Các nhà máy lọc dầu Ấn Độ thu về lợi nhuận khủng nhờ việc nhập dầu giá rẻ Nga rồi bán sang châu Âu
Trung tâm Nghiên cứu Năng lượng và Không khí Sạch (CRECA) cho biết trong tháng 5, lượng dầu thô nhập từ Nga của EU đã giảm 18%. Thế nhưng, mức giảm này đã được thay thế bởi thị trường Ấn Độ, do đó lượng xuất khẩu dầu thô của Nga không hề bị giảm đi.
Theo Cơ quan nghiên cứu có trụ sở tại Helsinki (Phần Lan), 18% tổng lượng dầu thô mà Nga xuất khẩu vào tháng 5 được mua bởi các nhà máy lọc dầu của Ấn Độ. Con số này tăng mạnh từ mức chỉ 1% trước khi xảy ra xung đột tại Ukraine.
Trong bối cảnh khối này áp đặt lệnh trừng phạt đối với dầu của Nga, các nhà máy lọc dầu của Ấn Độ bao gồm Mukesh Ambani’s Reliance Industries đang sử dụng dầu thô đại hạ giá của Nga để đẩy mạnh sản lượng xuất khẩu dầu diesel.
Tháng 5/2022, Nga đã thay thế vị trí Saudi Arabia - nhà cung cấp dầu lớn thứ hai cho Ấn Độ chỉ sau Iraq. Theo dự kiến, xuất khẩu dầu thô từ Nga sang Ấn Độ sẽ tăng lên hơn 1 triệu thùng mỗi ngày vào tháng này.
Điều đó cũng đồng nghĩa rằng các nhà máy lọc dầu Ấn Độ có thể thay thế nguồn cung hiệu quả một số loại dầu diesel mà châu Âu mua từ Nga hoặc từ quá trình lọc dầu thô. Những công ty này đang thu về lợi nhuận khổng lồ bằng nhờ mua dầu Nga với giá rẻ, thấp hơn 25 USD/ thùng và một nguồn lợi nhuận khủng khác đến từ dầu diesel sang Châu Âu do các biện pháp trừng phạt của EU với Nga.
Theo các Giám đốc điều hành tại Ấn Độ, trong giai đoạn khủng hoảng năng lượng này, họ đang đáp ứng nhu cầu trên thị trường quốc tế về dầu diesel và các sản phẩm từ dầu khác.
Theo ông Ajay Sahai, Giám đốc điều hành tại Liên đoàn các tổ chức xuất khẩu của Ấn Độ, Ấn Độ đã nhận được rất nhiều yêu cầu, nhất là việc nhập khẩu dầu diesel.
Những công ty đang nhập khẩu nhiều nhất là Nayara Energy (một công ty dầu khí của Ấn Độ với một phần thuộc sở hữu của Rosneft của Nga, 24,5% cổ phần từ Công ty kinh doanh hàng hóa Trafigura) và Công ty Trách nhiệm hữu hạn Công nghiệp Reliance.
Theo ông Janiv Shah, Nhà phân tích của Rystad Energy, Reliance chịu trách nhiệm về 95% "công" xuất khẩu sản phẩm dầu tinh luyện của Ấn Độ sang EU. Reliance hiện là một trong những nhà máy lọc dầu trong danh sách tiềm năng có thể lấp đầy khoảng trống Nga để lại đối với sự thiếu hụt dầu diesel của EU.
Rystad cho biết châu Âu đã nhập 230.000 thùng dầu diesel/ ngày từ Ấn Độ vào tháng 3. Đây là mức cao nhất trong nhiều năm qua, nhưng đã nhanh giảm còn 120.000 và 40.000 tương ứng với tháng 4 và tháng 5. So với cùng kỳ, xuất khẩu sang Châu Phi và các nơi khác cũng tăng.
Theo Giám đốc tài chính V Srikanth của Reliance, để giảm thiểu chi phí nguyên liệu, công ty đã tìm nguồn cung ứng với các thùng dầu được giảm giá. Họ kỳ vọng tỉ suất lợi nhuận của mình sẽ được hỗ trợ bởi lượng dầu diesel mà châu Âu nhập khẩu từ Nga đang giảm cũng như lượng tồn kho trên thế giới đang ở mức thấp.
Ngoài ra, Rystad cũng cho biết sẽ rất khó để phân biệt thành phần diesel xuất phát từ quốc gia nào một khi các thùng dầu được đưa vào hệ thống lọc dầu để xử lý.
Theo đánh giá của ông Harshavardhan Dole, nhà phân tích tại công ty môi giới IIFL, nhà máy lọc dầu của Reliance có thể xử lí 1,24 triệu thùng dầu thô mỗi ngày, nhờ đó, họ có thể thu về lợi nhuận lớn từ dầu thô của Nga.