Gạo của Việt Nam đứng trước cơ hội nâng cao giá trị

Theo VTV, thị trường tiêu thụ gạo Ấn Độ đã bị ảnh hưởng không nhỏ từ động thái cấm xuất khẩu gạo tấm và tăng thuế xuất khẩu gạo lứt và gạo trắng lên 20% của chính phủ quốc gia tỷ dân này. Vốn là nước xuất khẩu gạo lớn của thế giới, Việt Nam cũng nằm trong diễn biến trên.

Trước tình trạng nhiều khách hàng trước đây của Ấn Độ đã chuyển hướng sang Việt Nam và giá xuất khẩu gạo của Việt Nam tăng liên tục trong thời gian qua, Thủ tướng chính phủ đã có chỉ đạo đề nghị các Bộ có liên quan chủ động nghiên cứu quyết định cấm xuất khẩu gạo của Ấn Độ và đưa ra những biện pháp để bình ổn giá thị trường lúa gạo, cũng như đảm bảo lợi ích của người dân.

Đặc biệt, Thủ tướng cũng chỉ đạo các Bộ ngành theo dõi sát sao tình hình để triển khai những giải pháp phù hợp theo quy định và thẩm quyền pháp luật, ổn định thị trường giá cả lúa gạo, bảo đảm an ninh lương thực, hiệu quả công tác điều hành xuất khẩu gạo. Theo Sở hàng hoá Việt Nam, giá gạo 5% tấm của Việt Nam tăng 10% so với thời điểm đầu năm nay, đang được xuất khẩu với mức 433 USD/ tấn.

“Về cơ bản, thị trường gạo đang thể hiện một xu hướng gia tăng trong giai đoạn quý IV của năm nay và đầu năm sau. Tại nhiều quốc gia châu Á, thời tiết khắc nghiệt đang gây nên tình trạng thiếu hụt nguồn cung đáng báo động vì đây là khu vực chiếm 90% sản lượng gạo trên toàn cầu. Trong khi Trung Quốc dự báo sẽ nhập khẩu sản lượng gạo kỷ lục - 6 triệu tấn gạo trong năm tới cùng với việc Ấn Độ quyết định cấm xuất khẩu gạo sẽ là cơ hội cho ngành xuất khẩu gạo của Việt Nam. Tôi cho rằng, giá gạo xuất khẩu của Việt Nam và giá gạo thế giới sẽ còn tiếp tục tăng trong thời gian tới”, theo ông Dương Đức Quan, Phó Tổng Giám đốc Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV).

Các doanh nghiệp cho biết các bên mua gạo đang nỗ lực đảm bảo nguồn cung từ Thái Lan, Việt Nam và Myanmar khi các nhà xuất khẩu Ấn Độ ngừng ký hợp đồng mới. Theo thực tế này, Hiệp hội lương thực Việt Nam dự kiến xuất khẩu khoảng 1,5 đến 1,7 triệu tấn 4 tháng cuối năm. Như vậy, sản lượng xuất khẩu cả năm sẽ rơi vào khoảng 6,3 đến 6,5 triệu tấn, cao hơn khoảng 100 đến 200 nghìn tấn so với năm 2021. Nhiều doanh nghiệp khác cũng đứng trước cơ hội tăng cường sản lượng xuất khẩu.

Doanh nghiệp gạo kỳ vọng đẩy mạnh xuất khẩu đến hết năm

Các doanh nghiệp này đang nhận được lời hỏi mua gạo tấm của nhiều thương nhân Trung Quốc. Theo đại diện doanh nghiệp, đó là tín hiệu khả quan mà nhiều doanh nghiệp xuất khẩu gạo của Việt Nam đang đón nhận dù họ vốn chuyên cung cấp gạo trắng thơm.

Giá gạo xuất khẩu 5% tấm ngay đầu tuần này đã tiếp tục tăng 20 USD/ tấn so với tuần trước. Thế nhưng các doanh nghiệp xuất khẩu vẫn cần theo dõi sát sao thị trường bởi lẽ lượng gạo sắp thu hoạch từ nay đến hết năm sẽ ở quanh mức 2 triệu tấn, theo Hiệp hội lương thực Việt Nam. 

“Do lượng gạo sắp thu hoạch cũng không còn nhiều nên các doanh nghiệp cần thận trọng thị trường và mùa vụ thu hoạch sắp tới”, theo ông Nguyễn Ngọc Nam, Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam.

Đáng chú ý, từ trước tới nay, gạo của Ấn Độ đang khá cạnh tranh với gạo của Việt Nam ở phân khúc thị trường châu Phi và Trung Quốc, nên các doanh nghiệp chuyên xuất khẩu gạo tấm và gạo dài không thơm sang những quốc gia này đều đứng trước những cơ hội lớn để có thêm những khách hàng mới.

Bởi vậy, cơ hội cho doanh nghiệp Việt cũng khá lớn khi nhìn vào việc giá gạo gia tăng trong thời gian qua. Mặc dù gạo đang ghi nhận xu hướng tăng giá, nhưng thực tế cho thấy lượng khách hàng ký kết hợp đồng mới chưa phải là con số lớn. Nhiều doanh nghiệp và thương lái Việt Nam tiếp tục theo dõi và chờ đợi mức giá mới cao hơn. Theo một số nguồn tin, gạo Việt Nam tiếp tục cuộc đua về giá trị thay vì tăng cường sản lượng ra thị trường ở thời điểm hiện tại.

Gạo Việt Nam tham gia đường đua tăng giá trị

Tại 3 hệ thống siêu thị lớn của Pháp, những túi gạo Việt Nam 1kg mang thương hiệu “Việt Nam rice” đang được phân phối. Điều đó mở ra triển vọng lâu dài cho gạo Việt Nam khẳng định được thương hiệu trên thị trường quốc tế.

Các chuyên gia cho rằng sản lượng gạo xuất khẩu của Việt Nam qua các năm đều khá ổn định, từ 6,3 đến 6,5 triệu tấn. Vì còn phải đảm bảo an ninh lương thực cho 100 triệu dân trong nước nên thời gian tới đẩy nhanh sản lượng xuất khẩu cũng không phải dễ dàng. Bởi vậy, nâng cao chất lượng cũng như giá bán gạo Việt Nam là bài toán kinh tế ở đây.

“Sẽ hướng đến giá trị tăng lên mà không phải đua về số lượng. Chúng ta sẽ tập trung vào chiến lượng giữ lại tầm 3,5 - 4 triệu tấn gạo xuất khẩu, tuy nhiên giá gấp đôi. Đó không phải là cuộc đua số lượng nữa mà là cuộc đua giá trị thu về”, theo ông Trịnh Bá Ninh, chuyên gia nông nghiệp.

Như vậy thì việc bảo đảm thu nhập cho người nông dân trồng lúa khi giá vật tư đầu vào đã tăng cao trong suốt thời gian qua mới trở nên tốt hơn.

Hiện tại, gạo chất lượng cao chiếm hơn 80% lượng gạo xuất khẩu của Việt Nam. Thời gian vừa qua, đã có những tấn gạo được xuất khẩu với mức giá trên 800 USD/ tấn đến 1000 USD/ tấn. Như vậy, có thể thấy gạo Việt Nam có cơ hội nâng cao giá trị rất rõ ràng trong thời gian tới.