Điều gì đang xảy ra với thị trường chứng khoán khi vốn hoá HOSE "bốc hơi" 10,8 tỷ USD?

Phiên 12/5, vốn hóa HoSE bốc hơi 10,8 tỷ USD

Theo Nhịp sống kinh tế, áp lực bán gia tăng mạnh trong phiên chiều ngày 12/5 khi dòng tiền hờ hững với việc bắt đáy khiến cho chỉ số VN-Index rơi sâu. Chốt phiên giao dịch, VN-Index đã giảm 63 điểm về mức 1.238 điểm trong khi đó VN30 đã giảm mạnh 70 điểm về mức 1.279 điểm. Còn HNX-Index cũng giảm đến 17,5 điểm tương đương với 5,26% và UpCOM - Index cũng giảm 3,32%. Theo ghi nhận, toàn sàn có đến 864 cổ phiếu giảm điểm trong đó có 220 cổ phiếu giảm sàn. Cũng trong phiên 12/5, vốn hóa HoSE bốc hơi 249.000 tỷ đồng. Đây là mức giảm kỷ lục thế giới trong ngày 12/5. Nguyên nhân khiến cho VN-Index rơi mạnh đó chính là nhóm cổ phiếu lớn như bank, chứng khoán, bất động sản và cổ phiếu trụ đã nằm sàn hàng loạt. Đây là những cổ phiếu có vốn hóa lớn, chi phối chỉ số VN-Index nên khi rớt giá sâu sẽ tạo ra hiệu ứng lên chỉ số và từ đó khiến cho hàng loạt nhóm cổ phiếu khác giảm sàn theo ví dụ như thủy sản, bán lẻ, dầu khí, bất động sản khu công nghiệp và phân bón,... 

Các cổ phiếu nhóm ngân hàng cũng giảm sàn như TCB, VPB, STB, BID, SHB, LPB, VIB. Cổ phiếu chứng khoán cũng chung số phận tiếp tục giảm sâu như SSI, VND, VCI, MBS, VIX, HCM. Còn cổ phiếu bán lẻ sau đà tăng nóng vừa qua cũng đã lần lượt giảm sàn như FRT, VRE, DGW, PET,... Cổ phiếu thủy sản cũng chung cảnh ngộ như VHC, CMX, IDI, ANV. Ngoài ra, nhóm phân bón và nhóm bất động sản cũng giảm sàn hàng loạt. Đáng chú ý, đối với nhóm cổ phiếu trụ như MSN, GVR, PLX, BVH, POV,... cũng nằm sàn đã khiến cho VN-Index giảm sâu còn VB30 chỉ còn duy nhất SAB giữ được sắc xanh. Còn thanh khoản của VN-Index chỉ ở mức 15.775 tỷ đồng dù cho thị trường giảm sâu, so với phiên trước có tăng nhưng vẫn ở mức thấp. Điều này cho thấy được lực cầu rất yếu ở vùng giá này nên đã không tạo nên một đợt hồi nào trong phiên. Dòng tiền cũng khá hờ hững với việc bắt đáy giữa lúc bối cảnh vĩ mô thế giới cũng như Việt Nam có nhiều biến động. 

Dòng tiền dịch chuyển sang phái sinh

Mặc dù chứng khoán cơ sở giảm rất sâu nhưng dòng tiền vẫn còn hờ hững, trong khi đó chứng khoán phái sinh lại giao dịch rất sôi động, Trong phiên ngày 12/5, thanh khoản của hợp đồng VN30F2205 đã lên đến 346.301 hợp đồng và số lượng hợp đồng mở mới đạt 35.366 hợp đồng. Mặc dù số lượng hợp đồng mở mới không tăng nhưng thanh khoản lại ghi nhận tăng mạnh. Điều này cũng chứng tỏ rằng nhà đầu tư liên tục đảo vị thế trong phiên. Giám đốc môi giới của công ty chứng khoán HSB - ông Bùi Văn Huy cho biết: "Có những nhà đầu tư đảo vị thế 6 - 7 lần trong phiên. Tâm lý gỡ lỗ đã chuyển sang phái sinh là rất nguy hiểm". 

Giám đốc Sở Giao dịch 1, Công ty Chứng khoán MB (MBS) - ông Dương Văn Chung cũng chia sẻ trên trang cá nhân rằng: "Thời gian gần đây thanh khoản thị trường cơ sở thấp kỷ lục còn thanh khoản thị trường phái sinh cao kỷ lục. Đây là dấu hiệu cho thấy sắp có một lớp nhà đầu tư F0 phái sinh ra đi mãi mãi. Mà ra đi trên thị trường phái sinh thì khó hồi lắm vì nó khác cơ sở không thể cầm mãi mãi được. Với thanh khoản thị trường cơ sở thấp kỷ lục thì những tay to phái sinh rất dễ chi phối chỉ số thị trường cơ sở. Chỉ cần dùng một ít lực là có thể tác động được chỉ số trên thị trường cơ sở rồi từ đó tác động mạnh lên chỉ số phái sinh. Phái sinh hiện nay quá nhiều nhà đầu tư non nớt nên cá mập sẽ rất thích giai đoạn này vì vậy nhà đầu tư đừng vì tham gỡ gạc cơ sở mà chuyển sang phái sinh quá mức thì sẽ mất sạch tiền không còn vốn mà gỡ lại trên thị trường cơ sở khi cơ hội đến đâu".

Lý do khiến cho VN-Index bị đánh rơi

Nguyên nhân đầu tiên phải kể đến đó là thị trường tài chính thế giới từ chứng khoán đến tiền số đều ghi nhận giảm mạnh. Trong phiên 12/5, thị trường tiền số đã rơi rất mạnh. Trong phiên, có thời điểm Bitcoin chỉ còn 26.000 USD, trong khi đó nhiều đồng tiền số khác có biên độ giảm đến 94%. Đối với chứng khoán, thị trường tài chính Châu Á và Mỹ đều chìm trong sắc đỏ. Tâm lý bi quan đã bao trùm toàn thị trường tài chính toàn đầu, từ đó cũng ảnh hưởng đến các nhà đầu tư Việt. Đà giảm điểm vừa qua cũng chính là cú sốc đối với các nhà đầu tư F0. 

Thứ hai là phải kể đến dòng tiền không ủng hộ. Có thể thấy được một điều rằng, dù tăng hay giảm mạnh thì thanh khoản thị trường đã sụt giảm rất mạnh chỉ còn loanh quanh từ 12.000 - 17.000 tỷ đồng/phiên trên VN-Index, con số này thấp hơn mức 30.000 - 40.000 tỷ đồng/phiên của hồi cuối năm 2021. Dòng tiền cũng tỏ ra khá hờ hững với việc bắt đáy trong thời điểm còn hỗn loạn này. 

Điều thứ ba là thế lực tạo ra con sóng thần của VN-Index kể từ năm 2020 đến nay chính là nhà đầu tư cá nhân với việc mua ròng hơn 80.000 tỷ đồng trong năm 2021 đến hiện tại đã nguội lạnh. Thời gian gần đây, nhà đầu tư cá nhân đã bán ròng từ tháng 4 đến nay lên tới gần chục ngàn tỷ đồng. 

Cuối cùng là SGI Capital mới đây đã đưa ra một nhận định về thị trường liên quan đến sức ép và tâm lý của các nhà đầu tư thời điểm này. SGI Capital cho biết: "Hiếm khi nào nhà đầu tư phải chịu nhiều nỗi lo cùng một lúc như hiện nay: từ áp lực lạm phát, lãi suất tăng, xung đột Ukraine, FED thắt chặt, Trung Quốc lockdown, tới siết thị trường trái phiếu doanh nghiệp, kiểm soát đầu cơ, hạn chế tín dụng bất động sản… Và hệ quả là chúng ta đang có mức định giá VN30F 2022 ở mức 11.x thấp hiếm thấy, gần tương đương các giai đoạn khủng hoảng. Kinh nghiệm nhiều năm của chúng tôi đầu tư trên thị trường chứng khoán cho thấy, tin xấu và sự bi quan luôn là bạn tốt của nhà đầu tư. Tin xấu càng nhiều, lo lắng và thận trọng càng lớn, định giá càng rẻ, và hiệu quả đầu tư sẽ càng cao". 

Chứng khoán Việt giảm mạnh nhất thế giới: Nhà đầu tư than trời

Trên khắp các diễn đàn, nhà đầu tư F0 đã bị sốc bì thị trường rơi quá nhanh và quá bất ngờ. Trong vòng hơn 1 tháng, mọi thành quả trong 2 năm gom góp đã bốc hơi, thậm chí có người âm vào vốn, cháy tài khoản do dùng margin cao. Một số chia sẻ của các nhà đầu tư trên diễn đàn như sau: "Ăn không dám ăn, quần áo không dám mua, bao nhiêu tiền tiết kiệm đổ vào chứng khoán mong làm giàu mà giờ đây -53%, tan nát cõi lòng" hay "thị trường quá đáng sợ, khốc liệt, cảm giác tiền bốc hơi trước tầm mắt mà không thể làm gì được".