F0 "nghiện" kháng sinh có nguy hiểm: Bác sĩ cảnh báo ngay

Thời điểm hiện nay, dịch bệnh Covid-19 vẫn đang diễn biến vô cùng phức tạp. Số ca F0 tăng lên chóng mặt mỗi ngày khiến nhiều người hốt hoảng. Bên cạnh đó, hầu hết các trường hợp F0 đều tự điều trị tại nhà, thế nên không ít người tự ý dùng thuốc hoặc làm theo các "bác sĩ online" trên mạng xã hội. Điều này vô cùng nguy hiểm.

Thực trạng F0 lạm dụng kháng sinh

Bác sĩ Đỗ Tuấn Anh, Khoa Laser - Khu điều trị theo yêu cầu, Bệnh viện 108 hiện đang tư vấn cho khoảng hơn 1.000 bệnh nhân F0 đang tự điều trị tại nhà. Điều này khiến bác sĩ vô cùng sốc khi nhận được đơn thuốc F0 lấy trên mạng có tới 2-3 loại kháng sinh liều cao. Điều đáng nói, tất cả những loại thuốc này đều chỉ định không đúng khi điều trị cho bệnh nhân Covid-19.  

Chưa kể, nhiều bệnh nhân chưa có triệu chứng gì nhưng đã tự ý mua kháng sinh về dùng “cho chắc”. Đa phần những trường hợp này mua thuốc đều theo tư vấn của người bán thuốc hoặc dùng theo những “đơn online” được mọi người chia sẻ trên mạng xã hội. Bên cạnh dùng cho người lớn, nhiều gia đình còn tự ý kê đơn điều trị cho con em mình khi mắc Covid-19. 

Trên thực tế, nhiều trường hợp tự ý dùng kháng sinh để điều trị Covid-19 đã bị phản ứng nổi mề đay. Khi xảy ra dị ứng, bệnh nhân mới vội vàng gọi điện nhờ bác sĩ tư vấn.  

Khi nào mới dùng kháng sinh?

Nhiều người quan niệm rằng, thuốc kháng sinh có công dụng nhanh chóng và có thể điều trị nhiều loại bệnh khác nhau. Vì thế, chỉ cần ho hắng một chút là nhiều người dùng kháng sinh ngay và luôn mà chưa tìm hiểu nguyên nhân gây ho. Chưa kể, những người này còn sử dụng thuốc không đúng liều lượng và chưa thực sự hiểu về cách dùng.

Liên quan đến vấn đề này, bác sĩ Tuấn Anh khuyến cáo: “Thuốc kháng sinh như con dao hai lưỡi, nếu biết dùng đúng sẽ hết bệnh, còn khi dùng sai nguy ảnh hưởng lớn đến sức khỏe, về lâu dài, bạn có thể đối mặt với tình trạng kháng thuốc kháng sinh. Mắc Covid-19 không cần phải dùng thuốc vẫn có thể khỏi sau 5-7 ngày”.

Với các thuốc kháng virus và kháng sinh, thuốc chống đông, thuốc kháng viêm Corticoid, nếu dùng bắt buộc phải có tham vấn của bác sĩ. Người dân tuyệt đối không tự ý đi ra nhà thuốc để mua các loại thuốc này. Nguyên nhân bởi, bản thân nhân viên nhà thuốc cũng không có chuyên môn về chỉ định thuốc. 

Không ít bệnh nhân F0 lo sợ, việc  ho quá nhiều sẽ ảnh hưởng tới phổi nên vội vàng mua thuốc kháng sinh về uống. Bác sĩ phân tích rằng, khi mắc Covid-19 thì ho chính là phản xạ tốt của cơ thể. Ho là để tống các chất tiết, tế bào và vi sinh vật gây hại ra khỏi cơ thể, giúp đường thở được thông thoáng. Đối với bệnh nhân F0, ho khi các tiểu phế quản, phế nang bị chứa các dịch viêm cho virus gây ra nên việc dùng kháng sinh sẽ không có tác dụng. Không chỉ virus Sars-CoV-2, dùng kháng sinh cũng không có hiệu quả với những loại virus gây tổn thương đường hô hấp.

Theo bác sĩ Tuấn Anh, bệnh nhân mắc Covid-19 chỉ nên dùng kháng sinh khi có bội nhiễm. Khi dùng, phải có chỉ định của bác sĩ.  

Những lưu ý khi dùng thuốc cho trẻ nhỏ

Liên quan đến vấn đề này, Ths.BS Nguyễn Đình Tỉnh - Giảng viên bộ môn Nhi, Đại học Y tế công cộng (Hà Nội) cho biết, việc sử dụng kháng sinh hiện nay đang diễn ra tràn lan, tiềm ẩn nhiều nguy cơ với sức khỏe con người. Trong số các bệnh nhi mà bác sĩ Tỉnh từng tư vấn, có nhiều phụ huynh khẳng định, các hiệu thuốc đều bán kháng sinh cho trẻ mỗi khi có biểu hiện ho, sốt. 

Bên cạnh đó, trong số 10 phụ huynh gửi đơn thuốc đến để nhờ tư vấn thì có đến 7-8 đơn có kê cả thuốc kháng sinh, không chỉ một loại mà có tới nhiều loại kháng sinh. Việc sử dụng kháng sinh không những không cải thiện sức khỏe mà còn khiến người dùng thêm mệt mỏi. Chưa kể một số trường hợp còn bị dị ứng, đau bụng. 

Đồng quan điểm, bác sĩ nhi khoa Nguyễn Mạnh Cường, thành viên nhóm bác sĩ quân y hỗ trợ chăm sóc, điều trị F0 tại nhà cũng cảm thấy vô cùng bất ngờ khi thấy đơn thuốc phụ huynh gửi nhờ tư vấn đa phần đều có kháng sinh. Bác sĩ cho biết: “Có bé chưa triệu chứng gì nhưng mẹ đã vội ra hiệu thuốc hỏi: 'Cho tôi liều thuốc Covid-19 cho trẻ'. Ngay lập tức, người bán thuốc sẽ cho sẵn 1 túi mang về uống. Có trường hợp trẻ rối loạn tiêu hóa, dị ứng thuốc… từ việc lạm dụng kháng sinh như thế này”. 

Việc lạm dụng kháng sinh quá đà có thể gây ra tình trạng kháng kháng sinh, ảnh hưởng tiêu cực đến hệ phát triển cơ thể của trẻ. Không ít phụ huynh cho trẻ dùng kháng sinh để ngăn ngừa ho, vì sợ trẻ ho nhiều sẽ ảnh hưởng đến phổi. Bác sĩ Cường cho biết, đây là quan niệm hoàn toàn sai lầm. Việc cho trẻ dùng kháng sinh không chỉ tốn kém mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe và thể trạng của con. Để biết một loại thuốc có kháng sinh hay không, phụ huynh có thể vào mạng gõ tên thuốc để xem thành phần, chỉ định và chống chỉ định, sau đó nhờ bác sĩ tư vấn để có cách sử dụng phù hợp.

Hướng dẫn điều trị của Bộ Y tế cũng nêu rõ, các trường hợp không triệu chứng hoặc nhẹ không cần dùng kháng sinh, những trường hợp trung bình có thể cân nhắc. Ngoài ra, các trường hợp nặng và nguy kịch đều có chỉ định dùng kháng sinh.