Các nhà sản xuất xe điện cũng đã đến lúc lo sợ vì giá niken 

Niken liên tục phá kỷ lục về giá giao dịch

Thị trường xe điện toàn cầu phải đối mặt với một thách thức lớn khi nguyên liệu quan trọng nhất để sản xuất pin cho phương tiện đang tăng giá liên tục. Thực tế, giá cả mọi mặt hành trên thị trường hiện nay đang rơi vào tình thế hỗn loạn. Thông thường, những nhà giao dịch niken sẽ vừa nhìn bảng giá vừa làm những công việc khác của mình một cách thảnh thơi. Nhưng vào buổi giao dịch đó, toàn thị trường đều phải "nín thở" và nhìn màn hình không rời để theo dõi từng biến động về giá cả của loại mặt hàng này. 

Thời gian trước, các phiên giao dịch niken thường chỉ biến động giá ở mức vài trăm USD/ tấn. Trong cả thập kỷ qua, giá niken chỉ giao động trong biên độ từ 10.000 - 20.000 USD/ tấn. Còn tại thời điểm giá niken có sự bứt phá là tăng khoảng 66%, lên hơn 48.000 USD/ tấn. Khi đó, những nhà giao dịch hoang mang tột độ, cảm giác bất ngờ đan xen với sợ hãi khi nhìn các con số trên bảng điện tử. Chưa dừng lại, chỉ sau vài phút, giá niken lại tiếp tục bị đẩy lên thêm 30.000 USD/ tấn. Hơn 6h sáng, vỏn vẹn 18 phút sau khi vượt đỉnh lịch sử, kim loại này đã đạt ngưỡng 100.000 USD/ tấn. 

Có thể coi đây là một cảnh tượng hỗn loạn nhất trong lịch sử giao dịch niken. Người đứng đầu một công ty môi giới kim loại tại London vẫn còn hoang mang sau phiên giao dịch này. Ông biết rằng, công ty, thị trường và ngành kim loại toàn thế giới sẽ chịu những tác động lớn bởi sự tăng giá "đột biến" của niken. “Đây là 18 phút ám ảnh trong cuộc đời tôi” - vị này nói.

Trong vòng chưa đầy một ngày, giá niken tăng 250% đã khiến ngành kim loại này rơi vào trạng thái căng thẳng. Kéo theo những thiệt hại hàng nghìn tỷ USD cho những nhà giao dịch đã đặt cược ngược chiều. Được biết, lần đầu tiên sau ba thập kỷ qua, Sàn giao dịch kim loại London (LME) phải tạm ngừng giao dịch. 

Đại diện LME cho biết: “Biến động về giá đã gây nên những rủi ro hệ thống cho thị trường”. Người này cũng bày tỏ những quan ngại sâu sắc về trường hợp những người tham gia thị trường có thể bị call margin và rơi vào tình trạng vỡ nợ. Vì vậy, LME đã công bố một quyết định chưa từng có trước đây là hủy toàn bộ các giao dịch vào sáng ngày 8/3, theo tính toán của trang Bloomberg, giá trị quy mô có thể lên tới 3,9 tỷ USD. 

Theo phân tích, đà phá đỉnh của niken chủ yếu bị tác động bởi hoạt động “ép mua” (short squeeze), tập trung vào nhà tài phiệt người Trung Quốc - Ông Xiang Guangda khi người này đã đặt cược lớn vào giá niken giảm.

Các nhà giao dịch phải mở vị thế bán trong khi tình hình tài chính khó khăn vì chịu sức ép về việc giá hàng hóa tăng cao. Buộc nhà giao dịch hoặc các nhà môi giới và ngân hàng thay mặt họ đóng vị thế, giá cả sẽ bị đẩy lên cao hơn nữa. Mặt khác, một số người trên thị trường cũng có thể đẩy giá lên với dự đoán này. Đà tăng của giá niken trong đợt vừa qua có thể so sánh với tình trạng short squeeze đã xảy ra trước đó với các cổ phiếu meme như GameStop trong năm 2021.

Bên cạnh đó, nguồn cung niken, nhôm, dầu thô từ Nga cũng bị đứt gãy do ảnh hưởng từ cuộc xung đột quân sự. Bởi, Nga đang là quốc gia xuất khẩu các nguyên liệu này lớn nhất thế giới. Tổng sản lượng quặng niken của Nga chiếm 11% nguồn cung toàn cầu, niken nguyên chất chiếm 20% trong số đó. Giá nhôm và dầu thô đều lao dốc khi giá niken liên tục đạt đỉnh, cuối cùng giao dịch niken bị đình chỉ. 

Thực tế, giá trị của niken trước khi bị ảnh hưởng từ cuộc xung đột Nga - Ukraine đã không hề rẻ. Trang CNBC đưa tin, các chuyên gia đều lo ngại về khả năng khan hiếm của niken trong tương lai khi nhiều nhà sản xuất trên thế giới đang tham gia vào hoạt động sản xuất xe điện. Theo đó, niken là một trong những thành phần quan trọng để sản xuất pin lithium-ion. Các dòng xe ô tô điện (EV) đang được bán rộng rãi toàn cầu đều sử dụng loại pin này. 

Theo trang Bloomberg, giới phân tích hàng hóa đã dự báo giá niken sẽ xuống mức dưới 20.000 USD/ tấn sau Qúy I/2022 và khó quay lại vùng đó trong vòng ít nhất 3 năm tới. Đặc biệt là, kim loại này không phải nguyên liệu quá khan hiếm.

Thời của các doanh nghiệp khai thác niken

Tại Việt Nam, Công ty cổ phần tập đoàn PC1 (HOSE: PC1) là đơn vị duy nhất trên sàn chứng khoán Việt Nam đang triển khai dự án khai thác mỏ niken - đồng tại Hà Trì, Cao Bằng. Đây là mỏ có trữ lượng lớn thứ ba tại Việt Nam, thuộc quyền sở hữu khai thác của Công ty CP Khoáng sản Tấn Phát. Doanh nghiệp này là công ty con của PC1 Group từ năm 2011 với tỷ lệ sở hữu 57,27%. 

Theo đúng tiến độ, dự án mỏ niken - đồng tại Cao Bằng bắt đầu hoạt động từ quý IV/2022 và đưa ra sản phẩm vào năm 2023. Được biết, PC1 kỳ vọng sẽ thu về lợi nhuận tốt nhất trong năm 2022 ở hai lĩnh vực: bất động sản và năng lượng. Mục tiêu đề ra là: Mang lại lợi nhuận sau thuế 150 tỷ đồng đối với bất động sản; Tăng doanh thu lên 89% cùng biên lợi nộp thuế đến 57% đối với mảng năng lượng.