"Bỏ phố về rừng" đầu tư homestay, farmstay: Đam mê thực sự hay chỉ là kinh doanh nhất thời?

"Bỏ phố về rừng" không phải sự lựa chọn ngắn hạn, thích thì làm, không thì bỏ

Theo Trí thức trẻ, câu chuyện bỏ phố về rừng để kinh doanh (ngoại trừ những người bỏ phố về rừng để nghỉ dưỡng, khi điều kiện đã quá đầy đủ) vẫn chưa bao giờ hết nóng. Nhất là trong những năm qua, xu hướng này ngày càng "rộ" hơn bao giờ hết. Tuy nhiên, có lẽ xu hướng này còn nhiều vấn đề để bàn nếu xét về khía cạnh kinh doanh.

Các chuyên gia cho rằng, bỏ phố về rừng không phải là sự lựa chọn ngắn hạn, thích thì làm, không thích thì bỏ. Đây là câu chuyện của ý chí lập nghiệp, có kế hoạch bền vững, biến việc về quê trở thành một xu hướng chọn việc làm của một thế hệ, khi Việt Nam có tới hơn 65% dân số sống ở khu vực nông thôn.

Không chỉ ở Việt Nam, xu hướng bỏ phố về rừng khi dịch bệnh diễn ra ở khắp nơi trên thế giới. Sự dịch chuyển này cũng mang tới nhiều cơ hội cùng thách thức mới. Những bạn trẻ đã quen với lối sống đô thị, tiếp nhận những tiến bộ của khoa học - kỹ thuật có thể mang những điều học hỏi được để khai thác tiềm năng, thế mạnh của vùng nông thôn.

Sau đợt dịch Covid-19, thực tế có nhiều người muốn sống trong một không gian gần gũi với thiên nhiên hơn, sống chậm hơn, an nhiên hơn... và đã lựa chọn cách "bỏ phố về rừng".

Hiện nay, nhiều người có xu hướng bỏ phố về vườn, sống cuộc đời giản dị. Nghe qua có vẻ thú vị nhưng thực sự lại không hề đơn giản. Trước khi quyết định "bỏ phố về vườn hoặc rừng", cần có khoảng thời gian dài chuẩn bị kỹ lưỡng mọi thứ, đồng thời phải xác định con đường phía trước chắc chắn còn rất nhiều thử thách đang chờ.

Theo kinh nghiệm của những người đi trước, nếu ai vẫn còn yêu công việc văn phòng, yêu phố thị nhộn nhịp thì hãy tiếp tục vui, gắn bó với phố thị. Còn về với vùng quê cũng có những vất vả, khó khăn, thậm chí thất bại...

Trên thực tế đã có không ít người vội vã bỏ phố về rừng rồi lại vội vã trở lại. Do đó, với những ai còn đang cân nhắc cuộc sống "bỏ phố về rừng" cần lường được con đường phía trước.

Bỏ phố về rừng đòi hỏi bạn phải có sự chuẩn bị các kế hoạch về chỗ ở, nghề nghiệp, gia đình, con cái, mục đích sống, ý nghĩa sống..., đồng thời cần nghĩ kỹ xem liệu mình có thể gắn bó với nơi này hay không?

Có người lên rừng chăn dê, có người về quê làm trang trại, lại có người lựa chọn tìm đến những khu du lịch nổi tiếng để làm homestay, kinh doanh dịch vụ du lịch. Các chuyên gia cho hay, dù chọn con đường nào đi chăng nữa thì có một điều chắc chắn là cuộc sống của những người trẻ khi rời đô thị dù được coi là bình yên hơn thì vẫn không thể thoát khỏi vòng cơm áo gạo tiền.

Con đường bỏ phố về rừng chưa bao giờ là dễ dàng

Theo chuyên gia Trần Khánh Quang, năm 2022 sẽ được coi là năm bản lề để các sản phẩm mới là bất động sản an toàn gồm đất sinh thái, biệt thự nghỉ dưỡng thích nghi với thị trường. Nếu trước đây việc sở hữu bất động sản chỉ dừng lại ở 3 giá trị là kênh trú ẩn tài sản, nơi đầu tư sinh lời và nơi để ở thì sau khi đại dịch Covid -19 bùng nổ, nhiều người đã thay đổi nhận thức, dần xuất hiện trào lưu "bỏ phố về rừng" để sống an toàn. Theo đó, mô hình bất động sản mới xuất hiện là các khu đất sinh thái với "sóng đầu tư" ngày càng lan rộng ra các vùng xa trung tâm. Đồng thời, xu hướng second home (ngôi nhà thứ hai) cũng xuất hiện với các biệt thự nghỉ dưỡng cách xa trung tâm cho những nhà đầu tư sở hữu lượng tiền mặt lớn.

Ông Quang cho biết, hiện có thể chia cách thức đầu tư homestay/farmstay thành hai dạng. Thứ nhất là "bỏ phố về vườn", thường thuộc về những bạn trẻ sẵn sàng bán hết nhà cửa về lập nghiệp. Thứ hai, nhóm đối tượng là những cư dân thành phố muốn mua một mảnh vườn hay căn nhà nhỏ làm nơi nghỉ dưỡng vào cuối tuần và cho thuê khi phòng trống.

Với nhóm thứ nhất, vị chuyên gia này bày tỏ quan điểm: "Đối tượng đó tôi thực sự rất hoan nghênh vì họ cảm thấy cuộc sống của mình nhẹ nhàng hơn. Còn dưới góc độ bất động sản, tôi quan sát thấy rằng sau một thời gian làm homestay, những bạn "bỏ phố về vườn" mà đam mê nông nghiệp thực sự, làm nghiêm túc, dù sau 5 năm có thể thất bại nhưng giá những lô đất đó lúc nào cũng tăng gấp đôi".

Đối với nhóm thứ hai, việc đầu tư một mảnh vườn nhỏ rồi xây nhà làm nơi nghỉ dưỡng có thể phải đối mặt với nhiều vấn đề. Bởi chúng ta không phải ai cũng biết làm nông nghiệp, đừng nghĩ chỉ cần có đất là trồng được cây, làm được vườn. Việc chăm sóc từng loại cây đòi hỏi nhiều kỹ thuật, chưa kể đến việc không quen với môi trường sống dân dã tại nông thôn.

Về mặt pháp lý, không phải cứ có đất là có thể xây nhà. Nếu là người dân nông thôn đã sinh sống ở đó từ lâu, xây một căn nhà nhỏ thì có thể được chấp nhận, nhưng với những người từ thành phố về, nếu không phải đất thổ cư thì chính quyền sẽ không cho phép xây dựng. Vì vậy, phải mua đất đã được chuyển đổi sang thổ cư.

ngoài ra, khi làm vườn  hay homestay cần lưu ý đến việc chọn khu vực có mật độ dân cư cao. Ông Quang chỉ ra thực trạng, nhiều khu vực "sốt" giá như ở Bảo Lộc (Lâm Đồng), giá đã tăng gấp 3 - 5 lần thậm chí ngang ngửa với Tp.HCM nhưng mật độ dân cư cực kỳ thấp.

Về vấn đề quản lý, dù là nhà vườn hay farmstay đều cần đầu tư nguồn tài chính cũng như công sức chăm sóc và duy trì không hề nhỏ. Ví dụ, sau khi mua mảnh đất hết 1 tỷ đồng, nhà đầu tư tiếp tục phải chi  khoảng 200 - 300 triệu đồng để cải tạo, xây thêm nhà mất 400 - 500 triệu đồng, chưa kể hàng tháng phải bỏ ra tiền chăm sóc khoảng 10 triệu đồng.

Một điểm nữa mà nhà đầu tư cũng cần lưu tâm đó là tiềm năng phát triển của khu vực đó. Trong tương lai, khu vực này có phát triển thành khu dân cư hay khu nghỉ dưỡng hay không? Nếu mua lô đất trong rừng mà sau 10 năm nó vẫn là rừng hoặc thuộc diện bị nhà nước thu hồi thì tiền đầu tư của chúng ta sẽ trở nên vô ích.

Theo các chuyên gia, nhà đầu tư nên xác định rõ mục đích của mình là gì, chủ yếu để gia đình nghỉ dưỡng hay cho thuê, mục tiêu lợi nhuận là bao nhiêu, từ đó đưa ra quyết định "rót tiền" vào loại hình nào cho phù hợp.
Chuyên gia kinh tế Đinh Thế Hiển cũng đưa ra phân tích về xu hướng về nông thôn làm trang trại, làm nông nghiệp, làm vườn của nhiều người sống ở thành thị đang diễn ra suốt nhiều năm qua. Đứng đầu là mô hình farmstay kết hợp nghỉ dưỡng của chủ nhà và cho khách du lịch thuê. Dịch vụ này nổi lên ở nhiều các tỉnh xung quanh TP. Hồ Chí Minh như Bảo Lộc, Đà Lạt rồi sau đó lan rộng về Long Khánh (Đồng Nai), miền Tây… Tại Hà Nội thì có xu hướng về Sóc Sơn, Hòa Bình, Vĩnh Phúc…

Mô hình này chủ yếu là tạo ra nông trại gắn liền với cảnh quan thiên nhiên để nghỉ dưỡng. Tuy nhiên, để duy trì hoạt động farmstay thì phải có người phục vụ chuyên nghiệp, cần được chăm sóc thường xuyên để tránh tình trạng xuống cấp nên chi phí cao, doanh thu không cáng đáng nổi nên dẫn đến thua lỗ. Vì vậy có nhiều người cách đây 10 - 15 năm đã rất hào hứng đầu tư farmstay nhưng chỉ sau một thời gian lại thấy không phù hợp với môi trường xung quanh, vườn tược bị hư hại, mất mát,... nên cuối cùng đành bỏ hoang hay thậm chí bán rẻ rút lui trở lại thành phố.

"Nếu có ý định đầu tư đất nông nghiệp chờ giá lên cũng như ý định đầu tư đất nền, nhà phố thì phải tìm hiểu kỹ, không nên chạy theo phong trào, giá nhiều nơi đã quá cao. Còn với những cá nhân khi đầu tư làm nông nghiệp về quê ở hẳn thì cũng không dễ thành công nếu vốn ít, quỹ đất nhỏ bởi khi đó chưa có đủ kinh nghiệm trong trồng trọt chăn nuôi thì phải mất nhiều thời gian. Nếu thuê người làm thì sẽ tốn thêm nhiều chi phí mà doanh thu ban đầu chưa có. Vì vậy, bài toán kinh tế phải được tính thật kỹ để không bị giữa chừng đứt ngang", vị chuyên gia này đưa ra lời khuyên.