa, các cảng của Thượng Hải và sân bay Phố Đông vẫn hoạt động. Trong khi đó, những người lái xe tải đối mặt với những khó khăn khi xin giấy thông hành cho phép dỡ hàng.
Người đứng đầu khu vực Đại Trung Hoa tại Fibs Logistics, ông Thomas Gronen nói với The Loadstar hôm 28/3: “Dường như không thể vận chuyển hàng đến và đi từ các cảng của Thượng Hải và sân bay Quốc tế Phố Đông - sân bay hàng hóa hàng đầu của đất nước tỷ dân”.
“Hoạt động vận chuyển của xe tải đã bị gián đoạn đáng kể, bởi vậy phần lớn hàng hóa hôm nay đã không thể được vận chuyển đến cảng, dù đã sẵn sàng bốc dỡ”, theo nhà cung cấp dịch vụ logistics Woodlands Group có trụ sở tại Anh.
Thay vào đó, các doanh nghiệp logistics đang di chuyển sang cảng Ninh Ba cách đó không xa hoặc cảng Thanh Đảo xa hơn một chút để tránh làm gián đoạn và xáo trộn chuỗi cung ứng quanh thành phố.
Mặt khác, “miễn là các biện pháp phong tỏa không kéo dài trong vài tuần tới, Trung Quốc có khả năng hạn chế được thiệt hại với chuỗi cung ứng”, nhà kinh tế trưởng của Greater China tại Australia & New Zealand Banking Group (ANZ), ông Raymond Yeung nói với Bloomberg.