Đức quyết định quốc hữu hóa Uniper, giành quyền kiểm soát ngành năng lượng
Ngày 21/9, chính phủ Đức đã đồng ý quốc hữu hóa Uniper. Điều này có nghĩa là chính phủ sẽ chi nhiều tiền hơn để giải cứu công ty này. Con số cụ thể được đưa ra là 29 tỷ Euro, tương đương 28,7 tỷ USD. Berlin đã đưa ra động thái trong bối cảnh cuộc khủng hoảng năng lượng càng trở nên nghiêm trọng phản ánh rõ sự thật Đức phụ thuộc quá nhiều vào nguồn cung năng lượng của Nga.
Reuters đưa tin rằng sau vụ quốc hữu hóa này, Chính phủ đã chính thức bơm tiền vào 3 công ty năng lượng là Sefe, VNG và Uniper với khoản tiền ít nhất 40 tỷ Euro.
Việc quốc hữu hóa Uniper là động thái thứ 2 của Đức chỉ trong vòng 1 tuần trở lại đây với mục đích kiểm soát lĩnh vực năng lượng. Ngoài ra, đó cũng là 1 phần trong chiến dịch của châu Âu khi đối mặt với khủng hoảng năng lượng trong bối cảnh mùa đông đang đến gần. Chính phủ Pháp cũng đã kiểm soát công ty năng lượng EDF.
Trước đó, Chính phủ Đức cũng đã giành quyền kiểm soát Rosneft, một nhà máy lọc dầu thuộc sở hữu của tập đoàn dầu lửa quốc doanh Nga, cung cấp 90% nhu cầu xăng dầu tại Berlin.
Ngày 21/9, cổ phiếu Uniper đã mất 25,3% giá trị sau khi chính phủ công bố quốc hữu hóa. Công ty này đã phải đốt tiền mặt để mua khí đốt thay khí đốt Nga trong thời gian qua. Đức đã cung cấp gói cứu trợ 15 tỷ euro cho Uniper hồi tháng 7.
Tuy vậy, gói hỗ trợ này là không đủ để Uniper có thể trang trải những khoản lỗ đang trở nên nghiêm trọng hơn. Với việc quốc hữu hóa, Chính phủ Đức sẽ bơm nhiều tiền hơn cho Uniper.
Theo kế hoạch, Berlin sẽ mua lại 56% cổ phần của Uniper từ Fortum của Hà Lan với giá 500 triệu euro, rồi sẽ giữ 99% cổ phần trong Uniper. Sau khi Đức công bố quyết định, cổ phiếu Fortum đã tăng 9,5%.
Đến thời điểm này, người tiêu dùng tại Đức đã được bảo vệ khỏi sự gia tăng mạnh mẽ của giá khí đốt, tuy nhiên, tại các nước châu Âu khác, người dùng đã phải trả mức giá nhiên liệu rất cao. Fortum đã phải chịu một khoản lỗ lớn của Uniper do nắm cổ phần đa số trong Uniper. Điều này đã gây nên sự bất bình trong dư luận Hà Lan.
Bộ trưởng Bộ Kinh tế Đức Robert Habeck nói: “Để giữ các công ty duy trì sự ổn định trên thị trường, nhà nước đang và sẽ làm mọi thứ có thể”.
Đức đã từng tuyên bố cân nhắc đơn “kêu cứu” của VNG hồi đầu tháng để tránh nguy cơ công ty phá sản.
Theo ông Habeck, Berlin sẽ áp dụng thuế khí đốt với người tiêu dùng kể từ tháng 10. Điều này sẽ giúp các công ty nhập khẩu năng lượng có thể nguồn tiền để trang trải chi phí tăng thêm. Thế nhưng, ông cũng cho biết dự kiến việc quốc hữu hóa Uniper mất 3 tháng mới xong. Và chính phủ Đức sẽ phải phân tích và đánh giá xem áp thuế có phù hợp với luật Đức hay không.
Mặt khác, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đức Christian Lindner cho biết đã hoàn tất kế hoạch áp thuế khí đốt và sẽ không có phân tích nào thêm. Điều này trái ngược với những gì mà ông Habeck đã nói.
Giá khí đốt tăng cao nhưng các công ty nhập khẩu năng lượng của Đức đã không thể đẩy chi phí tăng thêm về phía người dùng và chịu lỗ trầm trọng. Uniper cho biết sẽ kiện tập đoàn Gazprom của Nga để yêu cầu bồi thường tổn thất vì gây ra gián đoạn nguồn cung.