Fed và kế hoạch tăng lãi suất tới khi lạm phát giảm xuống mục tiêu 2%

Theo Nhịp sống kinh tế, Chủ tịch Fed, ông Jerome Powell cho biết rằng NHTW có kế hoạch tăng lãi suất cho tới khi có dấu hiệu rõ ràng cho thấy lạm phát đang chậm lại xuống mục tiêu 2%.

Nhiều nhà đầu tư thường cho rằng Fed chính là nguyên nhân khiến thị trường biến động. Vì trước đây, Fed cũng là nhân tố xoay chuyển thị trường. Theo nghiên cứu của Vickie Chang – chiến lược gia thị trường tại Goldman Sachs cho biết khi nhìn lại năm 1950, S&P 500 giảm ít nhất 15% trong 17 phiên. Trong 11/17 lần như vậy, thị trường chỉ chạm đáy khi Fed nới lỏng chính sách tiền tệ.

Trong tuần trước, Fed đã nâng lãi suất thêm 0,75 điểm phần trăm, đây là mức tăng lớn nhất kể từ năm 1994. Ông Powell và giới chức NHTW đã phát đi tín hiệu rằng một đợt tăng khác có thể sẽ được thực hiện vào cuộc họp tiếp theo trong 2 ngày 26 - 27/7.

Ông Jerome Powel đã phát biểu tại Ủy ban Ngân hàng Thượng viện rằng: "Trong những tháng tới, chúng tôi sẽ tìm kiếm bằng chứng thuyết phục về việc lạm phát đang giảm xuống, chúng tôi đã có đủ công cụ và những giải pháp cần thiết để có thể ổn định được giá cả".

Nhận xét rằng của ông nhấn mạnh rằng thách thức mà NHTW phải đối mặt khi đang tăng lãi suất với tốc độ nhanh nhất kể từ năm 1980 nhằm kiềm chế được lạm phát. Lãi suất chuẩn của Fed, hiện nằm trong khoảng từ 1,5% cho tới 1,75% được coi là mức thấp nhất so với trước đây.

Sau đó, lãi suất đã ở mức "siêu thấp" vào đầu năm 2020 là gần 0. Fed vẫn giữ lãi suất bằng 0 cho tới tháng 3 vừa qua. Những dự báo mới của giới chức Fed đã được công bố trong tuần trước cho thấy toàn bộ 18 thành viên của FOMC dự kiến sẽ tăng lãi suất lên mức ít nhất là 3% trong năm nay.

Ngoài ra, hầu hết những dự báo đều cho thấy Fed sẽ tăng thêm lãi suất trong khoảng từ 3,25% tới 3,5% vào tháng 12. Con số này sẽ cao hơn 1 điểm phần trăm so với năm 2018, trong khi mức cao nhất đã từng ghi nhận là sau cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008.

Ông Powell cho biết rằng: "Chúng tôi cho rằng lộ trình tăng lãi suất đang thực hiện là hợp lý". Ông cho rằng, chi phí đi vay đã bắt đầu tăng vào mùa thu năm ngoái, với dự đoán là Fed tăng lãi suất trong năm nay và những điều kiện tài chính hiện đã được thắt chặt.

Lãi suất qua đêm - lãi suất quý liên bang đối với những khoản vay giữa các ngân hàng, ảnh hưởng tới chi phí đi vay trong toàn bộ kinh tế, bao gồm lãi suất các khoản thế chấp, thẻ tín dụng và vay kinh doanh.

Hiệp hội Ngân hàng Thế chấp (MBA) hôm thứ Tư cho biết rằng lãi suất thế chấp cố định trung bình 30 năm đã tăng lên mức 5,98% vào tuần trước, từ 5,65% ở 1 tuần trước đó và cao nhất tính từ năm 2008. Đây là mức tăng lớn nhất 1 tuần đối với lãi suất thế chấp kể từ năm 2009.

Được biết, phát biểu của ông Powell đã không đề cập tới những vấn đề khó khăn mà NTTW có thể sẽ phải đối mặt trong những năm tới, đặc biệt là nếu những bước điều chỉnh chính sách làm ảnh hưởng tiêu cực tới thị trường lao động nhưng lại không hạ nhiệt được lạm phát.

Trong một cuộc họp vào tuần trước, ông Powell đã cho biết rằng Fed sẽ ngày càng khó để có thể tránh khỏi một cuộc suy thoái nếu giá năng lượng tăng cao hơn, hàng hoá cũng như những nút thắt cổ chai của chuỗi cung ứng không sớm được giải quyết.

NHTW hiện đang tìm ra cách để thực hiện được một đợt "hạ cánh mềm", khi hạ nhiệt đà tăng của nền kinh tế và lạm phát nhưng không gây ra suy thoái.

Ông Powell phát biểu trong tuần trước cho biết rằng: "Ngày càng có nhiều khả năng khiến điều đó phụ thuộc vào những yếu tố mà chúng tôi không thể kiểm soát được. Giá hàng hoá biến động và tăng đột biến đã khiến chúng tôi mất đi những sự lựa chọn đó".

Mặc dù, Fed thường chú ý nhiều hơn tới giá cả của hàng hoá cốt lõi, không bao gồm thực phẩm và năng lượng nhưng ông Powell cho biết rằng NHTW phải tập trung nhiều hơn vào lạm phát tổng thể vì lo ngại rằng người tiêu dùng và doanh nghiệp sẽ chịu áp lực trong một khoảng thời gian dài.

Trong vài tuần trở lại đây, Fed đã phải đối mặt với nhiều ý kiến chỉ trích vì đã không rút lại những biện pháp kích thích kinh tế sớm hơn.

Thượng nghị sĩ Elizabeth Warren đã cảnh báo rằng việc tiếp tục tăng lãi suất có thể sẽ đẩy nền kinh tế đi vào suy thoái mà không ngăn chặn được lạm phát. Bà cho biết: "Ông biết điều tồi tệ hơn lạm phát cao và tỷ lệ thất nghiệp là lạm phát cao và suy thoái kinh tế, với hàng triệu người mất việc làm. Tôi hy vọng rằng ông sẽ xem xét lại điều đó trước khi đẩy nền kinh tế đi xuống vực thẳm".

Ông Powell đã nhấn mạnh rằng ông nghĩ rằng chính sách tiền tệ được thắt chặt hơn sẽ là một công cụ hiệu quả chống lại nạn lạm phát gia tăng và ông cho rằng nền kinh tế đang ở vị thế vững vàng trước môi trường lãi suất cao hơn. Mặc dù vậy, ông cũng đã nói với bà Warren rằng lãi suất cao hơn sẽ không thể giảm đi chi phí thực phẩm và giá xăng dầu tăng cao.

Việc Fed tăng lãi suất lên thêm 0,75% vào tuần trước đã đánh dấu sự thay đổi đột ngột so với dự báo trước đó của nhiều thành viên FOMC. Ông Powell cho biết trong tuần trước rằng, ủy ban đã nhất trí đối với mức tăng cao hơn do những lo ngại về số liệu lạm phát và kỳ vọng lạm phát thời gian gần đây.

Trong phiên điều trần vào đầu tuần này, ông Powell cho biết rằng Fed sẽ cần nhanh nhạy hơn trong lộ trình điều chỉnh lãi suất, nhưng NHTW sẽ nỗ lực tránh tạo ra những vấn đề bất ổn khác. Ông cho biết: "Lạm phát rõ ràng đã gây ra sự bất ngờ với mức tăng trong năm qua và những vấn đề khó khăn khác cũng có thể xảy ra".