Facebook tiếp tục dính vào vụ kiện lên tới hàng trăm tỷ USD

Facebook lại vi phạm về vấn đề bảo mật thông tin

Ông Ken Paxton - Tổng chưởng lý bang Texa vừa đệ đơn kiện Meta Platforms. Inc - công ty chủ quản Facebook với cáo buộc vi phạm quyền riêng tư của người dùng và bảo mật dữ liệu sinh trắc học của bang. Đơn kiện đã được Tòa án quận Harrison của Texas tiếp nhận. Theo đó, nếu phán quyết là vi phạm thì Meta có thể bị phạt số tiền lên tới hàng trăm tỷ USD. 

Trong đơn kiện, cơ quan chức năng Texas cho rằng tính năng gắn ảnh thẻ trên Facebook (hiện đã ngừng hoạt động) không được người dùng bang này cho phép Meta thu thập dữ liệu nhận diện khuôn mặt của họ.

Theo thông tin nhận được, tính năng này hoạt động bằng cách phân tích gương mặt trong ảnh, bao gồm cả khuôn mặt của những cá nhân không sử dụng Facebook và khuyến nghị người dùng Facebook gắn thẻ thêm những người mà công cụ xác định.

Ông Ken Paxton khẳng định Meta đã sử dụng trái phép hình ảnh để ghi lại khuôn mặt người dùng từ năm 2010 đến tháng 6/2021. Ông cho biết: "Facebook đã bí mật khai thác thông tin từ hàng triệu người dùng Texas thông qua hình ảnh và video để trục lợi. Hàng chục triệu người dân của bang đã xuất hiện trên các phương tiện truyền thông Facebook mà chưa được cho phép. Theo luật của Texas cấm các hành vi sử dụng thông tin cá nhân trái phép trong suốt 20 năm qua."

Theo CNN, vụ kiện này như một bước ngoặt trong cuộc điều tra kéo dài nhiều năm của các cơ quan chức năng đối với phần mềm nhận diện khuôn mặt trên Facebook. Sự kiện cũng cho thấy công nghệ nhận diện khuôn mặt đang đối diện với những sự giám sát chặt chẽ từ các nhà chức trách. 

Đơn kiện yêu cầu thi hành án phạt với mức 25.000 USD cho mỗi lần vi phạm về luật sinh trắc học; mức 10.000 USD cho mỗi vi phạm luật bảo vệ người tiêu dùng của tiểu bang. Ước tính có hơn 20 triệu người dùng Texas đang sử dụng mạng xã hội Facebook, như vậy Meta có thể phải đối mặt với số tiền bồi thường lên đến hàng trăm tỷ USD. 

Phản hồi về vụ kiện này, đại diện Meta cho rằng cáo buộc trên là vô căn cứ. Theo Công ty này, tháng 11/2021, Facebook đã loại bỏ tính năng nhận diện khuôn mặt và xóa toàn bộ dữ liệu của hơn 600 triệu người dùng. Người sử dụng sẽ nhận được thông báo và hoàn toàn được kiểm soát hành vi của tính năng.

Động thái quyết liệt của chính quyền Texas cho thấy vấn đề bảo mật thông tin đang ngày càng gia tăng đối với các công ty công nghệ lớn. Cố vấn pháp lý cấp cao tại Trung tâm bảo mật thông tin điện tử (EPIC) John Davisson nhận định "Tiểu bang Texas cùng người dân của mình phải chủ động và có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ dữ liệu cá nhân". Ông cũng chia sẻ rằng, người dân không nên quá phụ thuộc vào Quốc hội hay Ủy ban Thương mại Liên bang Mỹ (FTC) khi có các vấn đề về lạm dụng thông tin.

Facebook từng phải bồi thường hàng trăm triệu USD

Trước đó, Meta cũng từng thua vụ kiện tương tự và phải bồi thường 650 triệu USD khi vi phạm về tính bảo mật thông tin cá nhân liên quan đến tính năng nhận diện khuôn mặt ở bang Illinois. Vụ kiện này diễn ra vào năm 2015 tại tiểu bang Illinois, nội dung vụ việc khá tương đồng với đơn kiện mới đây của Texas. Hai bang này đều quy định các cá nhân phía được thông báo khi hình ảnh về dữ liệu sinh trắc học của họ bị ghi lại. 

Tại vụ kiện với Illinois năm 2015, phía Facebook phản biện rằng Illinois không đề cập đến việc áp dụng đạo luật này trong việc sử dụng thông tin nhận dạng người dùng qua hình ảnh. Theo đó, người sử dụng cũng có quyền lựa chọn tắt hoặc mở tính năng nhận diện. Tuy nhiên, dù có sự hỗ trợ của các luật sư hàng đầu nhưng Facebook vẫn thua kiện. Theo đó, công ty này phải chi trả 650 triệu USD cho bên khởi kiện sau quyết định của Tòa án về hành vi thu thập dữ liệu khuôn mặt vào năm 2020.

Theo thông tin từ Wall Street Journal, ngay sau khi Tòa án ra phán quyết vụ kiện tập thể tại Illinois, bang Texas đã gửi trát yêu cầu Meta hầu tòa về việc hệ thống nhận diện khuôn của công ty này đang vi phạm pháp luật tiểu bang. Vào tháng 11/2021, chịu áp lực từ các quốc gia và khu vực, Meta đã ra thông báo tắt hoàn toàn tính năng nhận diện gương mặt trên mạng xã hội Facebook. “Chúng tôi sẽ xóa hơn một tỷ mẫu nhận dạng khuôn mặt đã thu thập được”, đại diện Meta khẳng định trong thông báo. Tuy nhiên, phía công ty vẫn nhận định rằng công nghệ nhận khuôn mặt trên mạng xã hội vẫn có ích trong một số trường hợp và đảm bảo cho quyền riêng tư của người dùng. 

Trong đơn kiện, Chính quyền Texas đã yêu cầu công ty bồi thường cho những hành vi vi phạm trước đó, đồng thời ngăn cản các hành vi này diễn biến trong tương lai. Texas cho rằng, hãng này vẫn đang thu thập trái phép thông tin của người dùng khi Meta vẫn duy trì tính năng trên các nền tảng như Instagram, WhatsApp, Facebook Reality Labs và metaverse. Ngoài ra, Meta cũng sở hữu hệ thống quét gương mặt người dùng phục vụ cho trong các cửa hàng, quầy thanh toán để kết nối với hồ sơ của khách hàng trên mạng xã hội.

Phản hồi ý kiến trên, Facebook chia sẻ: “những mẫu nhận dạng khuôn mặt không phải dữ liệu và sẽ bị xóa sau khi sử dụng”. Tổng chưởng lý bang Texas đã yêu cầu Meta không xóa bất kỳ mẫu thông tin nào của người dân Texas trong thời gian qua để phục vụ công tác điều tra. 

Có thể thấy, Công nghệ nhận diện gương mặt luôn là vấn đề gây tranh cãi vì những lo ngại về việc xâm phạm quyền riêng tư. Thực tế cho thấy, công nghệ này đang có khá nhiều điểm yếu như khả năng nhận diện kém chính xác, đặc biệt với người da màu. Vì vậy, ngày càng nhiều thành phố đưa ra những quy định nhằm hạn chế hoặc cấm sử dụng đối với công nghệ này.