Các chính sách hỗ trợ giúp thị trường chứng khoán trở lại mạnh mẽ trong năm 2024

Trong bối cảnh lãi suất tiền gửi ngân hàng đang ở mức rất thấp, thị trường chứng khoán càng cho thấy sức hấp dẫn rất mạnh so với nhiều kênh đầu tư khác. Năm 2024, dự báo sẽ có nhiều doanh nghiệp ghi nhận mức tăng trưởng lợi nhuận mạnh mẽ, tạo thêm các cơ hội mới khi đầu tư vào cổ phiếu.

Về xu hướng dòng tiền trong nước, Agriseco nhận định, tiền gửi vào ngân hàng tăng mạnh thời gian qua. Nguyên nhân là thu nhập của người dân những năm gần đây giảm sút, nhu cầu tiêu thụ và số lượng đơn hàng mới yếu khiến tình hình kinh doanh kém khả quan, từ đó người dân và doanh nghiệp ưu tiên lựa chọn gửi tiết kiệm ngân hàng.

Lượng tiền gửi vào hệ thống ngân hàng ở mức rất cao trong năm 2023

Theo công bố của Ngân hàng Nhà nước, trong năm 2023, lượng tiền gửi vào hệ thống ngân hàng của cư dân và các tổ chức kinh tế đạt hơn 13,5 triệu tỷ đồng, tăng 14% so với cùng kỳ, đây là mức tăng cao nhất trong 2 năm qua.

Lượng tiền gửi tiếp tục tăng mạnh dù lãi suất huy động đã xuống mức rất thấp với lãi suất kỳ hạn 6 tháng cao nhất về dưới 4,5%/năm và kỳ hạn trên dưới 12 tháng về dưới 6%/năm. Đây là bằng chứng cho thấy niềm tin của người tiêu dùng và nhà đầu tư còn thấp.

Trong bối cảnh này, lượng chờ mua chứng khoán ngày càng tăng. Công ty cổ phần chứng khoán VPS công bố, tính đến cuối năm 2023, công ty ghi nhận hơn 16.500 tỷ đồng lượng tiền của khách hàng. Tiếp đó, Công ty cổ phần Chứng khoán VNDirect ghi nhận số dư tiền gửi hơn 6.366 tỷ đồng, Công ty cổ phần Chứng khoán Kỹ Thương với số dư tiền gửi 5.774 tỷ đồng và SSI là 5.274 tỷ đồng.

Chiều ngược lại, lượng cho vay ký quỹ (margin) tới cuối năm 2023 đạt gần 180 nghìn tỷ đồng, chỉ xếp sau lượng margin khi thị trường đạt đỉnh 1.500 vào hồi cuối năm 2021 và cuối quý I/2022.

Nhưng nhìn vào thực tế, thị trường chưa ghi nhận sự tích cực từ dòng tiền mới trong bối cảnh lãi suất huy động có xu hướng giảm mạnh.

Theo quan điểm của Agriseco, kỳ vọng các doanh nghiệp niêm yết đạt kết quả kinh doanh trong năm 2024 tăng 10% trong khi mặt bằng lãi suất vẫn duy trì ở mức thấp, độ chênh lệch giữa tỷ suất sinh lời của VN-Index và lãi suất huy động bình quân 12 tháng trong khoảng 2 - 2,7%.

Mức chênh lệch này tương đương vùng 1.000 - 1.050 điểm hồi đầu năm 2023 - mức khá hấp dẫn, kỳ vọng sẽ kích thích dòng tiền lớn trở lại thị trường trong trung hạn.

Công ty chứng khoán nhận định, giá trị trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn trong 5 năm tới sẽ đạt đỉnh. Dự kiến tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn năm 2024 cao gấp 1,7 lần giá trị trái phiếu đáo hạn năm ngoái, trong đó hơn một nửa là các doanh nghiệp bất động sản.

Doanh nghiệp bất động sản sẽ chiếm hơi một nửa tổng giá trị phiếu doanh nghiệp đáo hạn năm 2024

Trong bối cảnh dòng tiền từ hoạt động kinh doanh bất động sản chưa được cải thiện rõ nét sẽ khiến kênh chứng khoán chịu áp lực lớn. Cả hai kênh đầu tư này sẽ đối mặt với rủi ro điều chỉnh thường trực khi những khoản vay trái phiếu đến kỳ đáo hạn.

Kể từ giữa năm 2022 tới nay, tỷ giá USD/VND liên tục biến động mạnh trong bối cảnh Fed “mạnh tay” siết chặt chính sách tiền tệ. Lãi suất liên bang tăng rất nhanh và mạnh nhất trong suốt 2 thập kỷ qua khiến cho dòng vốn ngoại liên tục rút ra khỏi hầu hết các thị trường chứng khoán mới nổi và cận biên, đơn cử như Việt Nam.

Song, với việc lạm phát tại Mỹ đang dần hạ nhiệt và dự kiến năm 2024 sẽ có 6 lần hạ lãi suất từ Fed, xu hướng rút ròng của dòng vốn ngoại kỳ vọng dần đảo chiều và thu hút các nhà đầu ngoại trở lại mua ròng kể từ đầu quý II/2024, theo Agriseco.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia, cần lưu ý đến một số yếu tố rủi ro như việc đứt gãy chuỗi cung ứng do xung đột Israel-Hamas leo thang có khả năng kiềm chế tốc độ giảm lạm phát như kỳ vọng, gây cản trở đến kế hoạch lãi suất năm nay.

Theo chuyên gia từ Chứng khoán VNDirect, với góc nhìn tích cực hơn về thị trường chứng khoán năm 2024, việc xuất khẩu tăng trưởng trở lại sẽ giúp tăng thêm việc làm và cải thiện thu nhập.

Trong cả năm 2023, xuất khẩu của Việt Nam đã giảm 4,6%, tuy nhiên tính riêng quý IV/2023 đã phục hồi gần 8% so với cùng kỳ năm 2022. Từ đó, kỳ vọng xuất khẩu tăng trưởng ở mức 7% so với cùng kỳ năm 2024 nhờ lượng hàng tồn kho của Mỹ trở lại mức bình thường.

Dù một số mặt hàng xuất khẩu có giá trị gia tăng cao chưa thể phục hồi hoàn toàn cho tới nửa cuối năm 2024, nhưng số lượng đơn đặt hàng đã tăng trở lại, cho thấy các nhà máy có thể sớm tăng cường sản xuất. Như vậy, số lượng việc làm và thu nhập của người lao động cũng sẽ tăng, tác động tích cực tới tổng cầu tiêu dùng.

Trải qua những năm khó khăn hậu Covid - 19, người tiêu dùng trở nên rất thận trọng, việc này khiến nhu cầu mặt hàng thiết yếu tăng sớm hơn những mặt hàng thông thường.

Đồng thời, tăng trưởng tín dụng mạnh mẽ cũng là một yếu tố thuận lợi cho ngành ngân hàng. Khi các nhà máy tăng cường sản xuất và nhu cầu tiêu dùng trở lại, dự báo tăng trưởng tín dụng năm nay sẽ đạt 15%, theo VNDirect.

Dù tăng trưởng tín dụng năm qua đạt 13,5%, nhưng chủ yếu tới từ đà tăng mạnh trong tháng 12, do đó không giúp lợi nhuận ngành ngân hàng tăng cao. VNDirect tin rằng, ngành ngân hàng chiếm 1/3 vốn hóa thị trường, có thể trong năm 2024 sẽ tăng trưởng lợi nhuận đáng kể.

Các chuyên gia của VNDirect nhìn nhận, nền lãi suất huy động thấp giúp cải thiện dòng tiền chảy vào thị trường. Nhìn lại năm 2023, tiền gửi ngân hàng của người dân có kỳ hạn 1 năm với lãi suất hơn 9%.

Khi các khoản tiền gửi này đáo hạn, lãi suất đã giảm hơn 300 điểm cơ bản, dòng tiền phải tìm tới những kênh đầu tư sinh lời tốt hơn, đơn cử như bất động sản và chứng khoán. Vì vậy, khi nhu cầu đầu tư tăng, kỳ vọng hoạt động giao dịch sẽ sôi động hơn, đây sẽ là chất “xúc tác” quan trọng cho kết quả kinh doanh ngành chứng khoán cũng như hỗ trợ định giá thị trường.

Bên cạnh đó, động thái của Fed cũng sẽ tác động trực tiếp tới thị trường. Có hơn 70% khả năng Fed bắt đầu cắt giảm lãi suất vào tháng 3/2024, theo công cụ FedWatch của CME Group. Điều này giúp Ngân hàng Nhà nước linh hoạt hơn trong vấn đề cắt giảm lãi suất điều hành để thúc đẩy tăng trưởng GDP và có thêm dư địa để tăng dự trữ ngoại hối mà không khiến giá trị đồng VND bị lung lay.

Những yếu tố trên có thể làm giảm lợi suất trái phiếu chính phủ Việt Nam, tăng thanh khoản thị trường, hỗ trợ chỉ số P/E (giá trên thu nhập) của VN-Index đạt 15 lần vào cuối năm 2024. Chỉ số P/E là một tiêu chí quan trọng trong việc định giá cổ phiếu.

VN-Index dự báo nhận nhiều tín hiệu tích cực trong năm 2024

Nếu dự đoán Fed cắt giảm lãi suất vào cuối năm thành hiện thực, VN-Index sẽ vận động kém tích cực hơn. Nhưng tỷ lệ P/E hiện ở mức 13,9 lần, thấp hơn nhiều mức trung bình 5 năm - mức không quá khó để duy trì.

Theo các chuyên gia VNDirect, một trong những bệ đỡ vững chắc, góp phần nâng cao tiềm năng tăng trưởng dài hạn của Việt Nam trên thị trường quốc tế là thành tựu ngoại giao. Năm qua, vốn FDI vào Việt Nam cao kỷ lục, góp phần củng cố và tạo động lực tăng trưởng kinh tế dài hạn.

Một sự kiện gây nhiều sự chú ý trong năm 2023 là Giám đốc điều hành Tập đoàn sản xuất chip Nvidia - Ông Jensen Huang đã đến thăm Việt Nam, bày tỏ kế hoạch tăng cường hợp tác với các doanh nghiệp bản địa và mở rộng đầu tư vào Việt Nam. Hay như việc công ty của tỷ phú Ấn Độ Gautam Shantilal Adani có kế hoạch đầu tư vào hệ sinh thái cảng biển và các dự án năng lượng gió và mặt trời tại Việt Nam với số vốn 3 tỷ USD.

Từ những sự kiện quốc tế lớn, xuất khẩu Việt Nam được kỳ vọng tiếp tục hướng đến những sản phẩm có giá trị tăng cao hơn. Việt Nam từng là một nước chủ yếu xuất khẩu nông sản và dệt may, hiện đang ngày càng khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế nhờ xuất khẩu xe điện và thu hút đầu tư mạnh vào lĩnh vực bán dẫn.